14.1.-rasm. 5000 m3 miqdorli rezervuarning umumiy ko‘rinishi:
a-fasad; b-tom elementi sxemasi; d-tag plani; e-tom plani
Rezervuarning silindrik qismidagi choklarni sxematik joylashuvi 14.2. a rasmda ko‘rsatilgan. Qobiqni quyi qismidagi uzuna tutash choklarni bir chiziqda yoki tarqoq joylashtiriladi (14.2, b,v rasm). 14.2, b rasmda 7-8 mm gacha bo‘lgan qalinlikdagi listlarni biriktiruvchi qobiqlarni quyi qismini uzuna kesimi ko‘rsatilgan; 14,2,v rasmda ustma-ust birikmalar tasvirlangan. Ustma-ust o‘lchami a≥4s, bunda s- o‘ram listni qalinligi. Ustma-ust birikmani tashqi choki uzluksiz qilinadi, ichkisari uzuq-uzuq qilinadi. So‘ngilari birikmalari zichligini nazorat sharoitlarini yaxshilash uchun qilinadi. Gorizontal va vertikal choklarni kesishgan joylarida birikmalarni zichligini ta’minlash uchun listlarni uriburib qo‘yiladi. Uzuna choklar uchma-uch payvandlanadi (14.2 a rasm) [1-3].
14.2-rasm. Rezervuar devorlarini payvandli birikmalari
a,b-tutash birikmalarda belbog’lar joylashuvi; d-belbog’lar ustma-ustli
birikmalarida pogonali joylashuvi
O’ramlar qalinligi o‘zgaruvchan qilib loyihalanadi va mustahkamlikka hisob qilib tayinlanadi. Momentsiz nazariyasi bo‘yicha qobiq faqatgina membranali kuchlanishni hisobga oluvchi egiluvchan sifatda qaraladi. Asosiy ishchi birikmalar bo‘lib o‘ramalarni uzuna choklari hisoblanadi.
Ularni mustahkamligi bo‘lib rezervuarning devorini qalinligini belgilanadi. Qobiqlar hisobi yupqa devorli momentsiz sistema sifatida Laplas formulasi bo‘yicha amalga oshiriladi. Bukiladigan momentlarni inkor qilish qobiqlari qalinligini kamligi bilan tushuntiriladi. O’nlab mmli qalinlikka ega bo‘lgan sistemalarda bukiluvchi momentlar va ularni ta’siri o‘ram radiusiga qaraganda ham shuncha muhim bo‘ladi [3].
Aytaylik, rezervuardagi bosim (14,3, a rasmda) ko‘rsatilgan chuqurlikda
(14.1)
Bunda γ=suyuqlikni solishtirma og’irligi.
O’ramdan kesib olingan kengligi birga teng halqa kuchlanishini aniqlaymiz. Halqani uzib yasshilab va kuch kesim bilan qo‘yamiz [4].
(14.2)
Bunda σ- halqadagi kuchlanish; s- halqa qalinligi.
|
