|
JOURNAL OF NEW CENTURY INNOVATIONSBog'liq 189-193JOURNAL OF NEW CENTURY INNOVATIONS
http://www.newjournal.org/
Volume–49_Issue-1_March_2024
191
bo'lgan masalalar turibdi [9]. Bular:
-
bugungi kunda shahar yo'lovchi transport vositalarining shaxsiy transport
vositalariga nisbatan raqobatbardoshligi bir oz pasaygan. Buning sababi shundaki,
shaxsiy transport vositalarining jamoat transport vositalariga qaraganda tezligining
yuqoriligi, yo'lovchilar uchun qulayligi, qatnov muntazamligi, tashish tan narxining
yo'lovchilarga ma'qulligi kabi sifatlarining ustunligi tufayli tanlaydilar;
- kunning tig'iz paytlarida, jamoat transport vositalarining ushlanib qolishlari,
ayniqsa, avtobuslarning ushlanib qolishlari vaqtining ortishi, buning natijasida harakat
tezligining
pasayishi,
qatnovlar
muntazamligining
buzilishlari
natijasida
yo'lovchilarning kutib qolishlari oqibatida vaqt yo'qotishlari yuqoridagi sabablarga olib
kelmoqda.
Bularning
barchasi
jamoat
transport
vositalarining
iqtisodiy
ko'rsatkichlariga o'zining salbiy ta'sirini ko'rsatadi;
- yo'llarda tegishli yo'l belgilari va yo'l belgi chiziqlari bo'lishiga qaramay,
transport vositalari serqatnov bo'lgan shahar markaziy ko'chalaridagi qatnov qismining
birinchi bo'lagi, asosan jamoat transportlari harakatlanadigan bo'lak hisoblanadi,
shuningdek, avtobuslarning kirish va chiqish joylari transport vositalarining
vaqtinchalik turar joylariga aylanib qolgan [10-12].
Yuqorida keltirilgan, transport vositalarining xavfsiz harakatlanishiga salbiy ta'sir
ko'rsatayotgan
muammolarni
hal
qilish,
transport
vositalarining
xavfsiz
harakatlanishini ta'minlash va yo'l-transport hodisalarining oldini olish borasida
Andijon shahar Ichki ishlar boshqarmasi yo'l harakati xavfsizligi boshqarmasi (IIB
YHXB), Andijon viloyat transport boshqarmasi hamda barcha manfaatdor bo'lgan
tashkilotlar bilan birgalikda chora-tadbirlar ishlab chiqqan holda hal etish albatta o’z
natijasini ko’rsatadi [13-16].
Bulardan tashqari shahar ichi yo’nalishlarida qatnovchi avtobular sig’imi bilan
bir qator muammolar mavjud. Bu muammolarga quyidagicha yechim topish mumkin.
Shaharda qatnovchi avtobuslar tuzilishi iloji boricha yo'lovchilarning o'tirib va turib
ketishiga hamda tushishiga, tushishiga, tez-tez to'xtab, katta tezlanish bilan
harakatlanishiga moslangan bo'lishi kerak. Shahar ichi yo'nalishlarida qatnovchi
yo'lovchilar o'rtacha qatnov masofasi qisqa va sutka davomida yo'lovchilar oqimining
o'zgaruvchan bo'lishi shahar ichi avtobuslarining kuzov saloni rejasi kam o'rindiqli,
o'tish joylari, avtobusning old va orqa tomonida turib ketishga mo'ljallangan sath
(maydoncha) keng bo'lishini taqozo etadi. Salonni aytilgandek, rejalashtirish bilan
yo'lovchilarga xizmat ko'rsatish sifatini deyarli kamaytirmagan holda avtobus sig'imini
oshiradi. Chiqish va tushish uchun eshiklari keng bo'lishi, yo'lovchilarning chiqish va
tushish uchun zarur bo'lgan to'xtab turish vaqtini kamaytirish bilan bir qatorda,
avtobuslar ish unumini ham oshiradi [17-20].
Avtobuslar yo‘nalishga chiqishdan oldin o‘zining kunlik harakat rejim (grafik)lari
bo‘yicha yo‘nalishlarga chiqadi va avtobuslar oraliq intervali ham harakat rejim
(grafik)ga bog‘liq, yo‘nalishni harakat rejim (grafik)ni oraliq intervalini yo‘lovchilarga
sifatli va mazmunli xizmat ko‘rsatishlariga qarab baholaymiz. Xususan, Andijon shahri
yo’nalishlaridagi deyarli barcha avtobuslarning oraliq intervallari talab doirasidan bir
oz chetlashgan. Bunga quyidagi sabablarni keltirishimiz mumkin:
-
aholi sonining ko’pligi
-
avtobuslar sonining kamligi
|
| |