§5. Taranglik ōtqazishlarni qōllash
Taranglik
ōtqazishlar qōshimcha mahkamlanmasdan qōzg’almas va
ishlatish vaqtida ajralmaydigan birikmalar uchun q
ōllaniladi.
Bu
ōtqazishlarda birikadigan detallarning qōzg’almasligiga
ular orasida
hosil b
ōladigan zōriqishlar hisobiga erishiladi.
Taranglik
ōtqazishlarning kōpida detallarning sirt yuzalari
elastik
deformatsiyalarga uchraydi.
Bu
ōtqazishlarda taranglik qiymatlarini bir oz ōzgarishi birikmaning
mustahkamligiga juda katta
ta’sir qiladi.
Birikmaning mustahkamligi esa
presslash kuchi yoki uzatadigan
momentlar bilan
ta’riflanadi.
Q
ōzg’almas ōtqazishda taranglik shunday bōlish kerakki, u bir
tomondan
val va teshikni q
ōzg’almasligini, ikkinchi tomonidan detallarni
bir-biriga
ōtqazishda
sinib ketmasligini ta’minlash kerak.
Shunga qarab q
ōzg’almas ōtqazish hisoblanadi va tanlanadi.
Shuning
uchun tarangli birikmalarni
yig’ishdan oldin ōrta taranglik
qiymatiga qarab detallar haqiqiy
ōlchamlar bōyicha ikki yoki uch guruhga
b
ōlinadi.
Q
ōzg’almas ōtqazishlarda taranglik ōtqazishlar
uchun ham oraliq
ōtqazishlar kabi
yuqori aniqlikdagi kvalitetlar qōllaniladi.
Konstruktiv xususiyatlarga va detallarni
jig’ishda qōyilgan talablarga
k
ōra taranglik ōtqazishlar quyidagi
usullar bilan amalga oshiriladi:
-
mexanik usuli
– val vtulka ichiga presslanadi;
- t
еrmik usuli – vtulka qizdiriladi val esa sovitiladi;
