|
Amper nızamı. Parallel toklardıń óz-ara tásiri
|
| bet | 2/4 | | Sana | 08.06.2023 | | Hajmi | 470 Kb. | | #71031 |
Bog'liq 1-Tema Rezyume va uning turlari, 53688, Yosh olimlar 05223. Amper nızamı. Parallel toklardıń óz-ara tásiri.
Magnit maydanda jaylasqan toklı ótkizgishke maydan tárepinen tásir etiwshi kúsh usı maydannıń magnit induktsiyası V ǵa, ótkizgishtiń geometriyalíq ólshemlerine hám onnan ótip atırǵan tok kúshi I ge baylanıslı boladı.
ótkizgishtiń dl elementine tásir etiwshi kúshti
= . [ ] (19.1)
ańlatpa menen, onıń modulın bolsa
dF = IdlBsin (19.2)
ańlatpa menen anıqlanadı. 19.1,1 9.2 - ańlatpalar Amper nızamın sıpatlaydı. 19.1 hám 19.2 - ańlatpalarda V - maydannıń dl element jaylasqan oblastındaǵı magnit induktsiyası, - hám vektorlar arasındaǵı múyesh.
Tásir etiwshi kúshtiń (Amper kúshi) baǵıtı shep qol qádesi menen anıqlanadı.
Qaǵıyda: shep qolımızdı sonday jaylastırıw kerek, bunda V induktsiya sızıqları alaqanımızǵa kirsin, tórt achılǵan barmaq tok baǵıtına sáykes kelsa, 900 ǵa ashılǵan bosh barmaq Amper kúshiniń baǵıtın kórsetedi.
Amper nızamı tok ótip atırǵan eki parallel ótkizgishlerdiń óz-ara tásir kúshlerin anıqlawda qollanıladı.
Óz-ara parallel, arasındaǵı aralíq R bolǵan Iá hám Iǵ toklar ótip atırǵan(toklar baǵıtı ǵ-suwrette kórsetilgen) sheksiz uzınlíqtaǵı toklı ótkizgishlerdi kórip óteyik.
2- suwret
Hár bir ótkizgish óziniń dógereginde magnit maydanın payda etedi hám usı maydan arqalı Amper nızamına kóre janındaǵı toklı ótkizgishke tásir etedi. Iá tok ótip atırǵan ótkizgish dógereginde payda bolǵan magnit induktsiyası
Vá = (19.3)
bolıp Iǵ tok ótip atırǵan ótkizgishtiń dl elementine Amper nızamına tiykarlanıp
dFǵ = IǵBá dl (19.4)
kúsh penen tásir etedi. 19.3-teńlikti esapqa alıp 9.ń-teńlikti tómendegishe jazamız:
. (19.5)
Tap usınday Iǵ tok payda etken magnit maydan Iá tok ótip atırǵan ótkizgishtiń dl elementine dF2 kúshke qarama-qarsı baǵıtlanǵan
dFá = IáBǵdl = (19.6)
kúsh penen tásir etedi. 9.5 hám 9.6 ni teńliklerini salıstırıp dF1 = dF2 ekenligi, yaǵnıy toktıń baǵıtı bir tárepke baǵıtlanǵan eki parallel ótkizgish bir-birine
dF= (19.7)
kúsh penen tartılısıwın kóremiz.
Eger eki parallel ótkizgishlerdegi toklar baǵıtı qarama-qarsı bolsa, shep qol qádesin qollaǵan jaǵdayda, bul ótkizgishler óz-ara bir-birinen qashıwın kóriw mumkin.
|
| |
