Samarqand filiali Kompyuter injenering fakulteti ATS yo’nalishi 21-06 guruh talabasi Mamarasulov Sharofning Ma’lumotlar bazasi fanidan bajargan
2-amaliy ish
Mavzu: PostGreSQL da ma’lumotlar bazasi bilan ishlash
Bajardi: Mamarasulov Sh
Tekshirdi: Umarov E
SAMARKAND 2023
Ishdan maqsad:
PostGreSQL da ma’lumotlar bazasi bilan ishlashni mukammal o’rganish, jadval ko’rinishidagi ma’lumotlar ustida amallar. Ma’lumotlarni yangilash o’chirish va qo’shish
Qisqacha ma’lumot:
PostgreSQL - bu relyatsion ma'lumotlar omborini boshqarish tizimi. Ya'ni, ma'lumotlarni boshqarish tizimi bo'lib, u aloqalar(relation) ko'rinishida taqdim etiladi. Aloqa - jadvallarni matemetik aniq ifodalash. Ma'lumotlarni jadvallarda saqlash hozirgi vaqtda shunchalik tarqalganki, huddi bu ma'lumotlarni saqlashni eng tabiiy yo'li hisoblanadigandek. Lekin ma'lumotlarni saqlashni turli xil boshqa yo'llari mavjud. Masalan, Unix oilasiga kirivchi operatsion tizimlarda fayllar va kataloglar iyerarxik ko'rinishdagi ma'lumotlar ombori. Bundan tashqari hozirgi kunda, opyektga yo'naltirilgan ma'lumotlar ombori juda tez rivojlanmoqda.
Har qanday jadval, nomlangan qatorlardan tashkil topadi. Jadvaldagi hamma qatorlar bir xil nomlangan ustinlardan tashkil topadi. Bu holatda har bitta ustun uchun qandaydir bir tipni ko'rsatish mumkin. Ya'ni bu ustunga tegishli ma'lumotlar qaysi tipda bo'lishi mumkinligini aniqlab olish. Ustunlar tartibi hamma qatorlarda aniq o'zgarmas bo'lada, SQL jadvalda aniq bir tartibni saqlab bermaydi, lekin uni so'rov vaqtida tartiblash mumkin bo'ladi.
Jadvallar ma'lumotlar omboriga birlashtiriladi, aniq bir PostgreSQL serverdagi ma'lumotlar ombori esa ma'lumotlar ombori klasteri tashkil etadi.
M
en birinchi navbatda interfeys bilan ishlash uchun ya’ni pgadmin dasturiga kirib oldim va dasturni o’ntishda qo’ygan parolimni kiritdim.
2. Dasturni quyidagicha faollashtirib oldim.
3. Va men databases yaratish uchun quyidagi qadamlar ketma-ketligini amalga oshirdim
6. Men o’z databasesimda fakultet nomli jadval yaratish uchun quyidagi kodni yozdim va yaratdim.
7.Bugungi amaliy ishdagi INNER JOIN buyrug’ini ishlatish uchun 2 chi jadvalni ham yaratib oldim ushbu jadvalni fakultet1 deb nomladim
8. Men bu qadamda yaratgan fakultet jadvalim uchun ma’lumotlar qo’shdim
9. Bu bosqichda fakultet1 jadval uchun ma’lumot qo’shdim
10. Quyidagi jarayonda tayyor bo’lgan fakultet ma’lumotlarni ko’rish uchun ko’d ishlatdim va natija console oynada chiqdi
11. Quyidagi jarayonda tayyor bo’lgan fakultet1 ma’lumotlarni ko’rish uchun ko’d ishlatdim va natija console oynada chiqdi
12. Men “JOIN”lardan biri “INNERJOIN” orqali jadvalni birlashtirishni sinab ko’rdim
13. Ushbu qadamda jadvalni o’chirib tashlash jarayonini ko’rsatdim
11. Va oxirida boshida yaratgan databasimni o’chirishni ko’rsatib o’tdim
Xulosa
Men bugungi mustaqil ishni bajarishda postgresqlda ishlashni bilib olidm jadvalga yangi ma’lumolar qo’shish, eskisi yangilash, jadvallarni o’chirish va hatto databaza ni ham o’chirishni o’rganib oldim. Eng asosiysi JOIN lar operotorlari bilan ishlashni o’rgandim. Va men bu amaliy ishimda “INNER JOIN” ni ishlatishni ko’rsatib o’tdim
|
