2-bosqich 731-23 guruh talabasining “MA’lumotlar tuzilmasi va algoritmlar” fanidan tayyorlagan mustaqil ishi bajardi: Nasridinov M

Download 0,63 Mb.
bet	5/8
Sana	07.10.2024
Hajmi	0,63 Mb.
	#273963

1 2 3 4 5 6 7 8

Bog'liq
Raqamli texnologiyalar vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi t

Algoritm samaradorligi

To’g’ridan-to’g’ri tanlash usuli bilan saralash. Faraz qilaylik, a₁, a₂, … , a_n elementlar ketma-ketligi berilgan bo’lsin.
Mazkur usul quyidagi tamoyillarga asoslangan:

Berilgan elementlar ichidan eng kichik kalitga ega element tanlanadi.
Ushbu element boshlang’ich ketma-ketlikdagi birinchi element a₁ bilan o’rin almashadi.
Undan keyin ushbu jarayon qolgan n-1 ta element, n-2 ta element va xokazo, toki bitta eng “katta” element qolguncha davom ettiriladi.

Taklif qilinayotgan usul algoritmi quyidagicha bo’ladi: C++ tilidagi dasturi:
for(int i=0;i for(int j=i+1;j if (a[i] > a[j]){
int k = a[j]; a[j]= a[i]; a[i]= k;
}

Algoritm samaradorligi:

Taqqoslashlar soni M =

ⁿ(n  1) 
2
n²  n
.
2

Almashtirishlar soni C_min = 3(n - 1), C_max = 3(n - 1) ⁿ
2
(n² tartib).
Ushbu usul bo’yicha saralash bajarilsa, eng yomon xolda taqqoslashlar va almashtirishlar soni tartibi n² bo’ladi

Heshlash tushunchasi, berilgan ma'lumotlardan matematik jadvallar yordamida yangi ma'lumotlar yaratishdir. Heshlash, amaliy hisoblash, arifmetik amallar, statistika, funksiyalar va turli jadvallar yordamida amalga oshirilishi mumkin.
Heshlash, matematikadagi eng asosiy amallardan biridir. Heshlash hisoblashning asosiy turi hisoblanadi. Bunga qo'shimcha matematik amallariga qaraganda heshlash amaliyoti jadvallar va grafikalar yordamida amalga oshirilishi mumkin.
Heshlash amaliyoti ko'pgina sohalarda qo'llaniladi. Masalan, turli tadbirlarni rejalashtirish, statistik analiz, moliya hisob-kitob, mexanika va fizika, elektronika, kibernetika va boshqa sohalarda heshlashdan foydalaniladi.
Hozirgi vaqtda heshlashni avtomatlashtirish, ya’ni, kompyuterlar yordamida bajarish uchun turli heshlash algoritmlari yaratilgan. Heshlash algoritmlari kompyuterlar yordamida kattalashtirilgan hajmli ma'lumotlarni boshqarish, ma'lumotlar tahlili, mashqlarni rejalashtirish, turli masalalarni hal qilish uchun ishlatiladi.
Heshlashtirish, matematikdagi eng asosiy amallardan biridir va ma'lumotlardan yangi ma'lumotlar yaratishni o'z ichiga oladi. Bu amalni amaliy hisoblash, arifmetik amallar, statistika, jadvallar, grafikalar va boshqa metodlari yordamida bajarish mumkin.
Heshlashtirishning bir qancha turlari mavjud. Misol uchun, sonlar, tarraklar, kengligi va balandligi, shakllar va boshqa turlar uchun heshlashtirish turlari mavjud. Aynan shunga ko'ra, hozirgi kunda heshlashtirish avtomatlashtirilib, kompyuterlar yordamida yana ham kattalashtirilgan hajmli ma'lumotlar boshqariladi. Heshlashtirishning bu xususiyati, xususiyatlarini o'rganish uchun turli heshlash algoritmlari yaratilgan. Bu algoritmlar boshqa bir necha sohalarda heshlashtirishga qo'llaniladi, masalan, ma'lumotlar tahlili, moliya hisob-kitobi, mexanika va fizika,
elektronika, kibernetika va boshqa sohalarda.
Heshlashtirishda avtomatlashtirish, ya’ni, kompyuterlar yordamida heshlashtirish, har bir sohani kattalashtirishni ta'minlash uchun juda muhimdir. Bu
yuzdan hozirgi kunda, kichik va katta tashkilotlar matematik jadvallarini yaratish va ishlatishni osonlashtirish uchun turli matematik dasturlarini va heshlash dasturlarini yaratishmoqda.
Heshlashtirish usullari, matematik modellar yordamida amalga oshiriladi. Matematik modellar, bir qator matematik formulalardan iborat bo'lib, tizimlarning davr ko'rsatishini, tahlil qilishni yoki o'zgaruvchanlarning tahlilini yaratishga yordam beradi.
Matematik modellar, tizimning ta'sirini, o'zgaruvchanlarini va natijalarni to'g'ridan-to'g'ri ifodalaydi. Bunda, heshlash usuli, tizimning nazariy tahlilini, tasnifini va optimallashtirishini osonlashtiradi.
Matematik modellar o'z ichiga ko'plab heshlash usullarini o'z ichiga oladi. Heshlash usullari ko'pincha tizimning umumiy holatini, joriy va kelajakdagi ko'rsatuvlarini aniqlashda yordam beradi.
Matematik modellar yordamida yaratilgan heshlash usullari o'z ichiga statistik, differensial tenglamalar, integrallar, algoritmik heshlash va boshqa usullarni qamrab oladi. Bu usullar matematikning bir qator asosiy fanlariga asoslangan.
Shunday qilib, heshlashtirish usullari va matematik modellar, turli sohalarda amaliyotni tizimga solishda juda katta ahamiyatga ega. Hozirgi kunda heshlashtirish va matematik modellarni foydalanish orqali tadbirlarni rejalashtirish, yangi mahsulotlarni yaratish, ma'lumotlar tahlili va boshqa ko'plab sohalarda ishlatiladi.
Hesh jadvallari, bir qator amalni o'z ichiga olgan jadvallardir. Bu jadvallar, berilgan ko'rsatkichlarga qarab amalni tez-tez bajarishni ta'minlash uchun yaratilgan. Hesh jadvallari, qo'shma hisoblashning bir qator qiyinchiliklarini yechishda juda yaxshi ish qiladi. Bunda, o'zgaruvchanlar va ulardan hosil bo'lgan natijalar kiritiladi
va heshlash amalgarligi o'z jadvallarida joylashgan.
Hesh jadvallari, amalni tez-tez bajarishda va amallarni tez aniqlashda juda yaxshi xizmat ko'rsatadi. Misol uchun, moliya hisob-kitoblari, ma'lumotlar tahlili, o'quv dasturlari va boshqa sohalarda heshlash usuli sifatida keng qo'llaniladi.
Hesh jadvallari, ko'pincha arifmetik amallarni bajarish uchun ishlatiladi. Bundan tashqari, statistik amallar, funksiya hisoblanishi, matritsa amallari va boshqa hajmli matematik amallarini bajarishda ham hesh jadvallari qo'llaniladi.
Hesh jadvallari turli xil shakllarda ishlatiladi. Misol uchun, katta jadvallar ma'lumotlar tahlilida, kelajakdagi ko'rsatuvlarini bashoratlashda, yoki kichik jadvallar, ro'yxatlar va grafikalar yaratishda ishlatiladi.
Hesh jadvallari, elektronika, kibernetika, mexanika va boshqa sohalarda ham keng qo'llaniladi. Misol uchun, elektronika sohasida hesh jadvallari elektronik qurilmalar, va mexanika sohasida hesh jadvallari yengil qurg'ular va boshqa mexanik qurilmalar uchun ishlatiladi.
Shunga ko'ra, hesh jadvallari, turli sohalarda amalni tez va yaxshi bajarish uchun qo'llaniladigan juda muhim bir vosita sifatida hisoblanadi.

Download 0,63 Mb.

1 2 3 4 5 6 7 8

Download 0,63 Mb.