|
2023j 1-Tema atı: Jeke kompyuter haqqında ulıwma túsinik Teoriyalıq sabaqtıń oqıtıw texnologiyası modeli
|
| bet | 13/77 | | Sana | 20.01.2024 | | Hajmi | 2,73 Mb. | | #141639 |
Bog'liq rushnoy(4-qosımsha)
Blic sorawlar
1. Ana plata degenimiz ne?
2. Ana platanıń form-faktorı degenimiz ne?
3. Mobil kompyuterlerdiń (noutbuk) ana platası degenimiz ne?
(5-qosımsha)
Paydalanılatuǵın ádebiyatlar
1. I.V.Dimiteriyeva, J.M.Raxmanov “Uch o’lchovli modellashtirish” Xalq nashriyoti 2022
2. Ш.А. Назиров, Ф.М.Нуралиев, Б.Ш.Айтмуратов. Растр ва вектор графика. ЎзР олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги. Ўрта махсус, касб-ҳунар таълими маркази. – Т.: Ғафур Ғулом номидаги нашриёт-матбаа ижодий уйи, 2007.
3. Ш.И.Раззоқов, Ш.С.Йўлдошев, У.М.Ибрагимов. Компьютер графикаси. ЎзР олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги. Ўрта махсус, касб-ҳунар таълими маркази. – Т.: Талқин, 2006
4. Ш.А.Назиров, Ф.М.Нуралиев, Б.Ш.Айтмуратов. Векторная и растровая графика. Министерство высшего и среднего специального образования РУз. Центр среднего специального профессионального образования. – Т.: Издательско-полиграфический творческий дом имени Чулпана, 2007
5. Эстетика и дизайн. Учебное пособие. – Т.: Изд-во «Фан ва технология», 2005
(6-qosımsha)
Tiykarǵı túsinikler
1. Ana plata
2. Ana platanıń form-faktorı
3. Mobil kompyuterlerdiń (noutbuk) ana platası
Ana plata (anglichan: motherboard, MB, yamasa anglichan: mainboard — bas plata ; esaplanadısleng. ana ) — Jeke kompyuterdiń tiykarǵı apparatları — operativ yad, qattı disk hám basqa apparatlar ornatılatuǵın kóp qatlamlı muxr plata. Áyne ana plata bir-birinen parq etiwshi apparatlardı birlestiradi hám basqaradi.
Ana plataǵa ornatılatuǵın tiykarǵı apparatlar :
• Oraylıq protsessor (CPU).
• Sistemanıń logikalıq jıyındısı (chipset — anglichan: chipset) — Oraylıq protsessor (CPU) ni operativ yad hám periferik apparatlar kontrollyo'rlari menen jalǵanıwdı támiyinleytuǵın mikrosxemalar jıyındısı. Ádetde, zamanagóy sistemanıń logikalıq jıyındısı : „Arqa“" hám „Qubla“ kópirler tiykarında qurıladı.
• Arqa kópir (anglichan: Northbridge), MCH (Memory controller hub), sistema kontrollyori.
• Qubla kópir (anglichan: Southbridge), ICH (I/O'controller hub), periferik kontrollyor.
Ana platanıń form-faktorı — bul ana platanıń kolemi, bekkemlew jayları, protsessorning qaysı tártipte ornatilishini anıqlawshı standart.
• Gónergen: Baby-AT; Mini-ATX; polnorazmernaya plata AT; LPX.
• Zamanagóy: ATX; microATX; FlexATX; NLX; WTX, CEB.
• Kiritilip atırǵan : Mini-ITX i Nano-ITX; Pico-ITX; BTX, MicroBTX i PicoBTX
Sonday ana platalar bar hesh qaysı form-faktorǵa uyqas kelmeydi. Ataqlı ana plata óndiriwshi kompaniyalar :Asus, Gigabyte, MSI, Intel, Biostar,
Elitegroup, ASRock. Ana platanıń ornatılǵan modelin DMI arqalı biliw múmkin. Linuxda dmidecode utilitasi arqalı, Windowsda — SIW yamasa AIDA64 arqalı bilip alıw múmkin.
Mobil kompyuterlerdiń (noutbuk) ana platası sto'l kompyuterleriniń ana platasınan talay parıq etedi hám olarda kóp apparatlar ornatılǵan boladı. Mısalı, (videokarta), ápiwayı kompyuterlerde ana plataǵa ornatıladı. Bul, óz gezeginde, noutbuklarning az quwat isletiwge hám kolemin kishiligin támiyinleydi.
|
| |
