29-ma’ruza
TARMOQ OPERATSION TIZIMLARI
Reja:
1. NetWare va Windows NT tarmoq operatsion tizimi oilasi
2. UNIX operatsion tizimlar oilasi
29.1. NetWare va Windows NT tarmoq operatsion tizimi oilasi
“Qaysi tarmoq OT lari yaxshiroq” degan savol har doim, kompyuterga
tegishli gazeta va jurnallarda juda ko‘p muhokama qilinadi.
Kimdir Windows NT – eng
ideal ilovalar serveri deydi, m-n, Bill Geyts
“Windows NT – UNIX” ning, UNIX ga qaraganda eng yaxshi varianti degan.
Har bir o‘z fikrini bildirayapgan mualliflar, o‘quvchilarning
hammasida
narhi qimmat qurilmalar bir degan ishonch bilan gapiradilar.
Biz esa amaliy tajribalardan kelib chiqqan holda, asosiy tarmoq OT larini
ya’ni Novell Netware 4.1, Microsoft Windows NT Server 4.0 va UNIX OT larni,
ularni adminstrlash va real ko‘p platformali geterogen
platformada ishlatish
xususiyatlariga asoslanib, ularning asosiy siyosiy xarakteristikasini beramiz.
Albatta, bu OT lardan boshqa OT lar ham ko‘p, ammo biz o‘zimizda, SNG
davlatlari va Rossiyada ko‘proq foydalanilgan shu OT larni misol qilib oldik.
Albatta, bu OT larning ham turli versiyalari mavjud, ba’zi hollarda ularni ma’lum
ilovalar bilan ishlatish mumkin va x.k.lardir, ammo biz ularning umumiy
xarakteristikasi bo‘yicha taqqoslaymiz. Va eng umumiy ko‘rsatkichlar bo‘yicha
ularni ko‘rib chiqamiz.
OT lar asosiy xarakteristikalari
Bu uchchala OT lar ko‘p masalalidir. Ammo Netware da ko‘p masalalik-
kooperativdir,
shu bilan bir qatorda, jarayonlar serverda tizim yadro rejimida
bajariladi (ya’ni jarayonlar xotirasi ximoyasi yo‘qdir).
Bu xususiyat esa o‘z navbatida bu tizimni, ilovalar serveri sifatida qo‘llashni
xavfli qilib qo‘yadi, chunki ixtiyoriy noto‘g‘ri yozilgan ilova serverni “osib”
qo‘yishi mumkin. Shu bilan birga aynan shu xususiyat,
OT ni yuqori darajada
unumdorlikka erishishiga olib keladi, chunki bu xossa jarayondan jarayonga
o‘tishda, foydalanuvchi rejimidan yadro rejimiga o‘tishda
va teskarisida ham
xarajatlarni kamaytiradi va tez o‘tishga imkon beradi, natijada tizim katta tezlikda
ishlaydi. Bir xil sharoitda, Netware Windows NT yoki UNIX ga nisbatan yuqori
unumdorlikka ega.
Uchchala OT ham simmetrik, ko‘protsessorli ishlov berishni quvvatlaydi
(SMP) ammo bu xususiyat Netware uchun muhim emas, shuning uchun ham buni
faqat sertifikatsiyalangan serverlarning tor doirasida ishlatiladi. Albatta
ko‘protsessorli ishlov berishni Windows NT yoki UNIX uchun qo‘llash qulay,
ya’ni shuni ta’kidlash mumkinki, UNIX ning ko‘p versiyalari, o‘nlab protsessorli
serverlarda a’lo darajada ishlaydi, ularning masshtablashtirilganli Windows NT ga
nisbatan yuqori.
UNIX asosidagi klaster tizimlari ham o‘zlarini yaxshi ko‘rsatganlar, ammo
bu uchun UNIX ning hamma versiyalari ham yaray bermaydi. Windows NT uchun
klaster tizimi tugallangan emas. Netware to‘liq apparat qat’iylikni ta’minlaydi.
(SFT III), Windows NT da bunday o‘xshash imkoniyat yo‘q, (bunday
xususiyat
individual bo‘lib, apparat ta’minotga bog‘liq bo‘lsa ham) Buzilishlarga qat’iylik
uchun namuna albatta – meynfreymlardir.
