3-Mavzu. Bilimlarni ifodalash modellari (produksion, freym vasemantik
modellar). Bilimlar interpretatori
Reja:
Bilimlarni ifodalashda produksion
modeldan foydalanish
Semantik model xususiyatlari
Freym modelining
asosiy xususiyatlari
Bilimlar interpretatori
Genetik algoritmlar
tushunchasi
Tanlash tushunchasi
Chatishtirish
Mutatsiya
Produksion model ishlash algoritmi
MODERNISATION OF HIGHER EDUCATION
IN CENTRAL ASIA
THROUGH NEW TECHNOLOGIES
( HiEdTech )
Produksion model ta’rifiga ko’ra bilimlarni ifoda qilish quyidagicha ko’rinishdagi
qonuniyat (qoida) orqali amalga oshiriladi:
IF
, THEN
Produksiya 2 ta qismdan iborat bo’ladi :
◦ shart (антецендент),
◦ operatsiya (консеквент).
◦ Shart AND, OR va NOT operatorlari yordamida kengaytirilishi
mumkin.
If havo_harorati = 28 AND namlik = 20 THEN yomgir yogmaydi. Produksion model
asosida ishlaydigan tizimlarda ma’lumotlar bazasida bilimlar asosida qurilgan
qoidalar to’plami saqlanadi. O’z navbatida qoidalar to’plami asosida olingan natijalar
ham ma’lumotlar bazasiga to’planib boriladi.
Produksiya uchun misol:
IF Tana_harorati = 39 AND Yo’tal = Bor AND Qon_bosimi = 110-130
THEN Bronxit
Produksion model tashkil etuvchilari
N – produksiya nomi;
A – produksiya maqsadi;
U – produksiyani qo’llash sharti;
C – asos produksiya (qoidalar to’plami);
I – produksiya so’ngi sharti (post condition), produksiya ishga
tushganidan keyingi qadamda biron amal bajarishi;
R – izohlar, formal bo’lmagan tushunchalar;