Kompyuterlashtirilgan testlarni keng joriy etish;
Talabalarning amaliy mashg‘ulotlari va ilmiy-tadqiqot ishlarini o‘tkazish
metodikasini takomillashtirish, chunki aynan shu turdagi o‘quv ishlari talabalarni
birinchi navbatda kasbiy vazifalarni mustaqil bajarishga tayyorlaydi;
· kurs va diplomlarni loyihalash tizimini modernizatsiya qilish, bu esa
talabaning material tanlashda, muammolarni yechish yo‘llarini topishda rolini
oshirishi va ularning sezilarli darajada oshishiga olib kelmasligi kerak;
Talabalarning mustaqil ishini tashkil etishning beshta ob'ektiv pedagogik
qonuniyatlarini shakllantirish mumkin:
Talabalar kursdan kursga o‘tgan sari mustaqil ishning qiymati va hajmi oshadi;
Talabalarning mustaqil ishlarida ijodiy komponent yuqori sinflarda o‘sish
tendentsiyasiga ega;
Talabalarning mustaqil ishlarini tashkil etish jarayonida o‘qituvchilarning
o‘qituvchi roliga bo‘lgan ehtiyoj kuchayadi;
Talabalarning mustaqil ishlarini tashkil etish uchun kompyuter yordami juda
zarur bo‘lib qoladi - o‘quv materiallarini tezkor chiqarish uchun ham, talabalarning
o‘quv yutuqlarini avtomatlashtirilgan hisobga olish uchun ham.
Talabalarning mustaqil ishlarini ilmiy tashkil etish masalalarida professor-
o‘qituvchilarning pedagogik malakasini alohida oshirish zarurati tug‘ildi.
Faoliyat yondashuvi nuqtai nazaridan fanlarning mazmunini qayta ko‘rib
chiqish, o‘quv jarayoniga kelajak kasbining elementlarini kiritish zarurati yaqqol
namoyon bo‘ladi.
Rag‘batlantirish va rag‘batlantirish tizimi SRS boshqaruvi funktsiyalarini
amalga oshirish uchun asosdir. Etakchilik ta'lim va kognitiv jarayonga aralashuv
natijalarini bashorat qilish bilan chambarchas bog‘liq. Tartibga solish jarayonini
samarali amalga oshirish o‘qituvchidan nafaqat katta amaliy tajribani, balki
etakchining rivojlangan fazilatlarini ham talab qiladi. Etakchilik funktsiyalarining
muhim elementlaridan biri rag‘batlantirish yoki motivatsiya - talabalarni
maqsadlarga erishish va ish faoliyatini yaxshilashga undashdir. O‘quvchilarni
samarali rag‘batlantirish uchun o‘qituvchi ularning har biriga o‘z ta’lim
maqsadlariga iqtisodiy va samarali erishishga hissa qo‘shadigan harakat dasturi
orqali eng muhim ehtiyojlarni qondirish imkoniyatini ta’minlashi kerak.
Shunday qilib, turli tadqiqotchilarning talabalarning mustaqil ishlarini tashkil
etish strukturasi bo‘yicha berilgan fikrlari asosida quyidagi sxema tuzilib, uning
asosida “Tarix” ixtisosligi bo‘yicha SO‘Hni tashkil etishning xususiyatlari. SurSPU
ga tegishli shaxslar aniqlandi. Diagrammada ko‘rsatilganidek, talabalarning
mustaqil ishlashi uchun 3 ta asosiy tashkiliy komponentlar asos qilib olingan: tashkil
etish shartlari, tashkil etish tamoyillari va faoliyat tuzilishi.
Zarur shartlar qatoriga quyidagilar kiradi: talabalarning mustaqil ishi uchun
me’yoriy-huquqiy bazaning mavjudligi (Ta’lim va fan vazirligi hujjatlari asosida
SFSni tartibga soluvchi qoidalar ishlab chiqilgan), uslubiy va nazorat
materiallarining mavjudligi (shu jumladan uslubiy tavsiyalar). , mustaqil ishni
nazorat qilish vazifalari va boshqalar), zarur moddiy bazaning mavjudligi
(kutubxona fondlari, axborot resurslari, Internetga kirish va boshqalar), individual
ta'lim traektoriyasini tanlash qobiliyati.
Uslubiy materiallarning mavjudligi darslarga mustaqil tayyorgarlikni tashkil
etishga imkon beradi, ularning faoliyatini rejalashtirishga yordam beradi.
Individual ta'lim traektoriyasi - o‘z faoliyatini rejalashtirish, o‘zini o‘zi
boshqarish va tuzatish imkoniyati.
Talabalarning mustaqil ishini tashkil etish tamoyillari umuman didaktika
tamoyillariga mos keladi va quyidagilarni ifodalaydi: izchillik, nazariyaning
amaliyot bilan bog‘lanishi, qiyinchilikning bosqichma-bosqich ortishi, farqlanishi,
ijodiy faolligi.
Mustaqillik tamoyili mustaqil ishni doimiy nazorat qilishda, shuningdek,
fanlarni o‘zlashtirish jarayonida yangi vazifalarni doimiy ravishda tashkil etishda
namoyon bo‘ladi.
Nazariya va amaliyot o‘rtasidagi bog‘liqlik tamoyili olingan nazariy bilimlarni
natijalarni o‘z-o‘zini nazorat qilish, bilimlarni qo‘llash darajasini tekshirish
maqsadida qo‘llash imkonini beradi. Qiyinchilikning bosqichma-bosqich ortishi
axborotni qayta ishlash darajasining takror ishlab chiqarishdan ijodiygacha
chuqurlashishida namoyon bo‘ladi. Differensiatsiya tamoyili turli xil bilim
qobiliyatlari bo‘lgan talabalar bilan individual ishlashni o‘z ichiga oladi. Ijodiy
faoliyat talabalarning mustaqil ishlarini tashkil etishning zaruriy printsipi bo‘lib,
materialni yuqori darajada o‘zgartirish va mustaqil ta'lim faoliyati qobiliyatiga
mo‘ljallangan.
Faoliyat sifatida mustaqil ishning tuzilishi barcha zarur komponentlarga javob
beradi: motiv, maqsad, operatsiyalar, nazorat, aks ettirish, tuzatish.
http://fayllar.org
|