|
Windows
operatsion muhitida ishlovchi
Microsoft WordWindows
operatsion muhitida ishlovchi
Microsoft Word
matn
muharririni olaylik. Bu muharrir prosessor tasnifiga ega bo’lgan,
Microsoft Office
tarkibiga kiruvchi dastur. Bu dastur
Microsoft Word
ilovasi deb ataladi. Agar Siz,
biror-bir algoritmik dasturlash tilida (masalan, Paskal tilida) birorta dastur ishlab
chiqqan bo’lsangiz, uni ishlashini kompyuterda amalga oshirsangiz u ilova dastur
hisoblanadi, uni nomiga “ilova” so’zi qo’shib ishlatiladi. Lekin, “ilova” so’zi
ko’proq turli operatsion tizimlarda ishlaydigan dasturiy mahsulotlarga nisbatan
ishlatilsa to’g’ri bo’ladi.
4.12-rasm.
Dasturlash axborot texnologiyalari ikkita yo’nalishga ajratilib ko’rsatiladi.
Bularning birinchisi, ilovalarni yaratish dasturiy vositalar bo’lib, turli hil operatsion
tizimlarida ishlatiladigan “Dasturiy ilovalarni tuzish uchun” (
RAD
– Rapid
Application Development) vositalar deb ataladi. Ular tarkibiga: dasturlash
tizimlari va turli xil dasturlash tillari bazasidan iborat bo’lgan uskunaviy ishlab
chiqarish muhiti kiradi.
Ikkinchisi,
CASE
- texnologiyalari deb ataladi (Computer Aided Software
Engineering, yoki
CASE
). Bu texnologiya dasturiy ta’minotini tuzishni kompyuterli
qo’llab-quvvatlovchi va murakkab axborot tizimlarini tuzishni avtomatlashtirish
vositalarini o’zida mujassamlashtiradi.
Tizimli dasturlash o’zida
: dasturlash tilini kompilyator yoki interpretatorini;
dastur kodini sozlovchisi va optimallashtiruvchi vositalarini; aloqalar muharririni,
standart bibliotekalar to’plamini, ma’lumotnoma tizimlarini qamrab oladi.
Dasturlash tili kerakli algoritmni qandaydir matnli ko’rinishda ifodalashga
imkon beradi. Bu matn kodni shakllantiruvchi maxsus dastur-translyatorni
ishlashi uchun boshlang’ich material bo’lib hisoblanadi.
|
| |
