|
4-mavzu. Tadqiqot uchun ma'lumotlarni to'plash va saralash xususiyatlari
|
| bet | 1/11 | | Sana | 14.05.2024 | | Hajmi | 0,67 Mb. | | #232267 |
Bog'liq 6.-MAVZU|
4-MAVZU. TADQIQOT UCHUN MA'LUMOTLARNI TO'PLASH VA SARALASH XUSUSIYATLARI
1. Axborot yig`ish usullari: kuzatish, tajriba va so`rov.
2. Axborot to‘plash manbalari: ilmiy nashrlar, o‘quv adabiyotlari, jurnalistik nashrlar, ommaviy axborot vositalari, veb-saytlar, ijtimoiy tarmoqlar.
3. Bibliografik ma’lumotnomalarni loyihalash qoidalari.
1. Axborot yig`ish usullari: kuzatish, tajriba va so`rov.
Axborot yig'ish usullari
Turli tadqiqot usullarining ko'pligiga qaramay, bozorni o'rganish doirasida amalga oshiriladigan faoliyatning umumiy sxemasi juda oddiy va tushunarli. Axborotining asosiy manbalari:
• Suhbat va so'rovlar;
• Ro'yxatga olish (kuzatish);
• Tajriba;
• Panel;
• Ekspert tekshiruvi.
Intervyu (so'rov) - odamlarning pozitsiyasini aniqlash yoki ulardan biron bir masala bo'yicha ma'lumot olish. So'rov marketingda ma'lumotlarni yig'ishning eng keng tarqalgan va muhim shaklidir. Tadqiqotlarning taxminan 90% bu usuldan foydalanadi. So'rov og'zaki (shaxsiy) yoki yozma bo'lishi mumkin.
Yozma so'rov davomida ishtirokchilar so'rovnomalarni (anketalarni) oladilar, ularni to'ldirishlari va belgilangan joyga qaytishlari kerak. Odatda, yozma so'rovlarda yopiq savollar qo'llaniladi, ularning javoblari berilganlardan birini tanlashdir. Odatda, yozma so'rovlarda anketa maqsadli auditoriya vakillariga elektron pochta, yoki faks orqali yuboriladi.
Ushbu usuldan foydalanishni cheklaydigan asosiy kamchilik - bu to'ldirilgan anketalarni qaytarishning uzoq muddati va past foizi (o'rtacha 3%).
Shaxsiy (yuzma-yuz) va telefon orqali so'rovlar intervyu deb ataladi.
Telefon orqali suhbatlar har qanday aniqlik darajasidagi so'rovlarni o'tkazishning nisbatan arzon usuli hisoblanadi (respondentlarning geografik joylashuvi intervyu o'tkazish xarajatlari nuqtai nazaridan muhim emas). Ushbu usul faqat miqdoriy tadqiqotlar uchun qo'llaniladi. Biroq, ushbu usuldan foydalanishning ob'ektiv kamchiliklari mavjud:
respondentning tushunishi va samimiyligini to'liq nazorat qilmaslik;
• ko'rgazmali materiallarni (namunalar, javob variantlari yozilgan kartochkalar) taqdim etish imkoniyati yo'q;
• uzoq intervyularni amalga oshirish mumkin emasligi (telefonda suhbatdoshning e'tiborini 15 daqiqadan ko'proq ushlab turish qiyin);
|
| |
