Axborot to‘plash manbalari: ilmiy nashrlar, o‘quv adabiyotlari, jurnalistik nashrlar, ommaviy axborot vositalari, veb-saytlar, ijtimoiy tarmoqlar

Download 0,67 Mb.
bet	5/11
Sana	14.05.2024
Hajmi	0,67 Mb.
	#232267

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

Bog'liq
6.-MAVZU

Ilmiy axborotning barcha hujjatli manbalari birlamchi va ikkilamchi bolinadi.
Nashrlar turli asoslarga ko‘ra tasniflanadi
Monografiya

2. Axborot to‘plash manbalari: ilmiy nashrlar, o‘quv adabiyotlari, jurnalistik nashrlar, ommaviy axborot vositalari, veb-saytlar, ijtimoiy tarmoqlar

Axborot manbai har qanday ma'lumotni o'z ichiga olgan hujjatdir. Hujjatlar ilmiy ma'lumotlarning asosiy manbai bo'lgan turli xil nashrlarni o'z ichiga oladi. Nashr - unda mavjud bo'lgan ma'lumotlarni tarqatish uchun mo'ljallangan, tahririyat va nashriyot ishlovidan o'tgan, bosma yoki bo'rttirma yo'li bilan olingan, mustaqil ravishda chop etiladigan, chiqish ma'lumotlariga ega bo'lgan hujjat.

Ilmiy axborot manbalari nashr etilmagan hujjatlardir: dissertatsiyalar, saqlashga topshirilgan qo'lyozmalar, tadqiqot va ishlanmalar bo'yicha hisobotlar, ilmiy tarjimalar, taqriz va tahliliy materiallar. Nashrlardan farqli o'laroq, bu hujjatlar keng va takroriy foydalanish uchun mo'ljallanmagan, qo'lyozma shaklida yoki oz miqdorda ko'paytiriladi.
Ilmiy axborotning barcha hujjatli manbalari birlamchi va ikkilamchi bo'linadi.
Birlamchi hujjatlarda dastlabki ma’lumotlar, ilmiy tadqiqotning bevosita natijalari (monografiyalar, ilmiy ishlar to‘plamlari, dissertatsiya avtoreferatlari va boshqalar), ikkinchi darajali hujjatlar esa birlamchi hujjatlarni (ma’lumotnoma, axborot, bibliografik va shunga o‘xshash boshqa) tahliliy va mantiqiy qayta ishlash natijasidir.
Nashrlar turli asoslarga ko‘ra tasniflanadi: maqsadiga ko‘ra (rasmiy, ilmiy, o‘quv, ma’lumotnoma va boshqalar); axborotni analitik va sintetik qayta ishlash darajasi (axborot, bibliografik, referat, sharh); moddiy qurilish (kitob, jurnal, varaq, gazeta va boshqalar); axborotning belgi xususiyati (matnli, musiqiy, kartografik, badiiy nashr); hajm (kitob, broshyura, varaqalar); davriylik (davriy bo'lmagan, ketma-ket, davriy, davomiy); asosiy matnning kompozitsiyasi (mono-nashr, to'plam); tuzilishi (seriyali, bir jildli, ko‘p jildli, to‘plangan asarlar, tanlangan asarlar).
Nazariy va (yoki) eksperimental tadqiqotlar natijalarini, shuningdek, madaniy yodgorliklar va tarixiy hujjatlarni o‘z ichiga olgan nashrga ilmiy jihatdan tayyorlangan nashr ilmiy hisoblanadi. Ilmiy nashrlar quyidagi turlarga bo‘linadi: monografiya, dissertatsiya avtoreferati, nashrga tayyorgarlik, ilmiy ishlar to‘plami, ilmiy konferensiya materiallari, ilmiy konferensiya ma’ruza tezislari, ilmiy-ommabop nashr.
Monografiya - bu bitta muammo yoki mavzuni to'liq va har tomonlama o'rganishni o'z ichiga olgan va bir yoki bir nechta mualliflarga tegishli bo'lgan ilmiy yoki ilmiy-ommabop kitob nashri.

Download 0,67 Mb.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

Download 0,67 Mb.