|
-Mavzu:Protokollar (TCP/IP, HTTP, HTTPS, DNS, SMTP, FTP)
|
| bet | 25/46 | | Sana | 15.05.2024 | | Hajmi | 361,8 Kb. | | #235531 |
Bog'liq 46-90 mustaqil ishi69-Mavzu:Protokollar (TCP/IP, HTTP, HTTPS, DNS, SMTP, FTP)
Ma'lumot almashuvini va aloqa tizimlarini boshqarishda ishlatiladigan bir nechta muhim protokollar mavjud. Ulardan ba'zilari ma'lumotlarni o'zaro almashuvini ta'minlash, boshqalari esa aloqa va axborot tarmoqlarida ishlaydigan ma'lumotlar almashuvini boshqarish uchun ishlatiladi. Quyidagi protokollar eng keng tarqalgan va ahamiyatli bo'lganlardir:
TCP/IP (Transmission Control Protocol / Internet Protocol):
TCP/IP, internetning asosiy protokollaridan biri bo'lib, ma'lumotlar to'plamini amalga oshirish uchun ishlatiladi.
Internet protokollarini o'z ichiga olgan, bu protokollar qo'shimcha ma'lumotni topish, jo'natish va qabul qilish imkonini beradi.
IP manbalarini o'rnatish va ulanish, aloqa tarmoqini boshqarish, va ma'lumot almashuvini amalga oshirishda asosiy vazifalardan biridir.
HTTP (Hypertext Transfer Protocol):
HTTP, veb-saytlar orqali ma'lumot almashuvini amalga oshirishda ishlatiladi.
Foydalanuvchilar brauzerlarini ishlatib, veb-saytlardagi ma'lumotlarni topish, ko'rish va so'rov yuborish uchun ishlatiladi.
Ba'zi ma'lumotlar o'nlik matnda bo'lishi mumkin va asosan "GET" va "POST" so'rovlari orqali yuboriladi.
HTTPS (Hypertext Transfer Protocol Secure):
HTTPS, HTTP ning xavfsiz versiyasidir va ma'lumot almashuvi o'zgartirilgan bo'lib, ma'lumotlarni shifrlab o'tkazish uchun ishlatiladi.
Manbalarni ta'minlashda SSL (Secure Sockets Layer) yoki uni o'zgartirilgan versiyasi TLS (Transport Layer Security) protokollaridan foydalaniladi.
Banklar, onlayn savdo saytlari va xavfsizlik talablari bo'yicha internet saytlarida keng tarqalgan foydalanish uchun tavsiya etiladi.
DNS (Domain Name System):
DNS, manzil nomlarini IP manbalari bilan bog'lab berishda ishlaydigan tizimdir.
Foydalanuvchilar manzil yozish orqali so'rov yuborishadi va DNS, u manzilning IP manbasi bilan qanday bog'liqligini topib chiqadi.
Internetda manzil nomlarini o'zgartirish, qo'shib olish va bekor qilish imkonini beradi.
SMTP (Simple Mail Transfer Protocol):
SMTP, elektron pochta jo'natish uchun ishlatiladi.
Foydalanuvchilar elektron pochtalarini yuborishda va qabul qilishda SMTP protokolidan foydalanadi.
SMTP, pochta xizmatlarining o'zaro almashishini boshqarishda ham ishlatiladi.
FTP (File Transfer Protocol):
FTP, fayllarni internet tarmoq orqali jo'natish uchun ishlatiladi.
Foydalanuvchilar FTP orqali fayllarni o'qish, yozish va o'chirishlari mumkin.
Qo'shimcha xavfsizlik uchun SSL/TLS protokollaridan foydalanilgan FTPS va shifrlangan fayllar uchun SFTP ham mavjud.
Ushbu protokollar internet tarmoqining muhim qismidir va ma'lumot almashuvi, aloqa tizimlarini boshqarish va ma'lumotlarni xavfsiz saqlashda katta ahamiyatga ega. Bu protokollar internet tuzilishining yaxshi ishlashini ta'minlashda muhim rol oynaydi.
|
| |
