|
-MAVZU:Internet protokollari
|
| bet | 4/46 | | Sana | 15.05.2024 | | Hajmi | 361,8 Kb. | | #235531 |
Bog'liq 46-90 mustaqil ishi49-MAVZU:Internet protokollari
TCP/IP tipidagi protokollar.
TCP/IP terminidagi protokollar turli xil darajada tushuniladi. Kuyidagi turlar buyicha sanab utamiz.
_IP(internet protokol)-uzaro alokadagi protokol xisoblanadi. U uz ichidagi barcha protokollarni nomlaydi.
_TCP-transport bazali protokol.
_VOP-ikkinchi protokolli protokol (TCPdan farklanadi).
_ARP_IP-adresdagi va ethernet adresiga muvofik keluvchi adreslarni aniklashda foydalaniladi.
_SLIP-maьlumotlarni telefon mishlari orkali uzatuvchiprotokol.
_PPP-maьlumotlarni uzaro almashinish protokoli.
_FTP-fayllarni uzaro almashinish protokoli.
_RPC-yukolgan yoki uchirilgan protsessorlarni boshkarish protokoli.
_TFTP-uch tomonlama fayllarni uzatish protokoli.
_DNS-manzilli nomlarni shakllantirish tizimi.
_RIP-yunaltiruvchi protokol.
_SNMP-setni boshkarishni sodda protokoli.
Kanalli protokollar SLIP va PPP xisoblanadi. Аlokali protokollarga esa IP, ARP transportli protokollarga esa TCP va UDP kiradi. Internetga xizmat kiluvchi protokollarga (FTP, TELNET, HTTP, GOPHEP)kiradi. Ular yukori amaliy darajadagi protokollar xisoblanadi. Bu protokollarda asosan maьlumotlar bazasini junatish maxsus adapterlar bilan amalga oshiriladi. Bu yerda IP-maьlumotlar kutichasi TCP-blogidagi maьlumotlar bilan uzaro almashinadi.
Maьlumotlar belgilangan kompьyuterdan junatilishi dasturlangan buladi va ximoya kobigi bilan uraladi. Bu maьlumotlarni kirishdagi modullariga uzatiladi va uni kutichalarga buladi, nomlaydi va boshka modulga uzatiladi. Keyingi modul esa bu maьlumotlarni texnologik jarayondan utkazadi va maьlumotlar paketi yetib kelgunga kadar jarayon tuxtaydi. Maьlumotlar paketi doimo yukori bugindagi moduldan kuyi bugindagi modulga utkaziladi. Modul biron-bir bugindagi operatsiyalarni bajaradi va anik bir protokollarni kullaydi. Ularni kuyidagicha tuzilishda tasvirlash mumkin. Baьzi bir amaliy bugindagi dasturlar (FTP ki TELNET) bilan ishlashda TCP shaklidagi modul kullaniladi. Boshka turdagi dasturlar(NFS) bilan esa UDF moduli kullaniladi. TCP va UDP amaliy maьlumotlarini olishda maьlumotlarni kayta yunaltirish baьzi maьlumotlarni oladi. Maьlumotlar uzatishda internet turli maьlumotlarni murakkablashtiradi.Bu yerda ethernetdan foydalanish IP tarmogidan foydalaniladi. Maьlumotlar kompьyuterni tizimini interfeysiga kelib tushadi. Yethernet-kadr Ethernet interfeysining tizimli drayveriga kirganda u ARP moduliga yoki IP moduliga yunaltiriladi. Аgar IP paketi IP moduliga kelib tushsa uning mundarijasidagi TCP moduliga yoki UDP, IP paketidagi protokolda aniklanadi. Аgar UDP datagrammasining asosi amaliy dasturi aniklanadi, bu esa amaliy maьlumotlarga yuboriladi. Аgar TCP maьlumotlari TCP moduliga kelib tushadi, amaliy dasturlarni maьlumotlarga yuboriladi. Maьlumotlarni yuborilishi bir vaktning uzida bir nechta kanallarga ulanadi. Paketlarni olish jarayonida va ularni boshka tizimlarga tezlik bilan yuborilishi IP paketining retranslyatsiya deyiladi. Retranslyatsiya kilinayotgan paketlar TCP va UDP modullariga ega emas. Maьlumotlarni uzatilish protokolga urnatilganini xal etish uchun tekshiriladi. Boshlanishda tizimli modullarni maьlumotlarni kabul kilishda kanday ishlayotganini kurib chikiladi. Yukorida aytilganidek bu modul maьlumotlari uz oldiga maьlumotlarni boshlangich kiymati berilgan moduldagi kora kutichaga yuboriladi. Buning uchun esa maьlumotlarni bosishni va oxirini bilish kerak. Bu yerda uni topishni 3 usuli bor.
1.maьlumotlarni xamma kismi belgilangan uzunlikka ega.
2.yoki ular aloxida markerlar bilan belgilangan.
3.yoki maьlumotlarni tizimini taxlil jarayonida aniklanadi. Odatda eng oxirgi usul kullaniladi. Odatda protokol maydonlar tuplami bilan ifodalanadi. Lekin anik maьlumotlar uzini sarlovxasini maydonlar ichiga olish shart emas. Maydonlarni kiritilishi yoki kiritilmasligi maydonlar sarlovxasini maьnosiga boglik buladi. Protokol shunday urnatilishi kerakki keyinchalik maьlumotlarni kurib chikilayotganda xar bir joriy bit kaysi maydonga tegishliligi maьlum bulishi kerak. Maьlumki maьlumotlarni odatda boshi va oxiri aniklanadi.
IP protokolining bir kismi bulgan IP adresiga tushuncha beriladi. IP adresining tizimli adapter xamma mashina bilan boglanadi. IP adresi 4 baytga teng bulgan kenglikka ega. IP adresining yukori bitlari IP tizimida aniklanadi. IP adresining 5 turi mavjud bulib rakamli tizimdan va xost-rakamdan fark kiladi. Аdres tasnifi yukoridagi birinchi bit maьnosi bilan aniklanadi. Masalan IP adresidagi mashinalar uchun 221. 137. 10. 34. rakamli tizimning tengligi 221. 137. 10. xos nomeri esa 34 ga teng.
A_plandagi adreslar katta tizimdagi umumiy foydalanuchilar uchun muljallangan. Ular katta mikdorda boglamli rakamlarga yul ochadi.
C_plandagi adreslar katta bulmagan kompьyuterlarda foydalaniladi.
D_plandagi adreslar gurux mashinalarda munosabat urnatish uchun foydalaniladi.
E_esa kelajakda kullanilishi uchun zaxiraga olinadi.
TCP/IP tizimidan foydalanish uchun oldin kancha rasmiy tizimli rakamlarni olishi karak. Bu nomerlarni berish bilan DDN Network information center shugullanadi. Аgar sizni tizimingiz internetga ulangan bulsa xam ixtiyoriy unikal rakamlarni olish xoxishi kelajakda internetga ulanishga kafolat berishi va xech kanday ziddiyat bulmasligiga kafolat beradi. Lekin eng muxim karorlardan biri shundan iboratki tizimni urnatishda IP adresingizdagi mashinalarga urnatish usuli mavjud. Bu karor tizimni rivojlanish darajasini belgilab beradi. Lekin keyinchalik siz adresingizni uzgartirishingiz kerak. Tizimga bir necha yuzlab mashinalar ulanganda adresni uzgartirish imkoniyati deyarli yuk.
|
| |
