|
-Topshiriq. Fermer xo’jaligida mulkiy munosabatlar iqtisodiy samaradorligini aniqlang
|
| bet | 5/19 | | Sana | 04.11.2022 | | Hajmi | 239.56 Kb. | | #29000 |
Bog'liq Turizm qo\'llanma Yig\'ma jild ustiga, Qishloq xo’jalik ekinlarini sug’orish rejimi. Nomavsumiy davrda sug’orish turlari va ularning ahamiyati, b0fe4354-1d0b-4cdf-b688-029697064cb7, O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi t, 5 млн сўмлик устама олувчилар рўйхати, ТБ, Axborot xavfsizligi” kafedrasi 5330300-Axborot xavfsizligi, Mustaqil ish Reja Reja-fayllar.org, 10-amaliy.Ta’lim muassasalarini boshqarish tizimida axborot va kommunikatsiya, 13-amaliy.Ta’lim muassasalari va tashkilotlarida boshqaruv samaradorligi, 10-Ma\'ruza (2), Tayyorlanayotgan testlar , 2-Практические занятие, 1. Mehnat tarbiyasining mohiyati, maqsadi, vazifalari, shakl va 1-Topshiriq. Fermer xo’jaligida mulkiy munosabatlar iqtisodiy samaradorligini aniqlang.
Topshiriqni bajarish uchun kerakli ma’lumotlar.
Xisoblash uchun kerakli ma’lumotlarni quyidagi 1-jadval ma’lumotlarida keltiramiz.
Berilgan ma’lumotlar
№
|
Mulk turlari
|
O’lchov bir-ligi
|
Yillar
|
Shartli bosh
|
2021 y.da 2020 y.ga nisba-tan,%
|
2020y. jamiga nisbatan,%
|
2020
|
2021
|
2020y.
|
2021y.
|
1.
|
Ekin maydoni
|
Ga
|
18
|
21
|
X
|
X
|
|
X
|
2.
|
Chorva mollari:
a) sigir
|
Bosh
|
25
|
19
|
|
|
|
|
|
b) 18 oygacha bo’lgan g’unajin
|
Bosh
|
8
|
10
|
|
|
|
|
|
v) buzoqlar
|
Bosh
|
9
|
7
|
|
|
|
|
|
g) qo’ylar
|
Bosh
|
56
|
70
|
|
|
|
|
|
d) tovuqlar
|
Dona
|
20
|
25
|
|
|
|
|
|
Jami:
|
X
|
X
|
X
|
|
|
|
100
|
CHorva mollarini shartli boshga aylantirish koyeffitsentlari quyidagilarga teng:
sigirlar – 1
g’unajinlar – 0,75
buzoqlar – 0,7
|
qo’ylar – 0,3
tovuqlar – 0,01
|
2-jadval
Fermer xo’jaligining balans qiymati
№
|
Mulk turlari
|
O’lch.birl.
|
2020 y.
|
2021 y.
|
1
|
Sigirlar balans qiymati
|
m. so’m/ bosh
|
8100
|
8800
|
2
|
G’unajinlar balans qiymati
|
m. so’m/ bosh
|
5100
|
5900
|
3
|
Buzoqlar balans qiymati
|
m. so’m/ bosh
|
3200
|
3700
|
4
|
Qo’ylar balans qiymati
|
m. so’m/ bosh
|
870
|
930
|
5
|
Tovuqlar balans qiymati
|
m. so’m/ dona
|
15
|
19
|
6
|
Molxona (bino) balans qiymati
|
mln. so’m
|
19,3
|
20,7
|
7
|
Texnikalar balans qiymati
|
mln. so’m
|
30,5
|
30,8
|
8
|
Mulk balans qiymati
|
mln. so’m
|
22,5
|
24,7
|
Topshiriqni bajarilish tartibi.
1,2-jadval ma’lumotlaridan va (1)-(11) formulalardan foydalanib quyidagilar 3,4- jadvallarda aniqlansin va iqtisodiy taxlil etilsin:
1) Feremer xo’jaligining jami mulkiy qiymati.
2) Bir shartli bosh chorva mollar xisobiga to’g’ri keladigan:
a) chorva maydoni
b) texnika qiymati
v) bino qiymati
g) boshqa mulklar qiymati
3) Bir kishi xisobiga to’g’ri keladigan:
a) jami mulk qiymati
b) ekin maydoni
v) chorva mollari qiymati
g) texnikalar qiymati
3-jadval
Fermer xo’jaligini jami mulk qiymatini aniqlash
№
|
Ko’rsatkichlar
|
O’lchov birligi
|
Yillar
|
2021 y.da 2020 y.ga nisbatan
|
2020 y
|
2021 y
|
Farqi
|
%
|
1.
|
Jami sigirlar qiymati
|
m.so’m
|
|
|
|
|
2.
|
Jami g’unajinlar qiymati
|
m.so’m
|
|
|
|
|
3.
|
Buzoqlar qiymati
|
m.so’m
|
|
|
|
|
4.
|
Jami qo’ylar qiymati
|
m.so’m
|
|
|
|
|
5.
|
Jami tovuqlar qiymati
|
m.so’m
|
|
|
|
|
6.
|
Jami chorva mollari qiymati
|
m.so’m
|
|
|
|
|
7.
|
Binolar qiymati
|
mln so’m
|
|
|
|
|
8.
|
Texnikalar qiymati
|
mln so’m
|
|
|
|
|
9.
|
Mulk qiymati
|
mln so’m
|
|
|
|
|
|
Jami mulk qiymati:
|
mln so’m
|
|
|
|
|
4-jadval
Fermer xo’jaligida mulkiy munosabatlar iqtisodiy samaradorligini aniqlash
№
|
Ko’rsatkichlar
|
O’lchov birligi
|
Yillar
|
2019
|
2020
|
2021
|
1.
|
Shartli chorva mollari bosh soni
|
sh.bosh
|
30
|
|
|
2.
|
Ekin maydoni
|
ga
|
18
|
|
|
3.
|
Jami mulk qiymati
shu jumladan:
– chorva mollari
– texnikalar
– binolar
– boshqa mulklar
|
m.so’m
m.so’m
m.so’m
m.so’m
m.so’m
|
1079,0
6260
2320
2210
-
|
|
|
4.
|
Jami chorva maydoni
|
m2
|
150
|
175
|
210
|
5.
|
Yillik o’rtacha ishchilar soni
|
kishi
|
7
|
7
|
8
|
6.
|
1 shartli chorva moli xisobiga to’g’ri kelgan:
a) chorva maydoni
b) texnika qiymat
v) binolar qiymati
g) boshqa mulklar qiymati
|
m2/sh.bosh
so’m/sh.bosh
so’m/sh.bosh
so’m/sh.bosh
|
|
|
|
7.
|
Bish ishchi xisobiga to’g’ri kelgan:
a) jami mulk qiymati
b) chorva mollari qiymati v) ekin maydoni
g) texnika qiymati
|
so’m/kishi
so’m/kishi
ga/kishi so’m/kishi
|
|
|
|
3-amaliy mashg’ulot. Mavzu: Аgrosanoat majmuasining mohiyati, tarkibi va vazifalari. (4 soat)
Agrosanoat majmuasi(ASM)ning moxiyati,zarurligi va maqsadi.
ASMni tuzilishi va tarkibi.
Agrosanoat majmuasi (ASM) va agrar sanoat integratsiyasi(ASI) o’rtasidagi umumiylik va farqlar.
ASMni iqtisodiy samaradorligi ko’rsatkichlari
Topshiriq : Ushbu sohalar nomi va unga kiruvchi tarmoqlar, korxonalar, firmalar, xususiy tadbirkorlar, xizmat ko’rsatuvchi sohalarni sanang
2- topshiriq. Agrosanoat majmuasi takibining hozirgi holati va uni takomillashtirish yo’llarini ko’rsating
ASMning hozirgi holatiga baho bering
|
Mavjud kamchiliklar
|
Takomillashtirish yo’llari
|
| | |
4-amaliy mashg’ulot. Mavzu: «Qishloq xo’jaligida yer va suv resurslari va ulardan foydalanish samaradorligi». (2 soat)
1-Topshiriq. Fermer xo’jaligida yer fondidan foydalanish iqtisodiy samaradorligini aniqlang.
Topshiriqni bajarish uchun kerakli ma’lumotlar.
Xisoblash uchun kerakli ma’lumotlarni 5-jadvalda keltiriladi.
Topshiriqni bajarilish tartibi.
Yuqorida keltirilgan 5-jadval va (1)-(5) formulalardan foydalangan xolda quyidagilar 6,7,8-jadvallarda bajarilsin:
Xo’jalikda ekin maydonidan foydalanish.
Ekin turlari bo’yicha hosildorliklar.
1 gektar qishloq xo’jaligi yer xisobiga olingan:
a) yalpi mahsulot qiymati b) foyda.
4. 1 gektar ekin maydoni xisobiga olingan:
a) yalpi mahsulot qiymati b) foyda.
5. 1 gektar ekin maydoni xisobiga mexnat sarfi.
Xo’jalikda ekin maydonlaridan foydalanish xolatini taxlil qilish uchun quyidagi 5-jadval ma’lumotlaridan foydalaniladi.
Fermer xo’jaligida ekin maydonlaridan foydalanish xolati
|
Ekinlar turlari
|
2019 y.
|
2020 y.
|
2021 y.
|
2021 y. 2019 y. ga nisbat., %
|
maydoni, ga
|
jamiga nisbatan, %
|
maydoni, ga
|
Jamiga nisbatan, %
|
maydoni, ga
|
jamiga nis-n,%
|
|
1.
|
Paxta
|
|
|
|
|
|
|
|
2.
|
Bug’doy
|
750
|
|
745
|
|
728
|
|
|
3.
|
SHoli
|
35
|
|
32
|
|
37
|
|
|
4.
|
Sabzavot
|
9
|
|
6
|
|
6
|
|
|
5.
|
Makka doni
|
15
|
|
10
|
|
–
|
|
|
6.
|
Kartoshka
|
15
|
|
17
|
|
10
|
|
|
7.
|
Bog’lar
|
82
|
|
82
|
|
82
|
|
|
8.
|
Uzumlar
|
42
|
|
42
|
|
42
|
|
|
|
Jami:
|
20..
|
100,0
|
20..
|
100,0
|
20..
|
100,0
|
|
Ushbu jadvalning 9-qatoridagi oxirgi ikkita nuqta o’rniga talaba variant raqamini qo’yadi. Xo’jalikda qishloq xo’jalik ekinlari hosildorligini aniqlash
№
|
Ekin turlari
|
2019y.
|
2020 y.
|
2021 y.
|
2021y. 2019 y. ga nisbatan
|
Maydoni, ga
|
yalpi mahsulot, ts
|
hosildorlik, ts/ga
|
maydoni, ga
|
yalpi max
sulot, ts
|
hosildorlik, ts/ga
|
maydoni, ga
|
yalpi mahsulot, ts
|
hosildorlik, ts/ga
|
ortishi (+),
kamayishi (-)
|
foizda
%
|
1.
|
Paxta
|
|
30904
|
|
|
29146
|
|
|
27531
|
|
|
|
2.
|
Bug’doy
|
|
31200
|
|
|
48499
|
|
|
47393
|
|
|
|
3.
|
Sholi
|
|
1085
|
|
|
992
|
|
|
1110
|
|
|
|
4.
|
Sabzavot
|
|
2700
|
|
|
1830
|
|
|
1800
|
|
|
|
5.
|
Makka doni
|
|
945
|
|
|
670
|
|
|
-
|
|
|
|
6.
|
Kartoshka
|
|
3885
|
|
|
4590
|
|
|
2810
|
|
|
|
7.
|
Bog’lar
|
|
4953
|
|
|
4953
|
|
|
7544
|
|
|
|
8.
|
Uzumlar
|
|
1911
|
|
|
1932
|
|
|
2142
|
|
|
|
|
Jami:
|
|
x
|
|
|
X
|
|
|
x
|
|
|
|
7-jadval
Fermer xo’jaligida yer fondidan foydalanish iqtisodiy samaradorligini aniqlash
№
|
Ko’rsatkichlar
|
O’lchov birligi
|
Yillar
|
2019
|
2020
|
2021
|
1.
|
Qishloq xo’jaligi yerlari
|
ga
|
|
|
|
2.
|
Ekin maydoni
|
ga
|
|
|
|
3.
|
Jami mexnat sarflari
|
ming kishi –soat
|
2745
|
3471
|
3492
|
4.
|
YAlpi mahsulot
|
m. so’m
|
59829
|
106644
|
139001
|
5.
|
Ishlab chiqarish harajatlari
|
m.so’m
|
58039
|
103926
|
138687
|
6.
|
Foyda
|
m. so’m
|
|
|
|
7.
|
1 ga qishloq xo’jalik yerlari xisobiga olingan:
a) yalpi mahsulot
qiymati
b) foyda
|
so’m/ga
so’m/ga
|
|
|
|
8.
|
1 ga ekin maydoni xisobiga olingan:
a) yalpi mahsulot
qiymati
b) foyda
|
so’m/ga
so’m/ga
|
|
|
|
9.
|
1 ga ekin maydoni xisobiga mexnat sarfi
|
kishi-soat/ga
|
|
|
|
Jadvaldagi baholar «shartli» berilgan.
Xulosa.
|
| |
