Klapanlarni xarakatlantiruvchi detallar. Taqsimlash vallari, ularning
yuritmalari, podshipniklari, prujinlar, turtkichlar, koromislolar solishtirma
konstruktiv tahlili.
Klapanlar silindrning kiritish yoki chiqarish tеshiklarini ochib-yopib turadi.
Klapan kallak va o’zakdan iborat. Klapanning kallak qismi konussimon faskali
bo’lib, u klapan o’rindigiga jips o’tkaziladi. Klapan o’zagi silindr shaklida yasalib,
kеtingi uchida klapan prujinasini mahkamlaydigan dеtallar uchun mo’ljallangan
halqasimon ariqcha yo’nilgan. Klapandan o’zakka o’tish
joyi kattaroq radiusli
bo’lishi kеrak.
Bunda kallakning mustahkamligi va issiqlik o’tkazuvchanligi oshadi, bundan
tashqari, yangi yonilg’i aralashmasining klapani atrofida silindrga silliq o’tishi
yaxshilanadi. Kiritish va chiqarish klapanlaridagi ish faskasining burchagi 45º.
Chunki bunday burchakli faska klapanning mustahkamligini oshiradi va jips
ishlashini ta’minlaydi. Silindrni yonuvchi aralashma bilan yaxshiroq to’ldirish
maqsadida kiritish klapanining kallagi chiqarish klapanning
kallagiga nisbatan
kattaroq ishlanadi. Klapan kallagining shakli tekis-tarelkasimon, lolasimon va
qavariq bo’lishi mumkin. Tekis-tarelkasimon
klapan faqat karbyuratorli
dvigatellarda, lolasimon va qavariq kallakli kalpanlar, asosan dizellarda ishlatiladi.
