|
7-mavzu. Xorijiy elektron hukumat tizimlari reja
|
| bet | 1/3 | | Sana | 29.11.2023 | | Hajmi | 35,6 Kb. | | #107578 |
Bog'liq Ma\'ruza 2 Milliy istiqlol g’oyasi asosiy tushunca va tamoyillar
7-MAVZU. XORIJIY ELEKTRON HUKUMAT TIZIMLARI
REJA:
1. Janubiy Koreyada elektron hukumat tizimi va uning rivojlanish bosqichlari.
2. Koreya Respublikasi elektron hukumat tizimida faoliyatining statistik ko‘rsatkichlari.
3. AQSh elektron hukumat tizimi. AQShda elektron hukumatni boshqarishning o‘ziga xos xususiyati.
Elektron hukumatning tashkiliy huquqiy asoslari xaqida umumiy ma'lumotlar
O'zbekiston Respublikasi shakllanayotgan global axborot jamiyatida munosib o'rinni egallashga intilmoqda. Ushbu maqsadlarga erishishuchun mamlakat Hukumati tomonidan O'zbekistonda axborotlashtirishjarayonlarini faollashtirish, zamonaviy axborot-kommunikasiyatexnologiyalarini tez sur'atlarda rivojlantirish, ularni iqtisodiyotva jamiyatning barcha sohalarida joriy etish hamda foydalanishningstrategik ustuvorliklari belgilandi.
Rivojlangan mamlakatlar tajribasi haqida so'z yuritar ekanmiz biz davlat boshqaruvida AKT qo'llanilishini kengroq tushunilishiga o'tamiz. G'arbiy Yevropa, Osiyoning ko'pchilik mamlakatlarida va AQSHda ikki tushuncha farqlanadi. Bu tushunchalar boshqaruvning elektronlashtirilishini – elektron ma'muriyatni va elektron demokratiyani tavsiflaydi. Elektron ma'muriyat deganda axborot va kommunikasiya texnologiyalari asosida fuqarolarga har xil ijtimoiy xizmatlar ko'rsatilishi tushunilgan holda ko'pchilik rivojlangan mamlakatlarda shuningdek elektron demokratiya tushunchasini ham farqlaydilar. Yetarlicha keng bo'lgan ushbu ta'rif bilan siyosiy ta'sir ko'rsatilishini va raqamli axborotdan foydalanish mumkinligini va uning ochiq-oshkoraligini, Internet tufayli davlat va jamoatchilik institutlarining ishtiroki bilan fuqarolar va tashkilotlarning jamoatchilik fikrini shakllantirish jarayonlarida demokratik ishtirok etishini belgilaydilar. Bunda elektron demokratiya avval boshdanoq elektron ma'muriyat bilan birgalikda davlat boshqaruvida AKTning markaziy elementi sifatida qaralishi kerak deb hisoblanadi. Basharti dastlab fuqarolarga faqat elektron xizmatlar ko'rsatilishiga e'tibor jamlanadigan bo'lsa, demokratik ishtirok etish vositalarining keyinchalik joriy etilishi ancha qiyin kechadi.
Avstraliya va YAngi Zelandiyada barcha darajalardagi hokimiyatorganlari ishida Internetdan, axborot va kommunikasiyatexnologiyalaridan foydalanish hozirning o'zidayoq salmoqlinatijalariga olib keldi. Keyingi besh yil birinchi bosqichda davlatboshqaruvida AKT tizimi qanday rivojlanishi mumkinligini yaqqolko'rsatdi. Bunda asosiy e'tibor hukumat axborotini tarqatish vaxizmatlar ko'rsatishning samaraliroq va tejamli usullarigaqaratildi. Ushbu vazifa ikki jihati bilan tavsiflanadi. Birinchi, asosiy jihat hukumatdan iste'molchilar va fuqarolarga axborotningsamaraliroq oqimini tashkil etish bilan bog'liqdir. Ikkinchi jihat Internet yoki telefon orqali hukumat bilan o'zaro hamkorlikningxilma-xil turlari uchun imkoniyatlarni asta-sekin barpo etishdaniboratdir.
Avstraliyaning federal hukumati 1997 yilda o'z zimmasiga olgan«2001 yilda barcha zarur hukumat xizmatlari onlayn rejimidako'rsatilishi» to'g'risidagi majburiyat muvaffaqiyatlibajarilganligini e'lon qildi. Bosh vazir Govard (2002 yil fevralda)1600 dan ortiq xizmatlar hozirning o'zidayoq turli hukumatmuassasalari tomonidan onlayn rejimida ko'rsatilayotganliginima'lum qildi. Asosiy sohalarda axborot va xizmatlar ko'rsatishdarajasini yanada oshirish va ulardan foydalanishni takomillashtirish uchun yangi portal (www.australia.gov.au) ishgatushirildi.
YAngi Zelandiyada davlat boshqaruvida AKTni joriy etishstrategiyasi 2000 yilda ishlab chiqila boshlandi. Ushbu strategiya birnechta ustuvor yo'nalishlarda, shu jumlad an hukumat xizmatlarigakirishning yagona nuqtasini yaratishga jamlandi (www.govt.nz).Oldinga qo'yilgan vazifalar orasida quyidagi vazifalar bor:xizmatlar sifatini oshirish, pul mablag'laridan samarali foydalanish, YAngi Zelandiyaning nufuzini ko'tarish va fuqarolarningdavlatni boshqarishdagi ishtirokini kengaytirish. Strategiya quyidagi uch asosiy prinsipga asoslangan edi: qulaylik va qoniqishhosil qilish, integrasiya va samaradorlik, ishtirok etish.
Birinchi bosqichda tegishli himoyalangan muhitni ta'minlash, metama'lumotlarning kelishilgan tuzilmasini tashkil etish hamdahukumat web-portalini rivojlantirish strategiyasi vayo'nalishlarini ishlab chiqish. 2001 yil dekabr oyida strategiya amalgaoshirilgan tashabbuslar hisobga olingan holda qayta ko'rib chiqildi,iyul oyida hukumatning yangi portali o'z ishini boshladi.
Yevropada davlat boshqaruvida axborot-kommunikasiyatexnologiyalarini rivojlantirishning oxirgi tadqiqotlari ilktadqiqotlar (2001 yil oktabr) ma'lumotlariga qaraganda o'sish borekanligini ko'rsatdi. 2002 yil aprel oyida taqdim etilgan hisobotgamuvofiq Internetdagi ommaviy servislardan foydalanish vaularning interfaolligi 10 foizga o'sgan va 55 foizga yaqinlashgan.Yevropa Komissiyasining tashabbusi doirasida o'tkazilgan «ElektronEvropani qiyoslash» («Benchmarking eEurope») tadqiqoti davomidaEvropa Komissiyasiga a'zo bo'lgan 15 davlatda hamda Islandiya,Norvegiya va SHveysariyada yigirmata asosiy ijtimoiy xizmatlarbaholandi.
|
| |
