Xorijiy mamlakatlarda marketing siyosatining rivojlanishida bir qancha
tarixiy epizodlar mavjud. Ulardan ba’zilarini misol qilish mumkin:
•
1902 yilda AQSh universitetlarida marketing bo‘yicha kurslar o‘qitila
boshlandi;
•
1934-36 yillarda marketing yo‘nalishi bo‘yicha birinchi nashrlar yuzaga
keldi;
•
1990 yil marketing atamalarining paydo bo‘lishi bilan ajralib turdi.
2.
Marketolog uchun uchun zarur bo‘lgan bilim va ko‘nikmalar
tavsifi
Marketolog kim? Ko‘pchilik marketolog kimligi
va marketolog nima qilishi
haqida aniq tasavvurga ega emas. Quyida kasbning o‘ziga hos vazifalar, bilim va
ko‘nikmalar haqida ma’lumot beramiz:
1.
Bozor tahlili.
2.
Mijozlar bilan ishlash.
3.
Raqobatchilarni tahlil qilish.
4.
Yangi mijozlar qidirish.
5.
Yangi qiziqarli takliflarni yaratish
6.
Moliyaviy tahlil.
Bozor tahlili
Marketingdagi eng muhim funktsiya hisoblanadi.
Marketolog bozordagi har
qanday o‘zgarishlarni doimiy ravishda kuzatib borishi va ularga tez moslasha
olishi kerak. Agar, masalan, ba’zi temir mahsulotlarini ishlab chiqaruvchi zavod
bozor o‘zgarishlariga tezda javob bermasa (mashinalarni
yangilari bilan
almashtirmasa va hokazo), unda u raqobatni yo‘qotish xavfini tug‘diradi. Bu
kompaniya nafaqat vaqtni, balki katta mablag‘ni ham yo‘qotishini anglatadi.
Muayyan vositalar orasida asosiylarini ajratib ko‘rsatish mumkin: davriy nashrlarni
kuzatish, iste’molchilar so‘rovlari, raqobatchilar ma'lumotlarini tahlil qilish,
jamoatchilik fikri, ijtimoiy so‘rovlar va boshqalar. Kerakli ma’lumotlarni to‘plash
marketing tahlilchisining mas’uliyatidir. Shuningdek, u ushbu ma’lumotlarni qayta
ishlash, to‘liq tahlil qilish, xulosalar chiqarish hamda yechimlarni taklif qila olishi
kerak.
