|
Elektron darsliklarning asosiy xossalari va ularning turlari
|
| bet | 9/11 | | Sana | 22.12.2023 | | Hajmi | 63,06 Kb. | | #126694 |
Elektron darsliklarning asosiy xossalari va ularning turlari
Yangi pedagogik va axborot texnologiyalarining yorqin namoyondasi sifatida elektron darsliklarni qarash mumkin. Ular zamonaviy axborot texnologiyalarning maxsuli bo’lib, ta’lim sifatini oshirishga yordam beradi. Elektron darsliklar ta’lim olishning yangi shakli bo’lgan masofaviy o’qitishning metodologik asosi hisoblanadi.
So’nggi yillarda elektron darsliklar haqidagi tushunchalar turli taxlil etilmoqda. Masalan, disketalardagi matn va o’quv materiallari, biror bir prezentatsiya va hokazolar. SHuning uchun, elektron darsliklar bilan bog’liq asosiy tushunchalarni aniqlab olish dolzarb masalalardan biridir. Elektron ta’lim mahsulotlari grafik, matn, raqam, ovoz, musiqa, video, foto va shunga o’xshash axborotlar majmuasidan iborat bo’ladi. Elektron ta’lim mahsuloti turli elektron manbalarda magnit (magnit lenta, magnit disk va boshqa) va optik (CD-ROM, DVD va boshqa) shaklda hamda elektron kompyuter tarmog’i (INTERNET)ning axborotlarni saqlash bazalarida aks ettiriladi.
Elektron ta’lim maxsuloti bilimlarning muayyan ilmiy-amaliy sohasi bo’yicha sistemali materiallardan iborat bo’lib, talaba va o’quvchilarning shu sohadagi zarur bilim va amaliy ko’nikmalarni ijodiy va faol tarzda o’zlashtirishini ta’minlaydi. Elektron ta’lim maxsulotlari yuqori bajarilish sifati va badiiy shakllantirilishi, axborotning to’laligi, uslubiy uskunalarning sifati, texnik bajarilishi sifati, ochiqligi, mantiq va ulash ketma-ketligi bilan ajralib turishi kerak. Ta’lim tizimini yangi zamonaviy darajadagi bosqichiga o’tishni faqatgina kompyuter paketlar (ya’ni, elektron darsliklar, qo’llanmalar, trenajerlar, virtual stendlar va o’quv test muxarrir)ini yaratgan holdagina amalga oshirish mumkin. Ular o’quv yurti maxsus auditoriyasi uchun kompyuter sifatidagi amaliy mashg’ulotlarda yoki talabalar mustaqil ishlashi uchun jixozlashgan yotoqxonalarda, shuningdek, uylardagi shaxsiy kompyuterda yagona kompyuterlashgan muhitni yaratadi. Keltirilgan elektron maxsulotlar, dasrliklar va qo’llanmalarning rasmiy ta’rifiga asosan, elektron darsliklar tushunchasini kengaytirish va aniqlashtirish zarur.
Elektron darslik (hatto, eng mukammal yaratilgani ham) an’anaviy bosma shakldagi kitobning o’rnini egallay olmaydi va egallashi kerak ham emas. Biror bir asarni ekranlashtirish yangi janr hisoblangani singari, elektron darslik ham o’quv adabiyotining umuman boshqa yangi janri hisoblanadi.
Elektron darslik quyidagi xosslarga ega bo’lishi kerak:
-o’quv mashg’ulotlarini yuqori sifatli darajasida o’tkazilishni ta’minlash;
-bilimlarning o’zini hosil qilish va baholash imkoniyatlarini yaratish;
-ma’ruza va amaliy mashg’ulotlarni o’zaro yaqinlashtirish;
-axborotli-ta’lim resurslari rivojlanishining garmonik tasnifiga ega bo’lish;
-matnli va boshqa axborotli materiallar yangilangan (gipermatnlar) va illyustratsiyalangan (multimediya vositalari, rasmlar, jadvallar, diagrammalar va boshqalar) bo’lishi kerak.
- Elektron darslik ta’lim jarayoniga odatdagi darslikdan o’zgacha, inson miyasi imkoniyatlarini, xususan, eshitish va emotsional xotirasini jalb qilib, shuningdek kompyuter samaradorligidan foydalanib tushunishni, mavjud tushunchalar va misollarni eslab qolishni maksimal darajada yengillashtirishi kerak:
Elektron darsliklarning quyidagi turlari mavjud:
Elektron darsliklarni foydalanish buyicha ikki turga ajratiladi: a) Jamoaviy foydalanishga mo’ljallangan elektron darsliklari kompyuterning katta tizimli resurslarini talab qilmasligi kerak, chunki ular ko’pincha serverlarda o’rnatiladi va ularga kompyuter tarmog’i orqali yaqinlashish imkoni beriladi. b) Individual foydalanishdagi elektron darsliklari o’quv materialini ta’lim oluvchi ishtirokida yoki ishtirokisiz o’rganish uchun mo’ljallangan. Elektron darsliklarning ikkala turidan ham ma’ruza mashg’ulotlarida foydalanish mumkin.
O’quv materiallarini yetkazib berish bo’yicha: bunday turdagi elektron darsliklar bir bo’lim yoki modul o’quv materialini o’zlashtirmay turib, navbatdagi bo’limga yoki modulga o’tishga yo’l qo’ymaydi.
O’quv axborotlari va materiallarining yangilanishi bo’yicha quyidagilarga ajratish mumkin: a) Uzluksiz yangilanishli elektron darsliklar asosan elektron o’quv bazalarida (portallar, veb-saytlar va boshqalar) yoki elektron kutubxonalarda joylashtiriladi. b) Davriy yangilanishdagi elektron darsliklar asosan turli xildagi axborotning elektron tashuvchilarini tasvirlaydi (disketlar. SD-disklar va boshqalar)
|
| |
