|
Algoritm tushunchasi va uning xossalari
|
| Sana | 15.12.2023 | | Hajmi | 2,14 Mb. | | #119397 |
Bog'liq 9 sinf informatika 13 14 Algoritm tushunchasi va uning xossalari
Samarqand viloyati Toyloq
tumani 32-umumiy o’rta ta’lim
maktabining INFORMATIKA
fani o’qituvchisi
MAXAMADIYEV ORZUJONNING
9-sinflarda
“ALGORITM TUSHUNCHASI
VA UNING XOSSALARI”
mavzusida tayyorlagan
bir soatlik
DARS ISHLANMASI
ALGORITM ALGORITM TUSHUNCHASI VA UNING XOSSALARI
Inson hayoti davomida har kuni katta-kichik vazifa yoki masalalarni hal etishni, turli
ko‘rsatmalarni bajarishni, harakatlar rejasini tuzishni yoki tuzilgan rejaga muvofiq ishlarni amalga oshirishni o‘z oldiga maqsad qilib qo‘yadi.
bironta masalani
yechish yo‘llarini
daftarga yozish,
qandaydir bir taom yoki qandolat mahsulotini tayyorlashda
unga oid ko‘rsatma (retsept)lardan foydalanish,
maishiy texnika
vositalarini ishlatishda uning yo‘riqnomalaridan foydalanish,
kimgadir biror
manzilga yetib borish yo‘lini tushuntirish
va hokazo.
Masalan:
BUNI BILASIZMI?
1
Biz muayyan harakatlarni amalga oshirishdan
avval o‘z oldimizga qanday maqsadni qo‘yamiz?
2
Algoritm nima, uning kelib chiqish tarixini bilasizmi?
3
Algoritm ijrochisi nima, nimalar algoritm ijrochisi
bo‘lishi mumkin?
Abu Abdulloh Muhammad
ibn Muso al-Xorazmiy
(783 – 850)
Algoritm so‘zi va
tushunchasi IX asrda
yashab ijod etgan
buyuk alloma Abu
Abdulloh Muhammad
ibn Muso al-Xorazmiy
(783 – 850) nomi bilan uzviy bog‘liq. Algoritm
so‘zi al-Xorazmiy
nomini Yevropa olimlari
tomonidan buzib
talaffuz qilinishidan
kelib chiqqan.
Al-Xorazmiy arifmetikaga
bag‘ishlangan “Al-kitob
al-muxtasar fi hisob
al-jabr va al-muqobala”
nomli risolasida birinchi
bo‘lib o‘nlik sanoq
sistemasining prinsiplari va undagi to‘rt amalni
bajarish qoidalarini
asoslab bergan.
Olimning “al-Xorazmiy”
nomi esa “algoritm”
shaklida fanda abadiy
o‘rnashib qolgan.
Eslab qoling!
Odatda, inson o‘z hayotiy
tajribasi yoki o‘zlashtirgan bilimlariga asoslanib,
ma’lum bir harakatlar,
boshqacha aytganda,
ko‘rsatma yoki buyruqlar
ketma-ketligini bajarish
orqali ko‘zlagan
maqsadiga erishadi.
Bunday ko‘rsatma va
harakatlar ketma-ketligi
algoritm so‘zi bilan
ifodalanadi.
Algoritm deganda, ijrochi uchun qo‘yilgan masalani yechishga qaratilgan aniq va tushunarli ko‘rsatmalarning chekli ketma-
ketligi tushuniladi.
“Internetdan qiziqarli kitob topish va o‘qish algoritmi”ni ko‘rib chiqamiz:
internet qidiruv tizimiga kirish;
qiziqarli kitobni qidirib topish;
topilgan kitobni yuklab olish;
kitobni o‘qish;
o‘qilgan kitob bo‘yicha xulosa qilish.
Algoritmda buyruq, - Algoritmda buyruq,
ko‘rsatma, amal, bo‘lishi mumkin.
Boshlash
2-buyruq
Tugatish
1-buyruq
- Algoritmning bajarilishi
zarur qadamlar
ketma-ketligidan
iborat bo‘ladi.
- Algoritm to‘g‘ri
tuzilgan bo‘lsagina,
to‘g‘ri natijaga
erishish mumkin.
Endi algоritmlarning asosiy xossalari bilan tanishib chiqamiz. Endi algоritmlarning asosiy xossalari bilan tanishib chiqamiz.
Algoritmni chekli sondagi oddiy ko‘rsatmalar ketma-ketligi shaklida
ifodalash kerak.
Diskretlilik.
01
Algоritmdа ijrochiga berilayotgan ko‘rsatmalar yagona ma’noga ega, aniq mazmunli bo‘lishi hamda faqat algoritmda ko‘rsatilgan tartibda bajarilishi shart.
Aniqlilik.
02
Ijrochiga tavsiya etilayotgan ko‘rsatmalar unga tushunarli bo‘lishi, ijrochining imkoniyatlariga javob berishi shart.
Tushunаrlilik.
03
Har bir algoritm, o‘z mazmuniga ko‘ra, bitta turdagi masalalarning barchasi uchun yaroqli bo‘lishi lozim.
Оmmаviylik.
04
05
Har qanday algoritm oxirida albatta natija berishi kerak. Xox u to’gri yoki noto’g’ri bo’lsa ham
Natijaviylik.
|
| |
