© Toshkent Davlat
sharqshunoslik instituti, 2005 5
KIRISH 6
Tuk xalq og‘zaki ijodi haqida 14
T U R K U 14
T U R K U 16
M A N I 17
K O‘ Sh M A 20
I L O H I Y 22
MANGA SAN KERAKSAN 24
S A M O I Y 26
Sh A R Q IY 27
ERTAKLAR HAQIDA 31
LATIFALAR 38
XIII-XV asrlarda Turkiyadagi ijtimoiy
va adabiy muhit 42
JALOLIDDIN RUMIY
(1207-1273) 48
Jaloliddin Rumiy ijodidan 55
UCh YO‘LOVChI HAQIDA RIVOYaT 55
G‘AZAL 56
RUBOIYLAR 58
SULTON VALAD
(1226–1312) 59
“Maorif” asaridan 61
Sulton Valad g‘azallaridan 64
YuNUS EMRE
(1239-1321) 68
So‘rdim guldan, chechakdan ... 82
AHMADIY
(1329-1413) 87
Ahmadiy “Iskandarnoma”sidan 92
G‘azallaridan 95
HOJI BAYRAM
(1352–1429) 96
Hoji Bayram she’rlaridan 101
YuSUF SINON ShAYXIY
(1371/1422-23) 106
Shayxiy g‘azallaridan 109
AHMAD POShO
(?-1497) 110
Ahmad Posho g‘azallaridan 115
ALIShER NAVOIY VA TURK ADABIYoTI 116
Asrlar davomida buyuk Alisher Navoiy ijodiga bo‘lgan qiziqish kuchaymoqda. “Muhokamatul-lug‘atayn” o‘tgan asrdayoq Turkiyada nashr etilgan. 1973 yilda Istambulda akad. V.V. Bartoldning Navoiy haqidagi ilmiy ishi Mahmud Ja’far tarjimasida e’lon qilindi. Shoir tavalludiga 525 yil to‘lishi munosabati bilan ham Istambulda Navoiyning bir qancha asarlari chop etildi. A.S. Levent Navoiy asarlaridan tanlangan parchalarni 4 tomlik holida nashr ettirdi. 127
“GUL ILA ALIShER” dostoni 127
HAMIDULLA HAMDI – OQShAMSIDDIN ChALABIY
(1448-1509) 135
“Yusuf va Zulayho”dan 140
Lola yanglig‘ g‘ariqi xun bo‘ldim.” 141
Iso Najotiy
(1460–1509) 143
Iso Najotiy g‘azallaridan 149
MEHRI XOTUN
(1460-1506) 151
Mehri Xotun g‘azallaridan 156
ISO MASIHIY
(1470-1512) 157
Masihiy murabbasidan 161
Masihiy g‘azallaridan 162
XVI asr turk adabiyotiga umumiy nazar 164
MAHMUD ABDUL BOQIY
(1526–1600) 167
Boqiy ijodidan namunalar 175
Muhibbiy g‘azaliga taxmis 175
XVII asrdagi ijtimoiy hayot va adabiy
muhitga umumiy nazar 177
NAFIY
(1582–1636) 182
Umar Nafiy g‘azallaridan 188
YuSUF NABIY
(1640–1712) 189
Nabiy g‘azaliyotidan 201
XVIII asrda adabiy muhit 203
LOLA DAVRI 206
XVIII asr adabiyotining o‘ziga xos xususiyatlari 208
AHMAD NODIM
(1680–1730) 212
Nodim she’rlaridan 217
ShAYX G‘OLIB
(1757-1799) 221
Shayx G‘olib g‘azallaridan 229
XOTIMA 232
Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati: 234
Turk tilida nashr qilingan asarlar: 236