|
KIRISH………………………………………………………………………Bog'liq pdffox.com kurs-ishiKIRISH………………………………………………………………………...
54
Asosiy ishlab chiqarish fondlari hajmi va ulardan foydalanish darajasi
korxonaning ishlab chiqarish quvvati kattaligini belgilaydi. U ishlab chiqarish
dasturini asoslashda katta rol o’ynaydi hamda korxonaning belgilangan
nomenklatura va sifatli mahsulot ishlab chiqarish bo’yicha potensial
imkoniyatlarini tavsiflaydi.
Bundan kelib chiqadiki,
ishlab chiqarish quvvati
– bu, ma’lum bir vaqt
davomida ilg’or texnologiyalardan foydalanish, ishlab chiqarish va mehnatni
tashkil qilishning ilg’or sharoitlarida ishlab chiqarish mumkin bo’lgan
mahsulotlarning maksimal darajasidir. U qoidaga ko’ra, ishlab chiqarilgan
mahsulotlar hajmining natural ko’rinishda, ushbu korxonaning ixtisoslashganligi
va mahsulotning alohida turlari o’rtasidagi o’zaro nisbatiga ko’ra aniqlanadi.
Korxonaning ishlab chiqarish quvvati ilg’or (asosiy) sexlar quvvati bilan,
sexlar quvvati bosh uchastkalar quvvati bilan, uchastkalar quvvati esa bosh
uskunalar quvvatiga asosan aniqlanadi. Korxona ishlab chiqarish quvvati
kattaligini belgilab beruvchi ko’rsatkichlar qatoriga quyidagilarni kiritish mumkin:
*
uskunalar tarkibi va turlar bo’yicha soni;
*
uskuna, agregat va dastgohlardan foydalanishning texnik-iqtisodiy norma
(normativ) lari;
*
uskunalarning ishlash vaqti fondi;
*
ishchilar soni;
*
ishlab chiqarilayotgan mahsulot nomenklaturasi va assortimenti (turlari
va xilma-xilligi).
Korxona ishlab chiqarish quvvatining boshlang’ich (yil boshida), yakuniy
(yil oxirida), o’rtacha yillik hamda loyiha quvvati turlari mavjud. Loyiha quvvati
qurilish loyihasida ko’zda tutilgan bo’ladi. Qayta tiklash, kengaytirish va texnik
jihatdan qayta qurollantirish davomida loyiha quvvati kattalashtirilishi mumkin.
Shu sababli amaliyotda loyiha quvvati ko’pincha korxonaning amaldagi quvvati
bilan solishtiriladi. Korxonaning amaldagi quvvati korxona ishlab chiqarish
dasturini tayyorlash uchun asos bo’lib xizmat qiladi.
|
| |
