Ishni bajarish tartibi:
Ishni bajarish uchun Dizel dvigatelining forsunkasi va yuqori bosimli yonilg`i nasosini diagnostikalash va TXK texnologik xaritasi va shinalarga TXK va kameralarni ta`mirlash texnologik xaritalaridan misol tariqasida foydalanamiz.
ATK ishlab chiqarish uchastkalari va mintaqalarining o`rtacha mexanizatsiya ko`rsatkichlarini o`rni , % da
Ishlab chiqarish mintaqalari va uchastkalari
|
300 yuk avtomobiliga ega bo`lgan ATK uchun
|
700 yengil avtomobiliga ega bo`lgan ATK uchun
|
Uum
|
Um
|
Uqm
|
Sum
|
Sm
|
Sqm
|
Uum
|
Um
|
Uqm
|
Sum
|
Sm
|
Sqm
|
KXK
TXK-1
TXK-2
JT
Tashxislash
Agregat
CHilangar-mexanik
Misgarchilik-temirchilik
Elektrojihozlarni ta`mirlash
Akkumulyator
Tahminlash tizimi asboblarini ta`mirlash
SHinomontaj va vulkanizatsiya
Payvandlash- kavsharlash
Daraxtni qayta ishlash
Qadoqlash
Bo`yoqchilik
Omborxona xo`jaligi
|
24.4
8.3
13.0
6.5
51.3
30.65
36.9
23.5
16.5
18.0
10.0
41.5
28.3
42.0
60.0
10.0
26.0
|
16.0
—
—
—
51.3
28.2
36.9
18.75
7.5
—
10.0
33.5
28.3
30.0
60.0
—
26.0
|
8.4
8.3
13.0
6.5
—
2.45
—
4.75
9.0
18.0
—
8.0
—
12.0
—
10.0
—
|
80.0
50.0
57.0
65.0
100
72.8
62.5
75.0
75.0
100
33.3
100
66.7
100
100
66.7
80.0
|
20.0
—
—
—
66.7
45.5
62.5
50.0
25.0 —
—
50.0
—
50.0
100
—
80.0
|
60.0
50.0
57.0
65.0
33.3
27.3
—
25.0
50.0
100
33.3
50.0
66.7
50.0
—
66.7
—
|
24.4
11.0
14.6
8.2
52.5
34.8
66.6
29.0
21.0
30.0
26.7
55.6
35.7
—
36.7
18.2
33.0
|
15.0
—
—
—
49.2
29.4
66.6
22.1
9.0
—
16.7
46.0
35.7
—
36.7
7.1
33.0
|
9.4
11.0
14.6
8.2
3.3
5.4
—
6.9
12.0
30.0
10.0
9.6
—
—
—
11.1
—
|
77.2
57.1
66.7
58.6
100
71.4
75.0
71.4
60
100
100
100
71.4
—
66.7
71.4
60.0
|
13.6
—
—
—
83.3
42.8
75.0
42.8
20.0
—
33.3
66.7
71.4
—
66.7
14.3
60.0
|
63.6
57.1
66.7
58.6
16.7
28.6
—
28.6
40.0
100.0
66.7
33.3
—
—
—
57.1
—
|
ATK uchun
|
16.8
|
11.5
|
5.3
|
57.2
|
21.4
|
35.8
|
22.6
|
15.5
|
7.1
|
64.7
|
24.4
|
40.3
|
Bu yerda: Uum – Umumiy mehnat hajmi; Um- mexanizatsiyalashgan ishlar hajmi; Uqm – qo`lga mexanizatsiyalashgan ishlar hajmi;
Sum – Umumiy ishlarning foizdagi miqdori; Sm- mexanizatsiya darajasi; Sqm – qo`lga mexanizatsiyalashgan ishlar darajasi;
SHinalarga TXK va kamerani ta`mirlash texnologik xaritasi
|
Operatsiya №
|
O`tish №
|
Operatsiya va o`tishlar nomi
|
Jihoz va moslamalar nomi
|
Jixoz bo`g`ini (Z)
|
Bajarilish joyi
|
Bajaruvchining mutaxassisligi va malakasi
|
Bajarilish vaqti, minut
|
Texnik sharti
|
1
|
|
Avtomobil g`ildiragini yechish
|
Ko`targich yoki domkrat
|
1
|
SHinomontaj posti
|
Avtochilangar,
IV-razryad
|
10
|
Avtomobilni yerdan 50-100 mm ga ko`tariladi va g`ildiraklar yechiladi
|
2
|
|
SHinani diskdan ajratish
|
SHinani ajratish va yig`ish jihozi
|
3
|
SHinomontaj ustaxonasi
|
Avtochilangar,
IV-razryad
|
5
|
SHinadagi havo chiqariladi va ajratishda uning bortlarini shikastlanmasligi tahminlanadi
|
3
|
3.1
3.1.1
|
Kamerani ta`mirlash:
Kamerani tekshirish va shikastlangan yerini aniqlash
|
Kamera germetikligini tekshiruvchi vanna
|
0
|
Avtochilangar,
IV-razryad
|
2
|
Kamera germetikligi havo pufakchasi orqali aniqlanadi va teshik belgilanadi
|
3.1.2
|
Kamerani yamashga tayyorlash
|
Dag`allashtiruvchi charx
|
1
|
Avtochilangar,
IV-razryad
|
2
|
Dag`allashtirilgan joyga rezina kley surtiladi va xom rezina yopishtiriladi
|
3.1.3
|
Kamerani yamash
|
Elektr yamagich
|
2
|
Avtochilangar,
IV-razryad
|
20
|
Kamerani plitaga siqish bosimi 0,4-0,5 Mpa, harorat 100-120S
|
3.1.4
|
Kamerani tekshirish
|
Kamera germetikligini tekshiruvchi vanna
|
0
|
Avtochilangar,
IV-razryad
|
2
|
Kamera germetikligi havo pufakchasi orqali aniqlanadi
|
4
|
|
G`ildirakni yig`ish va damlash
|
SHinani ajratish va yig`ish jihozi
|
3
|
Avtochilangar,
IV-razryad
|
10
|
SHinalarni bosimi me`yoriga keltiriladi.
|
5
|
5
|
G`ildirakni avtomobilga o`rnatish
|
Ko`targich yoki domkrat, aravacha
|
1
|
SHinomontaj posti
|
Avtochilangar,
IV-razryad
|
5
|
G`ildirak gaykalarini qotirish momenti 150 KGM ni tashkil etadi
|
Dizel dvigatelining forsunkasi va yuqori bosimli yonilg`i nasosini diagnostikalash va TXK texnologik xaritasi
|
Operatsiya №
|
O`tish №
|
Operatsiya va o`tishlar nomi
|
Jihoz va moslamalar nomi
|
Jixoz bo`g`ini (Z)
|
Bajarilish joyi
|
Bajaruvchining mutaxassisligi va malakasi
|
Bajarilish vaqti, minut
|
Texnik sharti
|
1
|
1.1
|
Forsunkani tekshirish va unga TXK:
Forsunkaning zichligini tekshirish
|
Forsunkani tekshirish jihozi
|
2
|
Tahminot tizimi ustaxonasi
|
Avtochilangar, IV razryad
|
20
|
Forsunka rostlash vinti yordamida 300Mpa bosimga sozlanadi va 280Mpa dan 230Mpa ga tushish vaqti aniqlanadi. Bu vaqt 5 sek dan kam bo`lmasligi kerak
|
1.2
|
Forsunkani kerakli bosimga rostlash
|
Forsunkani tekshirish jihozi
|
2
|
20
|
Rostlovchi vint yordamida bosim 2308 MPa ga sozlanadi
|
3
|
Purkash sifatini tekshirish
|
Forsunkani tekshirish jihozi
|
2
|
10
|
Yonilg`i tuman tarzida, bir tekisda 75 burchak ostida sepilishi kerak
|
2
|
2.1
|
Yuqori bosimli nasosni tekshirish va unga TXK:
Nasosni jihozga o`rnatish
|
YuBYoN tekshirish jihozi
|
2
|
30
|
Nasos jihozga maxsus qotirgichlar yordamida mahkamlanadi va kerakli trubkalar zichlab ulanadi
|
2.2
|
Nasosni ishlab chiqarish qobiliyatini tekshirish
|
YuBYoN tekshirish jihozi
|
2
|
30
|
Hisoblash qurilmasi dastagi 500 aylmin ko`rsatgichga qo`yiladi, jihoz ishga tushiriladi va har bir minzurkadagi yonilg`i o`lchanadi. Yonilg`i satxi 553 ml bo`lishi kerak
|
2.3
|
Nasosning har bir sektsiyasini yonilg`i sachratish burchagini aniqlash
|
YuBYoN tekshirish jihozi
|
2
|
4
|
Jihoz ishga tushiriladi, har bir sektsiya ketma-ket tumbler yordamida o`chirib yoqiladi, oynak orqali sachratish burchaklari aniqlanadi. TSilindrlarning ishlash tartibi 1-3-4-2 bo`lib, tezlatib sepish burchagi 7 1 ni tashkil etadi.
|
Dizel dvigatelining forsunkasi va yuqori bosimli yonilg`i nasosini diagnostikalash va TXK texnologik xaritasi:
Mexanizatsiya me`yori “U”:
U= (Tm / Tu ) * 100 % = (114/114) * 100 % = 100 %
Mexanizatsiya darajasi “C” :
M=Z1M1+ Z2M2+ Z3 M3+ Z3,.5 M3,5+ Z4M4 = 2*2 =4
S= (M / (4N))*100% = (4/ (4* 2)) *100% = 50%
SHinalarga TXK va kameralarni ta`mirlash jarayonining mexanizatsiya ko`rsatkichlari:
Mexanizatsiya me`yori “U”:
U= (Tm / Tu ) * 100 % = (47/56) * 100 % = %
Mexanizatsiya darajasi “C” :
M=Z1M1+ Z2M2+ Z3 M3+ Z3,.5 M3,5+ Z4M4 = 1*3+2*1+ 3*2=11
S=(M / (4N))*100%=(11 / (4* 5)) *100%= 55%
Xulosa
Tahminot tizimi ustaxonasining:
Mexanizatsiya me`yori - 100%
Mexanizatsiya darajasi - 50 %
SHina montaj ustaxonasining:
Mexanizatsiya me`yori – 71,2%
Mexanizatsiya darajasi - 55% tashkil etgani uchun texnologik jarayonning mexanizatsiyalash talablariga javob beradi.
Laboratoriya ishi № 11
Mavzu: ATXKSlarni rejalashtirish
1. Ishning maqsadi:
ATXKSlarni rejalashtirish jarayonini o`rganish.
2. Ishning mazmuni:
- ATXKSlarni loyihalash haqida ma`lumotlar tahlili;
- ATXKSlarni rejalashtirish;
3. Xona va jihozlar:
Plakatlar, ‘entium-2,3,4 elektron hisoblash mashinalari bilan jihozlangan kafedra laboratoriyasi yoki institut EHM laboratoriyasi.
4. Ishning bajarish tartibi:
1. ATXKSlarni loyihalash haqida ma`lumotlar tahlili;
2. ATXKSlarni loyihalashga qo`yiladigan talablar;
3. ATXKSlarni rejalashtirish tartibi;
ATXKS larini rejalashtirish ATK larni rejalashtirishga o`xshab amalga oshiriladi va stantsiya ish jarayonining alohida xususiyatlari hisobga olinadi.
ATXKS larning turlarga qarab tasniflanishi texnik xizmat ko`rsatish ishlari nomi va hajmini tasavvur etish, loyihalashning zamonaviy usullarini qo`llash, andazaviy loyihalar ishlab chiqish imkonini beradi.
ATXKS ni texnologik loyihalash natijalari asosida ularni rejalashtirish amalga oshiriladi.
ATXKS bosh rejasi va ishlab chiqarish binosini rejalashtirish stantsiyada ishlab chiqarish jarayonini aks ettiradigan uning funktsional sxemasi asosida amalga oshirilishi lozim (1-rasm).
1 - rasm. Avtomobillarga xizmat ko`rsatishning funktsional
sxemasi
Stantsiyada o`ziga xos quyidagi maqsadlarga xizmat qiluvchi binolar va xonalar bo`lishi kerak:
- nozimxona;
- mijozlar uchun xonalar;
- mahmuriy-maishiy binolar;
- savdo do`koni, avtosalon;
- TXK va JT mintaqalari, ustaxonalar, kutish postlari;
- omborxonalar;
- avtomobillarni qabul qilish va qaytarish postlari uchun joy va boshqalar.
Yo`l yoqasidagi stantsiyalarda yoqilg`i quyish va texnik xizmat ko`rsatish stantsiyalari birgalikda rejalashtirilishi mumkin. Misol tariqasida 2 - rasmda Gamburg shahridagi Beringshtrasseda o`rnashgan avtomobillarga yoqilg`i quyish va texnik xizmat ko`rsatish stantsiyasining texnik xizmat ko`rsatish binosi loyihasi keltirilgan.
Maydonga 0,25 ga joylashgan stantsiyada 3 ta yoqilg`i quyish kolonkasi, 3 ta ishchi posti va yordamchi xonalar hamda 20 ta avtomobillarni saqlash joylari rejalashtirilgan.
Rejalashtirishning yechimi sifatida 3 - rasmda 13000 ta Jiguli avtomobiliga xizmat ko`rsatishga mo`ljallangan 50 ishchi-postli "VAZ" maxsus avtomobil servisi markazi loyihasi keltirilgan. Loyihada hamma xonalar bitta binoda joylashtirilgan va ishlab chiqarish jarayoni ratsional tahminlanadigan qilib TXK va JT mintaqalari, ustaxonalar, omborxonalar, avtodo`kon va yordamchi xonalar o`rnashtirilgan.
O`qituvchi tomonidan berilgan o`lchamlar asosida ATXKS ni belgilangan talablar asosida rejalashtirish hamda bajarilgan ishlar bo`yicha xulosa tayyorlash.
Hisobot mazmuni :
1. Ishdan maqsad:
2. ATXKSni rejalashtirish uchun ma`lumotlar qabul qilsh;
3. ATXKS bosh rejasi;
4. ATXKS ishlab chiqarish binosi rejasi;
5. Xulosa;
|
