|
Araştırma ve Yayın Projemize Genel Bakış Amacimiz
|
| bet | 1/25 | | Sana | 24.03.2017 | | Hajmi | 36,78 Kb. | | #2142 |
Araştırma ve Yayın Projemize Genel Bakış
Amacimiz
Biz insanlara internette bilgi aramayi, internetin önemini ve imkanlarini ögretmek istiyoruz. Internet sitesi kurmak isteyenlerin sitelerini kuruyoruz ve insanlarin bunlara katilimini saglamak istiyoruz. Programcilara internet sitelerini düzenlemeyi ögretiyor, örnek bos bir site de dahil her türlü araci sunuyoruz.
Bizim en önemli amacimiz, insanlara internetin önemini ve imkanlarini farkettirmek, insanlari bilgi aramak için cesaretlendirmek, bilgilerini, düsünceleri internet araciligiyla birlestirerek bütünler olusturma çalismalarina katilmaya tesvik edebilmek. Bizim ticari bir amacimiz veya bir karsilik beklentimiz yok.
Anlatimimiz Açik
Bizim en çok özen gösterdigimiz sey anlatimimizin açik ve anlasilir olmasi. Biz interneti kullanacak, internette bilgi arayacak olanlar için ayri anlatimlar, programcilar için ayri anlatimlar hazirladik. Bir kullanicimiz hiç bir zaman teknik bir terimle karsilasmayacak.
Sizden Sadece Düsüncelerinizi ve Bilgilerinizi Istiyoruz
Bu çalismalara katilmak için hiç bir program ögrenmeniz veya bir araci kullanmaniz gerekmiyor. Biz gönüllü olarak sizin sitenizi kuruyor, yayinliyor ve her istediginiz yaziyi sitenize ekliyoruz. Sitenize gelecek katilimlari da size bildiriyoruz. Yapmak istediginiz çalismayi bize anlatin, biz internet sitenizi düzenleyelim, yayinlayalim ve size her türlü yardimi sunalim. Bu islemler için bizi sürekli takip etmeniz de gerekmiyor, Internet sitemizdeki "Bize Yazin" kösemize girin ve düsüncelerinizi bilgilerinizi gönderin yeter.
Arkanizda Insan Destegi Var
Hani Osmanli Bankasi'nin bir reklami vardi hatirlarsiniz.
Reklam telefonla bankacilik reklamiydi. Bir müsteri problemini çözmek için kimleri aradigini, kimlerle konustugunu, kimleirn hangi islemleri yaptigini anlatiyordu. Reklamin sonunda da banka çalisanlari "Önemli olan telefon hatlari degil, santral sistemleri degil, telefonun öbür ucundaki insan ekibidir." diyorlardi. Biz de onlar gibiyiz. Bir sorunla karsilastiginizda size yardim dosyalarimizi okuyup kendi sorununuzu çözmenizi söylemeyecegiz, insan eliyle, bir ekiple, sözle yardim edecegiz.
Yeniyiz, Gelisecegiz
Sayfalarimizda eksik veya hatali anlatimlar da olabilir ama "Dergi Benzetmesi" konusunda anlattigimiz gibi sizlerden gelen elestiriler ve katkilarla anlatimimizi, çalisma alanimizi gelistirecegiz.
Programcilara
Biz programcilara da internet sayfalarini düzenlemeyi ögretiyoruz ve örnek dosyalarla gerekli her türlü araci sunuyoruz.
Programlama ile ilgili sayfalarimiz sari renkle isaretli olan "Programcilara" basliginin altindadir.
Tarihin 3 Büyük Adimi
Tarihin gelismesini hizlandiran 3 dönüm noktasi vardir. Bunlar;
1.Yazinin bulunmasi
2.Matbaanin bulunmasi
3.Internetin bulunmasi
Bu üç dönüm noktasi güçlerini güçlerini bilginin dolasimina getirdikleri kolayliklardan almaktadirlar.
Yazinin bulunmasiyla nesilden nesile bilgi aktarimi baslamistir.
Örnegin bir insan yere düsen bir tohumdan bir bitki olustugunu tesadüf eseri buldugunda bunu duvarlara çizmistir ve gelecek nesilleri hayata sifirdan baslamak yerine atalarinin çizdigi resimlerden bazi bilgileri ögrenerek hayata baslamislardir. Kendileri de hayatta ögrendiklerini duvarlara çizerek bir sonraki nesle aktarmislardir.
Matbaanin bulunmasiyla dünyanin bir yerinde yazilan yazinin baska yerlere ulasmasi saglanmistir.
Örnegin matbaanin bulunmasindan önce bir bilim adami yaptigi çalismayi uzaktaki bir bilim adamina göndermek istediginde bunu çok pahali olan, pamuktan yapilmis bir kagidin üzerine eliyle yazip göndermektedir. Baska bir kisiye de göndermek istediginde yeniden yazmasi gerekmektedir ve bu sekilde en fazla bir kaç kisiye gönderebilecektir. Matbaanin bulunmasiyla bir yerde yazilan yazinin bir çok kisiye ulasmasi imkani saglanmistir.
Internetin bulunmasiyla bilginin dolasimini yavaslatan ve zorlastiran bütün engeller ortadan kalkmistir.
Internetin bulunmasiyla bir kitabin yayinlanmasi için gerekli baski makinalari, kagit gibi araçlara ihtiyaç kalmamistir. Kitabin yayinlanmasina kadar geçen zaman kaybolmaz, bir yazi tamamlandigi anda internete verilebilir. Internetin bulunmasindan önce her kitaba kolay ulasilamamaktadir ve her yerde her kitap yayinlanmamaktadir. Internetin bulunmasindan sonra ise arama sitelerinde aramalar yaparak dünyanin her yerindeki yazilara ulasilabilmektedir. Yeter ki arayin, aradiginiz her bilgiye ulasabilirsiniz.
Dergi Benzetmesi
Bu sayfamizda amacimiz internet sitelerinin imkanlarini, önemini ve avantajlarini anlatmak. En anlasilir sekilde anlatabilmek için bir dergi ile karsilastirmayi uygun bulduk. Internetin dergilere göre farklarini ve kolayliklarini anlattigimizda internet sitelerini çok iyi anlayacak ve önemini farkedeceksiniz.
Okur Mektuplari
Dergilerde Okur Mektuplari köseleri olur. Dergilerin yazarlari bilgilerini, düsüncelerini dergilerinde yayinlarlar. Okuyucular dergideki yazilari okuduktan sonra, yazarlara düsüncelerini, elestirilerini gönderirler, hangi konularda yazilar görmek istediklerini belirtirler, kendi bilgilerini ve düsüncelerini de yazarlara gönderirler. Yazarlar, okurlardan gelen mektuplari okuduklarinda kendi eksiklerini görürler, hangi konulara daha fazla önem vermeleri gerektigini farkederler, okurlarin fikirlerini aldiklari için bakis açilari genisler, yeni fikirler bulurlar, ve bazen de okurlarin gönderdigi yazilari yayinlarlar. Böylece hem yazarlar gelisir, hem çikardiklari yayinlar gelisir hem de okuyucular daha iyi yayinlar okuyabilir. Bu gelisme birbirini takip ederek devam eder.
Internet siteleri de dergiler gibi düsünülebilir. Üstelik dergilere göre bir çok avantajlari vardir. Simdi bu avantajlarini inceleyelim.
Internet Sitelerinin Üstünlükleri
Kolay Hazirlanabilir
Internet sitelerini olusturmak için baski makinalarina, kagida, masrafa gerek yoktur. Bir derginin yayina hazirlanmasi için geçen zaman da kaybolmaz - bir yazi hazirlandigi anda internete verilebilir. Okurlar yaziyi okuduklari anda sitedeki yazisma formu veya e-mail ile düsüncelerini gönderebilirler. Internet sitelerinin sayfa sayisinda sinirlanma yoktur. Dagitilmasi dergilere göre çok daha kolaydir - siteyi bulmak için adresini bilmek yeterlidir. Sitenizi birisine ulastirmak için adresini söylemeniz yeterlidir. Baska kisiler de sitenizi arama siteleriyle bulabilirler. Internet siteleri sadece internette kalmaz - istenen sayfalarinin çiktilari alinabilir, diskete veya CD'ye kaydedilerek daha ayrintili olarak incelenebilir. Kolaylikla bir dergi veya kitap haline getirilebilir, basimevinin dizgi, düzenleme gibi islemlerle ugrasmasina gerek kalmaz. Internet sitesi kurmak için bir kuruma bagli olmaya veya ücret ödemeye gerek yoktur. Internetle ilgili islemler herhangi bir bilgisayardan yapilabilir ve özel bir program gerekmez.
Kolay Tasinabilir
Bir arkadasiniza internet sitenizin adresini söylediginizde sitenizin tüm içerigini görebilir. Uzaktaki bir kisiye duyurmak istediginizde sadece sitenizin adresini söylemeniz yeterlidir. Sitenizi incelemek isteyen kisi adres kutusuna sitenizin adresi yazdiginda bütün çalismalariniz karsisina gelecektir. Istenen sayfalarinin çiktisi alinabilir, diskete kaydedilerek daha ayrintili ve hizli incelenebilir. Diske kaydedildiginde de site yine ayni düzenini korur.
Düzenlidir
Internet sitelerinin ilk sayfasinda ana basliklar listelenir. Bu ana basliklardan birisine tiklandiginda ise o konunun alt basliklari listelenir. Böylece 100 sayfalik bir sitede bile kullanici iki tiklama ile istedigi sayfaya ulasabilir. Internet üzerindeki diger kaynaklar da bir bölümde düzenli bir sekilde belirtilebilir ve kullanicilar diger kaynaklara da bir tiklamayla ulasabilir. Bu nedenle internet sitelerini incelemek çok kolaydir.
Bu özelliklerin sagladigi imkanlari bir örnekle açiklayalim:
Örnegin müzikle ilgilenen ögrencilerin çalismalarini bir internet sitesinde topladilarini ve piyasada çalisan, basarili olmus bir müzisyene çalismalari hakkindaki fikrini sormak istediklerini düsünelim. Soru sormak istedikleri kisiye bir mektup veya e-mail ile sorularini sorabilir, mektubun altinda internet sitelerinin adresini ve cevabi almak istedikleri bildirebilirler. Internet sitesi düzenli ve kolay tasinabilir oldugu için soruyu sorduklari kisi önceki çalismalarinin tamamini görebilir, ayrintili olarak inceleyebilir ve cevabini bundan sonra verebilir. Bu sekilde hem sorularini daha iyi anlayabilecek hem de daha faydali katkilar saglayabilecektir. Hatta çalismalarini begenip daha baska konularda da onlara katilmak isteyebilir. Internet siteleri olmadiginda ise sorulari çok açik olmayacak, sorduklari kisi anlayabildigi kadariyla bir cevap verecektir.
Çalismanizla ilgili fikir sormak istediginiz veya çalismalariniza katkida bulunmasini istediginiz herkese önceki çalismalarinizin tamamini gösterebilirsiniz ve sayfalar düzenli oldugu için bu kisiler çalismalarinizi kolaylikla inceleyebileceklerdir.
Sadece Internette Kalmaz
Internet siteleri sadece internette kalmaz. Kolaylikla kitap veya dergi haline getirilebilir. Bir yayinevi, yazilari dergi veya kitap haline getirmek istediginde dizgi, düzenleme isleriyle ugrasmasi gerekmez. Internet siteleri slayt gösterileriyle de gösterilebir.
Gelistirilmesi Kolaydir
Örnegin çalismalariniza baska katilimlar oldugunda, yeni anlatimlar, örnekler buldugunuzda, sitenizin düzenini degistirebilir, daha önemli yazilari üst siralarda yayinlayabilirsiniz. Bi yazinin anlatimini veya içindeki bir kismini degistirmek istediginizde, sadece degistirmek istediginiz kismi yeniden yazmaniz yeterli olur.
Her An Ulasilabilir
Örnegin sitenizin kullanicilarina e-mail ile bir duyuru yaptiginizda herkes kendi uygun oldugu zamanda duyurunuzu okuyacak, kendi uygun oldugu zamanda cevabini yazacaktir. Siz de daha sonra e-maillerinize bakmaya gittiginizde degisik zamanlarda gelen cevaplari bir arada okuyabilirsiniz. Bir grupta oldugu gibi bir zaman ve yer belirleyip herkesin oraya gelmesini istemeye gerek yoktur. Böyle bir durumda bazi kisilerin zamani, bazi kisilerin de yeri uygun olmayacaktir. Tabii ki birarada toplanmanin yerini baska hiç bir sey alamaz. Bu sekilde haberlesebildiginizde toplantilariniz için de daha uygun zamanlar bulabilirsiniz.
Insanlara Nasil Ulasir
Internet sitelerinin dergiler gibi oldugunu söyledik. Internet sitelerini dagitmak dergilere göre çok daha kolaydir. Internet sitelerini insanlara ulastirmanin 3 yolu vardir.
1.Sözle duyurabilirsiniz
Internet sitelerini arkadaslariniza konusarak anlatabilirsiniz, ilgili konferanslarda, seminerlerde tanitabilirsiniz, ilanlar va afislerle tanitabilirsiniz. Uzaktaki arkadaslariniza söyleyebilirsiniz.
2.Arama Siteleriyle
Internet siteleri bulmanin yollarindan biri de arama siteleriyle bulmaktir. Arama kutusuna siteniz ile ilgili bir kaç kelime yazan bir kisi sitenizi bulabilir. Basarili olmus sitelerin bulunmasi kolaylasir. Internet siteleri artik insan eliyle de degerlendirilmektedir. Her siteyi kendi konusunun ve kendi dilinin editörleri degerlendirir. Editörler basarili bulduklari siteleri klasörlerde daha üstlerde yayinlarlar ve bu siteler aramalarda daha kolay bulunur. Basarili, anlasilir ve çok kisiye hitap eden bir çalisma yaptiginizda, milyarlarca lira harcayarak yapamayacaginiz bir tanitima da sahip olursunuz. Siz çalismaniza önem verdikçe katilimcilariniz artar ve gitgide daha çok kisye ulasirsiniz.
3.Benzer sitelerden size baglanti vermesini isteyebilirsiniz.
Sizinle benzer konulardaki sitelerden sayfalarinda size baglanti vermelerini isteyebilir ve siz de kendi sitenizde onlarin sitelerine baglantilar verebilirsiniz. Böylece benzer bir siteye giren bir kisi o siteyi inceledikten sonra daha degisik konular bulmak için sizin sitenize de girmek isteyecek ve bir tek tiklamayla girebilecektir.
Neler Kazandirir?
Bilgiye Ulasmanin En Hizli Yolu
Internet, bilgiye ulasmanin en hizli yoludur. Günümüzde çogu kisi interneti bu amaçla kullanmasa da bizim amacimiz bu dogrultuda olacaktir.
Katilimcilariniz Olur
Böyle bir çalisma yaptiginizda çalismalarinizi bir çok kisi takip edecek ve size fikirlerini, elestirilerini, tavsiyelerini söyleyecekler. Baska yerlerden konuyla ilgilenen kisiler sizin çalismalarinizi bulacak. Disardan sizi izleyen kisiler de çalismalariniza katilmak isteyecektir ve yeni katilimcilar kazanabilirsiniz.
Internet siteleri sadece internette kalmaz, Internet bilgiye ulasmanin ve bilgiyi dagitmanin en hizli yoludur ve bilgiyi birlestirmenin de en kolay aracidir.
Bir Grup Olusturur
Sizin ilgilendiginiz konularla ilgilenenleri biraraya getirecek bir grup olusturabilir. Grup üyelerinin çalismalarini biraraya getirebilir ve her üyenin ekledigi yaziyi diger her üye görebilir. Bilgiyi dolsatirmada ve haberlesmede sorunlariniz olmaz.
Internet Fikirleri
Sanat, Spor Siteleri Kurabilirsiniz, Saglikla Ilgili Bir Site Kurabilirsiniz, Bir Ilgi Grubundaki Kisileri Bir Araya Getirebilirsiniz Büyük Bir Arastirma Sonuçlarini Bir Sitede Yayinlayabilirsiniz, "Sizin Için Önemli" bir konuda site kurabilirsiniz, Egitici Bir Site Kurabilirsiniz, Habercilik Yapabilirsiniz, Hobileriniz ve fobilerinizle ilgili ve akliniza gelebilecek her türlü konuda çalismalar yapabilirsiniz. Sinirlar sizin elinizde.
Müzik Sitesi Kurabilirsiniz
Müzik sitesi kurup müzik bilgilerinizi baskalariyla paylasabilirsiniz. Örnegin bizim üniversitemizde çok iyi müzik yapan arkadaslarimiz var. Geçen yil Bahar Senliginde, Akdeniz Üniversitesi'nden gelen bir müzik grubu ise televizyonda gördügümüz dünya starlari kadar kaliteli müzik yapiyorlardi. Bunlar gibi müzisyenlerin bir internet sitesinde insanlara anlatacak çok seyleri oldugunu düsünüyorum.
Halk Müzigi ve Türk Sanat Müzigi kültürümüz çok gelismis oldugunu biliyorum. Zara'nin ilk kasedinde "Türküler susmaz, Türküler gürler, Uçan kuslardan daha özgürler" gibi sözleri olan bir türkü vardi, bu türkü müzik kültürümüzün ne kadar gelismis oldugunu anlatiyordu. Fakat televizyonlarda, radyolarda, bunlarin hiç birisine rastlayamayiz. Televizyon kanallari, iyi de olsa kötü de olsa yeni çikan sarkilari yayinlarlar ve bu büyük kültürümüz hep arka planda kalir. Müzik konusunda günyüzüne çikmayan bir çok konu oldugunu biliyoruz.
Biliriz ki bir çok kisi müzige halk müzigiyle baslar, çünkü halk müzigi notalarini bulmak çok kolaydir ama diger müzik türlerinin notalarini bulmak daha zordur. Örnegin böyle müzisyenler bir internet sitesinde Bati Müzigi notalari yayinladiginda bu notalar uzak bir yerde, belki de bir köyde müzige yeni baslamak üzere olan birisine ulasabilir ve o kisiler belki de müzige halk müzigiyle dgil de bati müzigiyle de baslayabilir.
Uzaktan Köse Yazarligi Yapabilirsiniz
Bazen bir film veya dizi izleyip, "..söyle olsa sosyolojik yönden egitici olur" diye düsünürsünüz. Küçülen Dünya ile katilacaginiz/olusturacaginiz gruplar size bunu saglayacaktir.
Ayrica, artik köse yazarligi yapmak için gazete binasina gitmeye de gerek kalmadigindan bir çok kisi uzaktan köse yazarligi yapabilir. Ünlü ve basarili bir isadimimiz diger islerinin arasinda ayak üstü bir telefonla da köse yazarligi yapabilir.
Herhangi Bir Konu
Internet üzerinde herhangi bir konuda da internet sitesi kurulabilir. Ingilizce sözlükteki kelimelerin ?'i internet sitesi adresi olarak kullanilmistir. Üstelik bunlarin disinda kelime çiftlerinden ve kisaltmalardan olusan site adresleri de çok sayidadir.
Örnegin "Hosgörü"yi anlatan ve bununla ilgili düsünceleri, yazilari, siirleri bir araya getiren bir çalisma yapabilirsiniz. Veya savasin ve terörün kötülügünü anlatan, insanlari bunlardan uzaklastirmayi amaçlayan bir çalisma yapabilir, çalismanizda bu konuyla ilgili düsünceleri, istatistiki bilgileri, konuyla ilgili yazilari, siirleri bir araya getirebilirsiniz. Böyle çalismalar, ilgilendiginiz konularda kendinizi gelistirmenizi saglayacak, sizi benzer konularla ilgilenen kisilerle bir araya getirecek, karsilikli fikir alis verislerinde bulunmanizi saglayacaktir. Katilimcilariniz çogaldiginda bir grup olusturabilirsiniz ve grup üyeleriyle yüzyüze de görüsebilmek için, yer ve zaman ayarlayip bir toplanti da düzenleyebilirsiniz.
Kaynaklari Biraraya Getirebilirsiniz
Internetteki pek çok site, kendileri içerikler sunmazlar ve ilgilendikleri konulardaki diger sitelerin adreslerini arastirirlar, bunlarin adreslerini yayinlarlar. Siteleri puan siralamalarina koyarlar. Hangi alt konular için hangi sitelerde daha faydali bilgiler bulunabilecegini belirtirler. Dünyanin en büyük siteleri, Yahoo, Altavista gibi siteler de böyle sitelerdir.
Siz de internette kendiniz içerik olusturmanin yani sira, ilgilendiginiz konudaki diger siteleri tanitan bir site de olusturabilirsiniz. Böyle bir arastirma yaparken konu hakkinda sahip oldugunuz bilgiler de artacaktir.
Birlesmeye Özen Gösterin
Küçük bir çok çalismayi teker teker tanitmak ve insanlara ulastirmak zor olurken, daha büyük, bütünlük gösteren bir çalismayi tanitmak ve insanlara ulastirmak daha kolay olacaktir. Internet siteleri düzenli oldugu için, böyle büyük bir siteye giren bir kisi, istedigi alt konuyu rahatlikla bulacaktir ve böyle bir çalismanin varligini ögrenmesi daha kolay olacaktir.
Örnegin "basari öyküleri" veya "hayat hikayeleri" üzerine bir çalisma yapiyorsaniz, bu çalismalarinizi ayri bir sekilde yayinlamak yerine, bir kitap kulübünün çalismalarinin içinde yayinlamayi düsünmelisiniz. Böylece kitap kulübünün önceden var olan ziyaretçileri de sizin çalisamalarinizi bulabilecek, kitap kulübü tanitilirken sizin de çalismalariniz tanitilacak ve siz de kitap kulübüne katkida bulunmus olacaksiniz. Baska bir çalismaya katilmadan önce onlari tam olarak tanimaya çalismali, kendinizi onlara tanitmali, amaçlarinizin uyusup uyusmadigini göz önüne almalisiniz.
Fikir Haklarinin Korunmasi
Böyle bir çalisma yaparken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, insanlarin fikir haklarinin ve bilgi haklarinin korunmasidir. Hiç bir yaziyi veya fikri sahibinden izinsiz kullanmamalisiniz. Alintilar yapabilirsiniz ama bu alintilar amacina uygun olmali ve "alinti" özelligini geçmemelidir. Böyle bir çalisma yapmak, çesitli yerlerden yazilar bularak onlari sitenizde yayinlamak demek degildir - Insanlara kendinizi tanitmali, amaçlarinizi anlatmali ve bu sekilde onlardan katki istemelisiniz. Yayinlayacaginiz her yazi ve arastirma, üyelerinizin veya katilimcilarinizin eseri olmalidir. Her yazi ve fikir size sahibinin eliyle teslim edilmelidir. Sitenizden baska kaynaklara da ulasilmasini istiyorsaniz, sitenizde bir "Baglantilar" kösesi olusturarak baska sitelere baglantilar kurabilirsiniz.
Alintilar ve Baglantilar
Baska yerlerden alintilar ve baglantilar yaparken bir kaç noktaya dikkat etmelisiniz. Alintilar "alinti" özelligini korumalidir ve amacina uygun olmalidir. Örnegin bir sairin siirlerini yayinlayamazsiniz ama, sairleri tanitan bir çalisma yaptiginizda bir kaç siirin parçalarini veya tamamini göstererek siirler üzerinde degerlendirmeler ve karsilastirmalar yapabilirsiniz. Burada fikir haklarinin korunmasi tamamen sizin "amaciniza" baglidir. Böyle bir durumda siirlerin sairlerini, mutlaka belirtmelisiniz.
Baglanti kurarken de dikkat etmeniz gereken bir kaç nokta vardir. Eger ticari olmayan, amatör bir çalisma yapiyorsaniz, diger ticari sitelere rahatlikla baglanti kurabilirsiniz, ticari siteler bundan memnun olurlar. Eger baska bir amatör siteye baglanti kuracaksaniz, onlara durumu kendinizi tanitmali ve baglanti kurmak için izin istemelisiniz. Eger sizin çalismaniz ticariyse, baglanti kuracaginiz her siteden izin istemeniz gerekir.
Gerçek Ögrenme
Insanlar çesitli konulari dinleyerek veya okuyarak ögrendiklerinde bu bilgiler içlerine tam olarak yerlesmez. Uygulama yaptikça, bilgilerinin kullanim alanlarini gördükçe, hatali islemlerle, farkli uygulamalarla karsilastikça, degisik ihtiyaçlar hissettikçe, bilgilerini birlestirerek bir bütün olusturmaya çalistikça bilgileri benimserler ve ögrenmeleri "gerçek" olur.
Bilgileri, düsünceleri düzenlemek, anlam ve önem sirasina koymak ve herkesin anlayabilecegi sekilde anlatmaya çalismak da bir çesit uygulamadir. Bilgilerinizi arkadaslariniza anlatmaya çalisirken, bir bütün haline getirmeye, anlam ve önem sirasina koymaya çalisirken bir anlamda uygulama yapmis olacaksiniz. Arkadaslarinizla tartisirken birbirinize eksiklerinizi, hatalarinizi söyleyeceksiniz, sik sik birbirinizle fikir alisverisinde bulunacaksiniz. Bilgilerinizi internet üzerinde yayinladiginizda disardan katilimcilarin da fikirlerini, elestirilerini, sorularini alacaksiniz, onlarin degisik bakis açilarini göreceksiniz. Bütün bunlar "gerçek ögrenmeye" çok katki saglayacak.
Arama Imkanlari
Internette arama yaptiginizda, dünyanin neresinde olursaniz olun, internete verilmis bütün bilgileri bulabilirsiniz - yeter ki arayin. Sayfa içlerindeki ayrintilarda bile arama yapabilirsiniz. Arama siteleri bilimsel arastirmalara ve makalelere özel önem verirler ve bunlarin her detayini arayabilirler. Örnegin "bakteri identifikasyonunda elektroforez" konusunu bile bulabilirsiniz. Sonuçlar tamamen Türkçe'dir. Buldugunuz sayfalara bakarken aradiginiz kelimeler renklerle isaretlenerek kolay görmeniz saglanabilir. Sonuçlar en basarili sayfalardan daha az basarili olanlara dogru ve konuyla en çok ilgisi olandan en az ilgisi olana dogru siralanir.
Internette bilgi aramak için site adresleri veya o konuyla ilgili kurumlar bilmeniz gerekmez. Bimeniz gereken tek sey arama siteleridir. Arama kutularina yazdiginiz kelimelerle ilgili sayfalar ve siteler bir liste halinde görüntülenir. Internet sitelerinde arama yapmanin az bilinen ama çok kullanisli bir yolu da "Klasörler"dir. Klasörler siteleri anahtar kelimelerle bulmak yerine konularina göre bulmayi saglar. Klasörlerle ana konulardan baslayip gitgide alt konulara girerek tam istediginiz konularda internet siteleri bulabilirsiniz ve istemediginiz ve sürpriz sonuçlarla karsilasmazsiniz.
Aramalarda bir kaç ayrintiya dikkat ederek istedigimiz sonuçlara daha fazla yaklasabiliriz. Bu ayrintilar degisik arama sitelerinde farkliliklar gösterir. Ayrintilari anlatmaya Google ile baslayalim.
Google(Yahoo!)
Google dünyanin en gelismis ve en kapsamli arama sitesidir. Üstelik araçlari, butonlari ve açiklamalari Türkçe olarak karsiniza gelir. Google'da arama kutusuna kelimeleri yazarken Türkçe'deki bütün harfleri kullanabilirsiniz. Arama kutusuna birden çok kelime yazdiginizda kelimelerin hepsinin birden geçtigi sayfalar karsiniza çikar ve konunun ayrintilarini bulmus olursunuz. Birden çok kelime yazarken kelimelerin eklerini yazmamalisiniz. Birden çok kelimeyi çift tirnak içine yazarsaniz bu kelimelerin yanyana ve ayni sirada olmasi sarti aranir. Google sayfa içindeki aradiginiz kelimeleri renklendirerek daha kolay farketmenizi saglayabilir. Bunun için sonuçlarin listelendigi sayfada, sayfa ismi yerine "Önbellekten Oku" yazisina tiklamalisiniz. Daha ayrintili aramalar da yapabilirsiniz. Bunun için Google yazisinin yanindaki küçük harflerle yazilmis "Gelismis Arama" yazisina tiklayiniz.
Klasörlerle Arama
Internet sitelerinde arama yapmanin az bilinen fakat çok kullanisli olan diger bir yolu da "Klasörler"dir. Klasörlerde siteler konularina göre düzenlenir ve tam istediginiz konularda ve çok sayida internet siteleri bulursunuz ve sürprizlerle karsilasmazsiniz. Her arama sitesinin bir de klasörleri vardir. Google'da klasörler ilk sayfada görüntülenmez, klasörlere girmek için arama kutusuna "directory.google.com" yazmalisiniz.
Klasörlerde Türkçe kaynaklar bulmak için ilk önce klasörlerin ana sayfasindaki "World" yazisina, sonra da karsiniza çikacak alfabetik sirali listede "Türkçe" veya "Turkish" yazisina tiklamalisiniz. Türkçedeki ana konular bundan sonra görüntülenecektir ve Google'in araçlari da Türkçe olarak görüntülenmeye baslayacaktir.
Klasörlerin ilk sayfasinda ana konu basliklari listelenir - Sanat, Egitim, Spor, ... gibi. Bu basliklardan birisine tikladiginizda konunun alt basliklari listelenir - Egitim için K-12, üniversiteler, dersaneler, ... gibi. Bu alt basliklardan da birini seçersiniz. Bu sekilde alt konulara girmeye devam edersiniz. Yeterince alt konuya girdiginizde ise o alt konudaki internet siteleri listelenir. Bu durumda listelenen ve açiklamasi görüntülenen sitelerden birisini seçebilirsiniz. Hatta bu listelenen sonuçlar üzerinde de arama yapabilirsiniz.
Klasörlerin ilk sayfasindaki ana konulara, dili Ingilizce olmayan siteler yerlestirilemez.Dili - Timor o.dagi shahar, Sharqiy Timorning maʼmuriy markazi. Aholisi 60 ming kishidan ziyod (1990-y.lar oʻrtalari). Parfyumeriya, kulolchilik buyumlari, kofega ishlov berish korxonalari bor. Yirik port; chetga kopra, kofe, kauchuk, paxta, jun, teri va b. Diger dillerdeki siteler "World" (Dünya) klasörünün altindaki kendi dilinin klasörü içine yerlestirilir ve bu dilin ana konulari o klasörün içinde görüntülenir. Klasörlerin Ingilizcesi "directory"dir. Türkçe'ye "dizinler" veya "klasörler" olarak çevrilebilir. Biz "klasörler" ismini tercih edecegiz, baska yerlerde baska bir isimle de bahsedilebilir.
Yahoo! Kullanicilarina Açiklama
Google, 2000 yilinda kurulmus ve kisa sürede dünyanin en iyisi olmustur. Daha sonra Yahoo! ve baska bir kaç arama sitesi Google ile güçlerini birlestirmis ve arama islerini Google'a devretmistir. Yahoo! ile arama yaptiginizda aslinda Google'in sonuçlari görüntülenir, sadece görünümünde bir kaç degisiklik olur. Google daha hizli sonuç verdiginden, araçlari gelismis ve dili Türkçe oldugundan Google'i tercih etmelisiniz.
Gelismis Arama
Normal aramalarda kelimelerin yazildigi sadece bir kutu vardir. Gelismis aramalarda ise birden çok kutu ve çesitli seçenekler vardir. Google'in gelismis aramasini kullanmak, açiklamalar Türkçe oldugu için çok kolaydir. Bu bölümdeki en kullanisli özellikler "Geçis Yerleri" ve "Tarih" özellikleridir.
"Geçis Yeri" seçenegi aradiginiz kelimelerin sayfanin neresinde geçmesini istediginizi belirtir. Ögregin kitap kulüplerinin internet sayfalarini ariyorsaniz, arama kutusuna normal olarak "kitap kulübü" yazdiginizda, okullarin sitelerinde "geçtigimiz hafta içinde kitap kulübü toplantisi" gibi bir yazinin geçtigi sayfalar da görüntülenir. Geçis yerleri seçenegini "sayfa basliginda" konumuna getirirseniz, bu kelimelerin sayfa basliklarinda geçmesi sarti aranir ve kitap kulüplerinin sayfalarini bulmaya daha çok yaklasirsiniz. Yine de bazi kitap kulüplerinin sayfalarinin basliklarinda bu keliemlerin geçmeyecegini düsünerek, basliklarin disinda da aramalar yapmalisiniz. "Tarih" seçenegi ise aradiginiz bilgilerin güncelliginin önemli oldugu durumlarda ise yarar. "Tarih" seçeneginin degerini hangi konuma getirirseniz, o kadar zaman içinde güncellenmis sayfalar bulursunuz. Diger seçenekler Türkçe oldugu ve kolaylikla anlasilabilecegi için burada anlatmiyoruz. Yardim Dosyalari bölümümüzde diger seçeneklerin kullanimini ve örnek aramalari bulabileceksiniz.
Altavista
Bazi durumlarda Google'in gösterdigi sonuçlari begenmezken Altavista'nin gönderdigi sonuçlari çok begenebilirsiniz. Özellikle sonuçlar arasindan en iyisini seçmek istiyorsaniz ikisini birden incelemeli ve degerlendirmelisiniz. Sonuçlarin puanlandirilmasi ve siralanmasi Altavista ve Google'da farklidir. Çogu durumda ayni sayfalari ikisi de bulur ama sonuçlarin siralanmasi çok farkli olabilir. Altavista'nin en önemli özelligi küçük sitelerin iç sayfalarindan da sonuç getirmesidir. Google ise büyük sitelere ve bilmsel yazilara çok önem vermesine ragmen küçük sitelerin iç sayfalarina fazla önem vermez. Google ne kadar iyi olursa olsun Altavista'dan da vazgeçmemelisiniz. Altavista dünyanin ikinci en iyi arama sitesidir.
Yerli Arama Siteleri
Yerli sonuçlar bulmak için yerli arama siteleri kullanmaniz gerektigi gibi bir düsünceye kapilmayin. Yabanci arama siteleri de, yazdiginiz kelimeler Türkçe oldugundan Türkçe sonuçlar gösterirler. Üstelik Google'in bütün araçlari Türkçe olarak karsiniza gelir. Güncel ve Türkiye ile ilgili konularda bile Google çok iyi sonuçlar getirmektedir. Örnegin biz denemek için "teoman" ve "dervis" kelimelerini aradigimizda Google'in Mynet'ten daha iyi sonuçlar verdigini gördük.
Arama Örnekleri
Arama islemlerini daha iyi ögrenebilmeniz için, degisik durumlara uygun, bizim de test ettigimiz bir kaç örnek verelim. Örneklerimizi okurken baska bir pencerede de Google'i açarak anlattiklarimizi deneyebilirsiniz.
1. "bakteri identifikasyonunda elektroforez" konusunu ariyorsaniz
arama kutusuna:
bakteri identifikasyonu elektroforez
|
yazmalisiniz. "idendifikasyonu" kelimesini eksiz olarak yazmalisiniz. Arama kutularina kelimeler genellikle eksiz olarak yazilir - fakat bazi durumlarda ekleriyle veya eklerinin bir kismiyla beraber yazmak daha iyi sonuç verir. ekleriyle beraber yazdiginizda sonuç çikmayacaktir, bu kelimeyi eksiz olarak yazmalisiniz.
2. Krom madeninin isi özelliklerini ariyorsaniz;
arama kutusuna "maden" yazmaniza gerek yoktur - "krom" zaten bir maden oldugu için "krom" yazmak yeterlidir. Bunun yanina "isi" yazmalisiniz. Özeliklerini bulmak için ise önce "özellikleri" sonra da "özellikler" seklinde deneyin. Kelime eklerinin ne kadarini yazacaginiza karar verebilmek için, sayfa içinde geçecek kelimeleri tahmin etmeye çalisin - Böyle bir sayfada büyük ihtimalle "Kromun Özellikleri" veya "Isi Özellikleri" gibi bir alt baslik olacaktir. Eger sayfada "özellikler" kelimesi yalin haliyle geçmiyorsa bu kelimeyi "özellikler" seklinde yazmak daha iyi sonuç getirecektir. Biz kelimeleri denedik ve "özellikleri" yazdigimizda 46 sonuç, "özellikler" yazdigimizda 20 sonuç bulduk. En iyi sonuç için arama kutusu su sekilde olmalidir:
3. "kitap, edebiyat ve ögrenci kulüplerinin internet sitelerini" bulmak istiyorsaniz
Bu kulüplerden genellikle egitim kurumlarinin haber sayfalarinda söz edilecektir ve bazi kulüplerin internet siteleri olmayacaktir. Eger kulüplerle ilgili haberler yerine kulüplerin internet sitelerini bulmak istiyorsaniz, bukelimeleri sayfa içilerinde degil de sayfalarin basliklarinda aramaniz daha iyi sonuçlar getirecektir. Bunun için Google'in "Gelismis Arama" sayfasina girelim. "Geçis Yeri" seçenegini "sayfa basliginda" konumuna getirelim. Ve bu üç tür tek sonuç sayfasinda görmek isteyelim. Gelismis aramada "sözcüklerin hepsi" kutusuna "kulübü", "sözcüklerin herhangi biri" kutusuna "kitap edebiyat ögrenci" yazalim. Bu durumda bu üç tür kulübün de internet sitelerini bulabilecegiz. Bazi kulüpler de kendilerini "topluluk" olarak isimlendirir. Bunlari da bulmak için yeni bir arama daha yapmaliyiz ve "kulübü" yazisini "toplulugu" olarak degistirmeliyiz. Sayfa basliklarinda arama yaptigimiz için kitap, edebiyat ve ögrenci kulüplerinin internet sayfalarini bulabildik. Internet sitesi olmayan kulüpleri de bulabilmek için "Geçis Yeri" özelligini "sayfanin herhangi bir yerinde" konumuna getirip bir arama daha yapmaliyiz.
Arama kutulari su seklide olmalidir:
sözcüklerin hepsi
|
kulübü
|
sözcüklerin herhangi biri
|
kitap edebiyat ögrenci
|
Geçis Yerleri
|
Sayfa Basliginda
|
E-mail Kullanimi
Imkanlari
Bir e-mail hesabi, internet üzerindeki bütün yazisma ihtiyaçlarinizi karsilamaya yetecektir. Bir internet sitesine katkida bulunmak istediginizde, yazisini okudugunuz birisine soru sormak veya yorum yapmak istediginizde, arkadaslarinizla olan yazismalarinizda veya "Küçülen Dünya" projemizle ilgili haberlesmelerinizde bir e-mail hesabi bütün ihtiyaçlarinizi karsilayacaktir. Ne kadar çok konuyla ilgilenirseniz ilgilenin, ne kadar çok kisiyle haberlesirseniz haberlesin bütün mesajlariniz tek bir yerde toplanir ve ayni yerden hepsine cevap yazabilirsiniz. Uzun süre mesajlariniza bakmasaniz da onlar sizin hesabinizda bekler, siz silmedikçe silinmez ve defalarca yeniden okuyabilirsiniz.
E-mail hesaplarinda adres defterleri de vardir ve çogu durumda e-mail adreslerini ezberlemeniz gerekmez. E-mail ile arkadaslariniza bilgisayar dosyalarini da - Excel, AutoCad, ve her türlü dosyayi da gönderebilirsiniz. E-mail hesabina kaydolma, adres defterini kulanma, ve dosya gönderme islemlerini de size anlatacagiz.
|
| |
