|
Issiklik elektr stansiyalari atmosfera xavosini ifloslantiruvchi manba sifatida
|
| bet | 3/3 | | Sana | 12.01.2024 | | Hajmi | 22,62 Kb. | | #135945 |
Bog'liq Atmosfera havosi va insonIssiklik elektr stansiyalari atmosfera xavosini ifloslantiruvchi manba sifatida.
Issiklik elektr stansiyalari orkali olinadigan elektr kuvvati asosan kumir,mazut,gaz kabi yokilgilar yonishning xosilasidir.
Issiklik kuvvatini olishda tabiiy gazdan xam foydalaniladi.Xozir tabiiy gazdan xayotimizning barcha jabxalarida keng kulamda foydalanilmokda.U yokilgi sifatida juda kadrlanadi. 1 kvt/soat elektr kuvvati olish uchun 150—170 gr.gaz kerak buladi.Mabodo gazning yonishi yetarli darajada bulmay,chala yonadigan bulsa, u xolda atmosfera xavosiga tajovuzkor omillardan bulmish is gazi,uglevodorodlar,sulfit angidridi va yana boshka narsalar ajralib chikishi mumkin.
Mazut tarkibidagi oltingugurt mikdori 3,5 % ni tashkil kilsa,oltingugurt oksidining 1 sutkali chikindisi 728 tonnaga teng buladi,oltingugurt mikdori 4,5 % ga yetsa,uning chikindisi sutkasiga 936 tonnaga yetar ekan.
Nyu-York shaxrida yil mobaynida yokiladigan kumir atmosfera xavosiga 1,5 mln tonna oltingugurt gazini chikarib tashlaydi.Kizigi shundaki, oltingugurt gazi xavoni ifloslantiruvchi manbadan bir necha km uzoklikdagi atmosfera xavosida borligi aniklangan.
Avtotransport va atmosfera xavosi
Xozirgi davrda inson salomatligi uchun eng xavfli manbalardan yana biri avtotransport vositalaridan chikadigan zaxarli gazlardir.
Ma’lumotlar shuni kursatadiki,AKSH va Yaponiyada atmosfera xavosini ifloslantiruvchi asosiy manbalar ichida avtotransport vositalari oldingi urinda turadi.Xorijiy mamlakatlar atmosfera xavosini ifloslantiruvchi gazlar ichida is gazi,uglevodorodlar,shun
ingdek azot oksidlari barcha tajovuzkor gazlarning 60—% ini tashkil kilsa,bizda 14% ini tashkil kiladi.
Bunday kimyoviy birikmalar 750— m balandlikka kutarilib, 3000— m masofaga yetadi.Shuning uchun sanoat korxonalari joylashgan markazlar atrofidagi turar joylarda sulfat kislotasi yomgir bulib yogadi va tabiatga ,shu jumladan,tirik organizmlarga katta zarar yetkazadi.
Agar 1950 yili atmosferaga 70 mln tonna,1975 yili 120 mln tonna, 1980 yili 181 mln tonna zaxarli omillar chikarib tashlangan bulsa, 2000yilda 280 mln tonna tajovuzkor moddalar atmosferani bulgashi taxmin kilinmokda.
Ayniksa sanoat markazlarining chikindisi atmosfera xavosinigina emas,keyinchalik tuproklarni xam ifloslantiruvchi omil bulib koladi.Natijada tuprok magzidan usimlik tarkibiga xayvonot va odam organizmiga utib unda yigilib boradi.Okibatda kurgoshin odam konida yigilib,a’zolariga zaxarli ta’sirini kursatadi.
Adabiyotlar:
1.Otaboyev “Inson va biosfera”Toshkent,Ukituvchi 1995 y.
2.Radinov A.I. i drugiye,”Texnika zaщitы okrujayuщyey sredi”Uchebnik dlya vuzov.M.
1989 y.
3.Belov S.V. “Oxrana okrujayuщyey sredi” M.:Vыsshaya shkola,1991 y.
4.Chistyakova S.B. “Oxrana okrujayuщyey sredi”,M.Stroyizdat,1988 y.
5.Abdullayev X.A. “Bioximiya va tuprok muxofazasi asoslari”,T.1989 y.
6. www.ziyonet.uz
|
| |
