|
Avtotransformator
|
| Sana | 30.09.2023 | | Hajmi | 0.96 Mb. | | #85897 |
Bog'liq avtotransformator 3-Ma\'ruza, O`QUV QO`LLANMA ZAMONAVIY LOGISTIK TEXNOLOGIYALAR, Zamonaviy logistik texnologiyalar, KEYS, Ташқи тақриз Элмуратов Р, 3-Laboratoriya, Index, Гурух мураббийлиги30,06,21, REG1-51, Uslubiy qo\'llanma TVTvaN kurs ishiga 2015, \'\'Navoiy\'\' va \'\'Bobur\'\'ga tadbir, инф письмо рус ва узбек тилида, ИНваДА (амалий иши), Elementlarning kashf qilinishi, Umumiy va anorganik kimyodan laboratoriya mashg`ulotlari
avtotransformator - bu birlamchi va ikkilamchi chulg'amlari bir birini tashkil etadigan ulangan elektr transformatorining variantlaridan biri bo'lib, ular elektromagnit va galvanik ulanishlarga ega.
Avtotransformatorning toroidal chulg’amida kamida 3 ta chiqish terminali mavjud. Ushbu terminallarga ulanish orqali turli xil kuchlanishlarni olish mumkin. 1 dan 2 gacha bo'lgan past transformatsiya koeffitsientlari bilan avtotransformatorlar odatiy chulg’amli transformatorlarga qaraganda samaraliroq, engilroq va arzonroqdir. Avtotransformatorning asosiy afzalligi uning yuqori samaradorlik koeffitsienti bo'lib, u 99% ga etadi. Buning sababi, quvvatning faqat bir qismi isrof quvvatiga aylantiriladi. Kirish va chiqish kuchlanishlari biroz farq qiladigan sharoitlarda bu muhim afzallikdir, chunki konversiya yo'qotishlari minimaldir.
Avtotransformatorlarning asosiy kamchiligi shundaki, an'anaviy transformatorda bo'lgani kabi izolyatsiyadan foydalangan holda birlamchi va ikkilamchi elektr davrlarini galvanik izolyatsiyasi mavjud emas. Ya'ni, chulg’amlar bir biriga ulanganligi uchun "galvanik izolyatsiya" bo’lishi mumkin emas, shuning uchun yuqori konversiya koeffitsientlarida avtotransformatorning qisqa tutashuvi yoki ishdan chiqishi ehtimoli yuqori.
110 kV dan yuqori kuchlanishli, shuningdek transformatsiya nisbati 3-4 dan kam yerga ulangan tarmoqlarni ulashda avtotransformatorlardan foydalanish iqtisodiy jihatdan oqlanadi, chunki elektr yo'qotishlari an'anaviy elektr transformatoriga qaraganda kamroq. Avtotransformatordan foydalanishning yana bir iqtisodiy asosi shundaki, uni ishlab chiqarishda o'rash uchun mis va o’zak uchun uchun elektr po'latdan kamroq foydalaniladi, shuning uchun avtotransformatorning og'irligi va o'lchamlari kichikroq, narxi esa pastroq bo'ladi. Avtotransformatorlar turli xil o'zgaruvchan tok elektr motorlarining ishga tushirish moslamalarida elektr kuchlanish konvertorlari sifatida ishlatiladi, shu jumladan eng katta quvvatli avtotransformatorlar himoya qilish zanjirlarida kuchlanishni tekis tartibga solish uchun va filtr sifatida qo’llaniladi. Regulyator avtotransformatorlar, ikkilamchi kuchlanish mexanik kontakt orqali mexanik ravishda harakatlantirish orqali sozlanadi bunda chulg’amlar soni o’zgarishi orqali kuchlanishning o’zgarishiga erishish mumkin. birlamchi kuchlanish kuchlanishni o'zgartirganda ikkilamchi kuchlanishni doimiy ushlab turish kerak. Shu bilan birga avtotransformatorning ayrim turlarida kuchlanishni ham yuqoriga, ham pastga tushishi mumkin - bularning barchasi kontaktlarning chulg’amlar ustidagi o’rniga bog’liq.
Laboratoriya sozlanishli avtotransformatorlar (LATR)
Past kuchlanishli tarmoqlarda avtotransformatorlar past quvvatli laboratoriya kuchlanish regulyatorlari sifatida ham qo'llaniladi. Bunday avtotransformatorlarda kuchlanish o’ramlar ustida kontaktni harakatlantirish orqali tartibga solinadi.
LATRlar izolyatsiyalangan mis simli g’altak toroidal shakldagi ferromagnit magnit o’zakga o'rash yo'li bilan ishlab chiqariladi. Bunday chulg’amda bir nechta chiqish kontaklari mavjud bo'lib, bu LATRlarni ma'lum bir doimiy transformatsiya nisbati bilan pastga yoki kuchaytiruvchi transformator sifatida ishlatishga imkon beradi. Bundan tashqari, izolyatsiyadan tozalangan mis chulg’am yuzasida tor yo'l kesiladi, bu bo'ylab rolik yoki cho'tka kontakti harakatlanishi mumkin. Bu 0 dan 250 V gacha bo'lgan oraliqda ikkilamchi kuchlanishning tekis regulyatsiyasini olish uchun amalga oshiriladi. Shuni ta'kidlash kerakki, laboratoriya transformatorida qo’shni chulg’amlar tutashganda tutashgan joylarda qisqa tutashuvlari sodir bo'lmaydi, chunki avtotransformatorning birlashgan o'rashidagi tarmoq va yuklama toklari bir-biriga yaqin va teskari yo'nalishda yo’nalgan bo’ladi. LATRlar nominal quvvati 0,5 dan 7,5 kVA gacha ishlab chiqariladi.
A vtotransformatorlardan foydalanish turli energiya tizimlarining
samaradorligini oshirishga va energiya uzatish xarajatlarini kamaytirishga yordam beradi, ammo bu qisqa tutashuv xavfini oshiradi.An'anaviy transformatorlarga nisbatan avtotransformatorlarning afzalliklari:
mis va elektr po'lat kabi faol materiallar iste'molini kamaytirish;
energiya tizimining samaradorligini oshirish (99,7% gacha)
hajmi va vazni kamayadi
arzon
An'anaviy elektr transformatorlariga nisbatan avtotransformatorlardan foydalanishning kamchiliklari:
Katta (3-4 dan ortiq) transformatsiya koeffitsientlarida samaradorlikning pasayishi;
Birlamchi va ikkilamchi chulg’am avtotransformatorning bitta chulg’amiga ulanganligi va elektr bilan bog'langanligi sababli, uni kuchlanishli tarmoqlar uchun, masalan, 6 dan 10 kV gacha bo'lgan kuchlanish transformatori sifatida ishlatish mumkin emas. Buning sababi shundaki, avariya sodir bo'lganda, avtotransformatorning barcha qismlari va ulangan elektr jihozlari ta'minot tarmog'ining yuqori kuchlanishli uskunalariga ulanadi. Bunga texnik xizmat ko'rsatish xavfsizligi choralari va odamlar ishlaydigan ulangan elektr jihozlarining o'tkazuvchan q ismlarining izolyatsiyasining buzilishi ehtimoli tufayli foydalanilmaydi.
Avtotransformatorlar ikki va hatto uch chulg’amli elektr transformatorlari bilan birga iste'molchilar uchun turli kuchlanish qiymatlarini chiqarib beradi. Avtotransformatorlar nisbatan arzon, qulay, yuqoriga va pastga tushirish funktsiyalarini bajarishi mumkin va past kuchlanish va transformatsiya nisbati bo'lgan tarmoqlar uchun ideal tanlovdir.
|
| |
