• Identifikatsiya
    		•

    A guruh. Verifikatsion himoya




    Download 1,8 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet26/82
    Sana19.12.2023
    Hajmi1,8 Mb.
    #123593
    1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   82
    Bog'liq
    Axborot kommunikatsion texnologiyalar

    A guruh. Verifikatsion himoya. Ushbu guruh kirishlarni boshqarish 
    mexanizmlarining to‘g‘ri ishlashida verifikatsiyaning formal metodlaridan 
    foydalanishi bilan xarakterlanadi. 
    A sinf. Formal verifikatsiya. A sinfiga kiruvchi tizimlar funktsional jihatdan 
    B3 sinfidagi tizimlarga ekvivalent bo‘lib, ularga hech qanday qo‘shimcha 
    funksional talablar qo‘shilmagan. B3 sinfidagi tizimlardan farqi shundan iboratki, 
    qayta ishlashga kirishayotgan paytda himoya yuqori aniqlik bilan to‘g‘ri ishlashiga 
    erishish imkonini beruvchi verifikatsiyaning formal metodlari qo‘llanilishi kerak. 
    A sinfdagi tizimni verifikatsiya metodlari bilan ta’minlash uchun tizim 
    konfiguratsiyasini boshqaruvchi kuchli vositalarga ega bo‘lishi kerak. 
    Keltirib o‘tilgan sinflar ko‘p vaqtgacha xavfsizlikning asosiy konseptsiyasini 
    va himoya vositalarini rivojlantirishda katta ahamiyat kasb etadi. 
     
    2.6§ Axborot xavfsizligida identifikatsiya va autentifikatsiya masalalari 
    Identifikatsiya va autentifikatsiya xizmatlarini xavfsizlik vositalarining 
    dasturiy-texnik asosi deb hisoblasa ham bo‘ladi. Chunki bu xizmatlar tashkilotning 
    axborot qobig‘iga kirish mumkin bo‘lgan birinchi chegarasidir.
    Kompyuter tizimida ro‘yxatga olingan har bir subyekt (foydalanuvchi yoki 
    foydalanuvchi nomidan harakatlanuvchi jarayon) bilan uni bir ma’noda 
    identifikatsiyalovchi axborotga bog‘lik. 
    Bu ushbu subyektga nom beruvchi son yoki simvollar satri bo‘lishi mumkin. 
    Bu axborot subyekti identifikatori deb yuritiladi. Agar foydalanuvchi tarmoqda 
    ro‘yxatga olingan identifikatorga ega bo‘lsa u legal (qonuniy), aks holda legal 
    bo‘lmagan (noqonuniy) foydalanuvchi hisoblanadi. Kompyuter resurslaridan 
    foydalanishdan avval foydalanuvchi kompyuter tizimining identifikatsiya va 
    autentifikatsiya jarayonidan o‘tishi lozim. 

    45 
    Identifikatsiya (Identification) - foydalanuvchini uning identifikatori (nomi) 
    bo‘yicha aniqlash jarayoni. Bu foydalanuvchi tarmoqdan foydalanishga uringanida 
    birinchi galda bajariladigan funksiyadir. Foydalanuvchi tizimga uning so‘rovi 
    bo‘yicha o‘zining identifikatorini bildiradi, tizim esa o‘zining ma’lumotlar 
    bazasida uning borligini tekshiradi. 

    Download 1,8 Mb.
    1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   82




    Download 1,8 Mb.
    Pdf ko'rish