127
mumkin:
• Border Ware Fire Wall Server – jo‘natuvchining va qabul qiluvchining
manzillarini, vaqtini va foydalanilgan protokollarini qayd qiladi;
• Black Hole – serverning barcha ishlarini qayd qiladi va tarmoq
administratoriga kutilayotgan buzilish haqida xabar jo‘natadi.
Bulardan tashqari quyidagi shlyuzlar ham qo‘llaniladi:
Gauntlet Internet
Fireware, Alta Vista FireWare, ANS Interlock va boshqalar.
6.4§ Wi-Fi tarmoqlarining xavfsizligini ta’minlash
Wi-Fi (simsiz tarmoqlar) dan foydalanish bugungi kunga kelib
ommalashganini e’tiborga olgan holda, Wi-Fi
tarmoqlarining himoyasini
ta’minlashdagi dastlabki maslahatlarni quyida keltirib o‘tamiz.
Wi-Fi (simsiz tarmoqlar) dan foydalanish bugungi kunga kelib
ommalashganini e’tiborga olgan holda, Wi-Fi tarmoqlarining himoyasini
ta’minlashdagi dastlabki maslahatlarni quyida keltirib o‘tamiz.
Wi-Fi tarmoqni
yaratishda mazkur 5 ta maslahatlarga e’tibor qilinsa maqsadga muvofiq bo‘ladi.
1. Tarmoq nomi (SSID)ni translyatsiyasini o‘chirish. Tarmoq nomi (SSID)ni
yashirish sizning tarmog‘ingizga ulanib ko‘rishga urinishlarni keskin kamaytiradi.
Chunki tarmoqqa ulanish uchun talab qilinadigan paroldan tashqari tarmoq SSID
sini ham kiritish talab qilinadi. SSID ni yashirib qo‘yish uchun Wi-Fi routeri
sozlamalaridan
Скрыть SSID/Hide SSID
tanlanadi. Shuningdek,
SSID nomini
tanlashda ham murakkablikka e’tibor berish kerak.
2. Murakkab kalit so‘z. Ulanish nuqtasi yaratilayotgan paytda kalit so‘znig
o‘rnatilishi va murakkab bo‘lishini ta’minlash shart. Chunki kalit so‘zning
murakkabligi buzg‘unchi tomondan ushlab olingan shifrlangan kalitni
deshifrlashda qiyinchiliklarni keltirib chiqaradi. Bundan tashqari, vaqti-vaqti bilan
kalit so‘zni o‘zgartirib turish kerak.
3. Ulanuvchi uskunalar filtratsiyasi.Tarmog‘ingizni himoyalashning yana bir
muhim usullaridan biri tarmoqqa ulanishi mumkin bo‘lgan uskunalarning
128
identifikatsion fizik manzil (MAC-adres)larini tarmoqqa ruxsat etilgan uskunalar
ro‘yxatiga qo‘shib qo‘yish va ushbu turdagi filtrlashni marshrutizator sozlamasidan
yoki dasturiy ta’minotdan aktivlashtirib qo‘yishdir.
Bunda tarmoqqa ulangan
uskuna fizik manzili ro‘yxatda bo‘lmasa, SSID va kalit so‘z to‘g‘ri kiritilsa ham,
mazkur uskuna tarmoqqa ulana olmaydi.
4. Marshrutizatorga ulanish. Qo‘shimcha tarzda marshrutizatorga ulanish
standart kalit so‘zini o‘zgartirish lozim. Wi-Fi ulanish metodlarini uskuna
imkoniyatlaridan kelib chiqqan holda oxirgi versiyasiga o‘zgartirish (masalan
WPA2) hamda, WPS ulanish rejimini o‘chirib qo‘yish kerak. Chunki WPS
rejimidagi ulanishlarni buzish xavfi yuqori hisoblanadi.
Marshrutizatorning fizik
joylashishiga ham e’tibor qaratish lozim va iloji boricha jismoniy himoyalangan
joylarga o‘rnatish tavsiya qilinadi.
5. Monitoring.Tarmoqni har doim nazorat qilib borish zarur. Ulangan
foydalanuvchilar, o‘rnatilgan sozlamalar (kalit so‘zlar, filtrlovchi ro‘yxatlar va b.)
hamisha tarmoq administratori nazoratida bo‘lishi kerak. Qo‘shimcha dasturiy
vositalar orqali real vaqtda tarmoqqa ulanuvchilarning nazoratini ham o‘rnatish
mumkin. Bundan tashqari marshrutizatorning turiga qarab mavjud qo‘shimcha
sozlamalarni o‘rnatish, masalan tarmoqlararo ekranni
aktivlashtirish maqsadga
muvofiq. Bu sozlamalar ham tarmoq xavfsizligini oshiradi.
