Axborot tizimi- boshqarish funksiyasini amalga oshirish uchun
xodimlami turli xil axborotlar bilan ta’minlovchi obyekt haqidagi
axborotlami yig‘ish, qayta ishlash, uzatish va saqlash bo‘yicha
ma’lumotlar va kommunikatsiyaviy tizimni o‘zida namoyon etadi.
Iqtisodiy axborot tizimi nima ekanligini tushunib olish uchun
eng awalo uning iqtisodiy obyektni boshqarish tizimidagi tutgan
o‘mini aniqlab olish lozim. Bu obyekt moddiy va nomoddiy ishlab
chiqarish bilan bog'liqdir.
Qo‘llanish sohasiga qarab, axborot tizimlarini quyidagi sinflarga
ajratish mumkin:
-bank axborot tizimlari;
-fond bozori axborot tizimlari;
-su g‘urta axborot tizimlari;
-soliq axborot tizimlari;
-sanoat korxonalari va tashkilotlaming axborot tizimlari
(ahamiyati va tarqalganligi bo‘yicha ularda buxgalterlik axborot
tizimlari alohida o‘rin tutadi);
— statistika axborot tizimlari va boshqalar.
Axborot tizimi quyidagi
xususiyatlariga ko‘ra belgilanadi:
a) har qanday axborot tizimi tahlil qilinishi, tizim tuzilishining
umumiy tamoyillari asosida qurilishi va boshqarilishi mumkin;
b) axborot tizimi dinamik va rivojlanuvchandir;
v) axborot tizimini tuzishda tizimli yondoshuvdan foydalanish
zarur;
g) axborot tizimining chiqarish mahsuloti asosida qarorlar qabul
qilinadi;
d)
axborot tizimida axborotni qayta ishlashning «inson-kom-
pyuter» tizimi sifatida qabul qilish lozim.
53 R alph M. Stair, G eorge W. R eynolds. “Principles o f inform ation system s” Professor
Em eritus, Florida State U niversity. 2010.705
p
335
13.2. Axborot tizimlarining tarkibiy qismlari. Avtomatlashtirilgan axborot tizimiga quyidagilar kiradi: odam
(xodim), texnik vositalar, axborot va dasturiy ta’minot. Ular
birgalikda boshqaruv usullari uchun ma’lumotlami qayta ishlaydi
(13.1-rasm).