-
integral texnologiyalar;
-
aloqa
kanal
va
vositalari
(telefon, telegraf, elektron va ananaviy
pochta, sun’iy y o ‘ldosh, radio,
tele-
videnie va boshqalar).
1.4. Komputer va uning turlari
Texnik vositalar-
bu m a’lumotlami
kiritish, qayta ishlash va
chiqarish uchun foydalanishi mumkin b o ‘lgan quroldir. Kompyu-
terlaming turlari:
> Mini kompyuterlar (M inicom puter);
> Portativ kompyuterlar (Notebook);
> Shaxsiy kompyuterlar (Personal Computer);
> Server kompyuterlar (Servers);
> Super kompyuterlar (Super Computer).
Kompyuter (ingl.
computer hisoblagich, lotincha
computo
hisoblamoqdaman) - elektron shaklga ega turli m a’lumotlami qabul
qilish, y ig ‘ish, saqlash,
ularga ishlov berish, axborot uzatish,
hisoblash kabi imkoniyatlarga ega b o ‘lgan qurilma.
Mini kompyuterlar - o ‘lchami va bajaradigan amallar hajmi
jihatidan juda kichik hisoblanadi. Bunday kompyuterlar cho‘ntak
kompyuterlari deb ataladi.
Portativ kompyuterlar (noutbuklar)
- bunday turdagi kom-
pyuterlaming ekrani va asosiy bloki birlashgan b o ‘lib mobil
foydalanishga juda qulaydir.
Super kompyuterlar - ju da katta tezlikni talab qiladigan va katta
hajmdagi masalalami yechish uchun m o‘ljallangan tizimdir. Bu
kompyuter tizimlari
1
sekundda o ‘n trillion amal bajaradi.
Kompyuter asosan apparat va
dasturiy qismlardan tashkil
topgan. Ushbu ikki qism kompyuterda m a’lumotlar jarayonini
amalga oshiradi. Quyidagi 1.1-rasm ushbu ikki qismni tasvirlaydi.
0 ‘lchamlari va fimksional imkoniyatlari b o ‘yicha EHMlami
quyidagicha b o ‘lish mumkin:
o'ta katta (super EHM), katta,
kichkina, о ‘ta kichkina (mikro EHM).
Tarixan birinchi bo‘lib
katta EHM
paydo bo ‘lgan,
ularning
element bazasi elektron lampalardan juda yuqori darajali inte-
gratsiyali integral sxemalargacha b o ‘lgan y o ‘lni bosib o ‘tdi.
