Axborot kommunikatsiya texnologiyalari




Download 1,98 Mb.
Pdf ko'rish
bet25/52
Sana20.05.2024
Hajmi1,98 Mb.
#245827
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   52
Bog'liq
Axborot kommunikatsiya texnologiyalari

geometrik grafika
deyiladi. Masalan, inflyatsiyani o’sishini 
ko’rsatuvchi egri chiziq shu ko’rinishda emas, balki iktisodiy kategoriya sifatida 
qiziqarlidir. Grafik obraz koordinat sistemasi yordamida masshtablashtirilgan shkal, 
o’lchov birligi nomli tur, grafika umumiy sarlavhasi, umumiy va xususiy 
tushuntirish usuli, sonlar chizig’i to’ldiruvchisi va qaytariluvchi sonlar sifatida 
tushuniladi. 
Grafik obrazni butun son ko’rinishida ifodalanishi mumkin. Grafika 
eksplikatsiyasi uch xil ko’rinishga ega bo’lishi mumkin: geometrik, ideografik va 
xususiylashgan. Ideografik eksplikatsiya - shartli belgilarni ma`nosini tushuntiradi-
figurali, chiziqli, fonli va boshqalar (agar bu belgilar standartlashtirilmagan bo’lsa), 
bu shartli belgilar grafika elementlariga aniq bir ma`no bag’ishlaydi. Geometrik 
eksplikatsiya - koordinat o’qlari, tur, shkalalar, masshtablar. Ular yordamida 
geometrik qiyofalar geometrik xususiyatlarga ega bo’ladi, chunki bu vositalar 
yordamida geometrik yuzalar xossalaridan foydalaniladi. 
Grafikaning texnologik asoslarini qurishda uning yaqqoligini ham nazarda 
tutish zarur. Grafikani yaqqoligini oshiruvchi va uning yuklama qobiliyatini 
ko’paytiruvchi vositalardan biri bu rang berish usulidir. Lekin rang grafikada 
aralash-quralashlikning keltirib chiqarmasligi kerak. Masalan, alohida sohalarda 
aholini zichligini ko’rsatishda yoki bolalar o’rtasida o’lim grafikasini ifodalashda 
turli xil regionlar orasida go’yoki uzilishni ifodalagandek taassurot qoldiradi. Bu 
holda bir xil rangni raqamni qiymatiga qarab to’q yoki och holatini ishlatgan ma`qul. 


46 
Amaliy dasturlar paketlarini (ADP) keng tarqalishi shu bilan asoslanadiki, 
tasvirni kommunikatsiya vositasi sifatida qabul qilish inson uchun tabiiyroq bo’lib 
bu usulda ham etarli aniqlikka erishish mumkin. Mashina grafikasini passiv va 
interaktiv bo’laklarga bo’lish avvaldan ma`lum. Bundan 20 yil avval ulug’ olimlarni, 
san`at ustalarini, sportchilarni, multiplikatsion filmlar qahramonlarini (masalan, 
bo’ri, quyon rasmlari), Albert Eynshteyn rasmi alfavit raqamli chop etuvchi 
qurilmalardan chiqarish keng tarqalgan edi. Bunda rasm ma`lum nuqtalarga bir xil 
belgilarni tushirish orqali, rang tafovut esa ba`zi bir joylarda shu belgilarni bir necha 
marta urib (to’q rang uchun), ba`zi bir joylarda bir marta tushirib (och rang uchun) 
mashina kog’ozi sathida hosil qilinardi. Tasvirni bunday usulda hosil qilish 

Download 1,98 Mb.
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   52




Download 1,98 Mb.
Pdf ko'rish