Matematik formulalarda odatiy va noodatiy shriftlar




Download 2,07 Mb.
Pdf ko'rish
bet21/39
Sana11.01.2024
Hajmi2,07 Mb.
#135159
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   39
Bog'liq
ЛаТЕХ Лаборатория машғулотидан услибий қўлланма (2)

Matematik formulalarda odatiy va noodatiy shriftlar 
Yuqoridagi misollarda barcha lotin harflarini odatdagi ko’rinishda kiritishda 
avtomatik tarzda kursiv ko’rinishda chiqarilishini ko’rib o’tdik.Agar boshqa 
turdagi shriftlarda chiqarmoqchi bo’lsak albatta kerakli buyruqlarni bilishimiz 
kerak.Matnlarni formulalarda kiritishda quyidagi shriftlarni ko’rib o’tamiz. 
\sl-qiya yozuv,bu shrift kursivga o’xshash bo’lsada aslida undan farq 
qiladi.bf-semizroq yozuv.Microsoft Worddagi 
tugmasi vazifasini bajaradi. 
Bu semizroq shriftda, 
Bu \bf semizroq shriftda yozilgan,\\ 
bu esa qiyaroq shriftda, 
bu esa \sl qiyaroq shriftda yozilgan,\\ 
bu esa oddiy shriftda yozilgan. 
bu esa \rm oddiy shriftda yozilgan. 
Bu misoldagi \rm buyrug’i odatiy standart shrift (“roman”) ni 
bildiradi.Shuningdek agar siz faqat ma’lum so’z yoki ma’lum qismni semizroq 
shriftda yozmoqchi bo’lsangiz kerakli qismni figurali qavs ichiga olib uni ichiga 
\bf yozish mumkin.Masalan: 
Bu yozuvda faqat bu 
Bu yozuvda faqat {\bf bu} 
qism semizroq yozilgan. 
qism semizroq yozilgan. 
Matnda shriftlarni almashtirishda yana bir qulay usullardan biri ichma-ich 
guruhlash tushunchasi. 
Yozishni avval qalinroq yozuvdan 
Yozishni {avval \bf qalinroq yozuvdan 
boshlaymiz,endi vaqtincha kursivga 
boshlaymiz,endi vaqtincha \it kursivga 
o’tamiz va yana qalin shriftga o’tib 
o’tamiz va yana {\bf qalin} shriftga o’tib} 


46 
ilk holatga qaytamiz. 
ilk holatga qaytamiz. 
Bu misoldagi \it buyrug’i kursivni bildiradi.Endi misolimizga izoh 
bersak:Birinchi ochiluvchi figurali qavs undan keying birinchi so’zni tashlab 
keyingi so’zdan boshlab \bf ni yozdik,aslida \bf dan oldin yozish ham mumkin 
edi.Har ikkala holda ham bir xil natija qaytariladi.bu yozgan \bf imiz to \it gacha 
ta’sir qiladi.\it esa { gacha va }dan keyin }gacha.Chunki } shriftlarni ichki 
guruhlashning oxiri.Oxirgi yopiluvchi figurali qavsdan keyin esa Latex sinf bilan 
e’lon qilingan standart shriftga qaytadi.Yana bir oddiyroq misol ko’ramiz: 
Quyidagi P
n
 da 
Quyidagi ${\bf P}^n$ da 
nomalumlar soni 
$n$ nomalumlar soni 
Endi yana bir buyruq \mit buyrug’i haqida.Bu buyruq standart “matematik 
kursiv”ga o’tish uchun xizmat qiladi.Bu buyruqdan kamdan kam foydalanilsada 
ayrim masalalarda juda qo’l keladi.Masalan formulalarda ko’p ishlatiladigan grek 
harflarini qiya yozishda.Buni \mit buyrug’ini ichki guruhlash orqali yozish 
mumkin. 
${\mit\Sigma}^X_a=C$ 
Endi LATEXning keyingi shrifti “Kalligrafik shrift”ga o’tamiz.Bu turdagi 
shriftni faqat matematik formulalarga qo’llash mumkin.Shuningdek bu shrift faqat 
lotin harflarini tushuna oladi.Bu shriftni ishlatish uchun \cal buyrug’idan 
foydalaniladi.Misol: 
Urinma egri chiziqni X ta 
Urinma egri chiziqni $X$ ta 
bo’lakka bo’lsa 
bo’lakka bo’lsa 
demak: yoki 
demak:~${\cal T}_X$ yoki $T_X$ 
Bu yerda ~ belgisi agar yozuvlar bir qatorga sig’masa keyingi qator boshidan 
formula boshlanmasligi uchun qo’llaniladi.Agar shunday vaziyat bo’lib qolsa 
formuladan oldingi so’zni keyingi qatorga tushiradi yoki so’zni bir qismini 


47 
o’tkazadi.Yuqoridagi misolda “de-“ yuqori qatorda qolib “mak: 
yoki 
” pastki 
qatorga tushadi. 
Hujjatdagi barcha lotin harflari yoki matematik formulalar va grek harflariga 
birdaniga bir xil parametr berish mumkin. 
Odatda matematik formulalar kursiv holda chiqarilishini bilamiz,agar barcha 
matematik formulalar va grek harflariga qalin shriftni bermoqchi bo’lsak 
\boldmath buyrug’idan foydalanamiz. 
Latexda formulaga matn kiritishni to’g’ridan to’g’ri amalga oshirib 
bo’lmaydi

$$ 
{\rm barcha} x {\rm lar uchun} \sqrt{x^2}=x 
$$ 
Bu yerda \rm matn shriftini kerakli ko’rinishga keltirsada, lekin so’zlar 
orasidagi bo’sh joy(пробел) larni yo’qota olmaydi. 

Download 2,07 Mb.
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   39




Download 2,07 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Matematik formulalarda odatiy va noodatiy shriftlar

Download 2,07 Mb.
Pdf ko'rish