• Satr usti belgilari
  • Belgilarga doir chizishlar




    Download 2,07 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet23/39
    Sana11.01.2024
    Hajmi2,07 Mb.
    #135159
    1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   39
    Bog'liq
    ЛаТЕХ Лаборатория машғулотидан услибий қўлланма (2)

    Belgilarga doir chizishlar 
    Ba’zi hollarda belgilarning ustiga chizishga to’g’ri keladi.Masalan tegishlilik 
    belgisida.Bu belgi ustiga “/”(slesh) belgisi chizib qo’yilsa tegishli emas ma’nosini 
    beradi.Bu belgini \not buyrug’i orqali qo’yish mumkin.Masalan: 
    Ko'pchilik $\{x:x \not\ni x\}$ ni \\ 
    ma'nosini tushunishmaydi.\\ 
    Bu Rassel paradoksi. 
    Agar teskari tegishli emaslik belgisini qo’ymoqchi bo’lsak $\{x:x \not\in x\}$ 
    yozish yoki $\{x:x \notin x\}$ kabi yozish mumkin.Lekin bu ikki ko’rinishdagi 
    \not\in va \notin bir xil ma’noda qo’llanilmaydi. 
    Satr usti belgilari 
    Formula yozish jarayonida bizga formulada ishlatilgan harflar yoki 
    formulaning biror qismini ajratib ko’rsatish uchun shu qism ustida qandaydir 
    o’zgartirishlar qilishga to’g’ri keladi.Bunday o’zgarishlar ajratilgan qism ustida 
    chiziq chizish,qismni ustidan qandaydir chiziq chizishlar va hokazolar bo’lishi 
    mumkin.Aytilganlardan birinchisi ya’ni satr ustida chiziq chizish uchun \overline 
    buyrug’idan foydalaniladi: 
    Xalqaro qoidaga ko'ra 
    $$ 
    \overline{a_na_{n-1}\ldots 
    a_1a_0}=10^na_n+\cdots+a_0. $$ 
    yoziladi 
    Satr usti belgilariga doir qo’shimcha buyruqlar a harfi misolida quyidagi 
    jadvalda ko’rsatilgan. 


    52 
    Bu buyruqlar orasida \bar buyrug’i \overline ga o’xshaydi.Agar i va j 
    harflarini ustiga jadvaldagi belgilardan birortasini qo’ymoqchi bo’lsangiz u 
    chiroyli ko’rinish kasb etmaydi.Buning o’rniga “boshqa zarur” belgilar 
    jadvalimizdagi \imath va jmath belgilarini kiritish chiroyliroq natija beradi. 
    bunday ko'rinishdagi $\tilde i$ chiroyli emas\\ 
    bunday ko'rinishdagi $\tilde\imath$ esa 
    chiroyli 
    Hozirgi misolimizda faqat bitta harf ustiga belgi qo’yildi.Aslida har bir satr va 
    formulaga ham belgi qo’yish mumkin.Masalan \hat{a+b} yozsak
    ko’rinish 
    hosil bo’ladi.Bunday ko’rinish chiroyli emas , shuning uchun \widehat yozsak 
    belgi formula bo’yicha yoyiladi. 
    quyidagi $\widehat{f*g}= 
    \hat f\cdot\hat g$ teng kuchli 
    Bunday yo’l bilan juda chiroyli ko’rinishlar hosil qilish mumkin.Masalan 
    \widetilde buyrug’i bilan formula ustida to’lqin hosil qilish va shunga o’xshash 
    boshqa ko’rinishlar. 
    Shuningdek satr va formulalar ustiga yo’nalish chiziqlarini ham qo’yish 
    mumkin.Masalan 
    \overrightarrow buyrug’i satr ustiga o’ngga yo’nalgan chiziq chizadi. 
    Bu vektor 
    $\overrightarrow{AB}$. 
    Agar \overrightarrow buyrug’i o’ngga yo’nalgan chiziq chizsa , demak 
    \overleftarrow chapga yo’nalgan chiziq chizadi.Boshqa shu kabi buyruqlar bu 
    buyruqlar darajasida asosiy hisoblanmaganligi sabali ularga to’xtalmaymiz. 


    53 

    Download 2,07 Mb.
    1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   39




    Download 2,07 Mb.
    Pdf ko'rish