Axborot tizimlari nazariy asoslari magistratura mutaxassisliklari uchun o

97 
taalluqlidir. Nazoratchi va protsessor elementlari, protsessorlar soni, 
qidiruvni tashkillashtirish, tarmoqni to„g„rilovchi va yo„nalish tavsiflari 
imkoniyatlariga qarab, SIMDni to„rt turga bo„lish mumkin: 
matritsali protsessorlar, shunday tashkil etilganki, berilgan 
hisoblashlarni bajarishda ular parallel ishlaydi. Sonli ishlov 
berishga tegishli bo„lgan vektorli va matritsali masalalarni 
yechishga mo„ljallangan; 
assotsiativ protsessorlar, har bir protsessorni uning xotirasi bilan 
bog„lash hisobiga butun massiv bo„yicha qidiruv rejimida 
ishlashni ta‟minlaydi. Sonli bo„lmagan masalalarni yechish uchun 
foydalaniladi; 
protsessorli ansambllar, sonli va sonli bo„lmagan ishlov berishga 
yo„naltirilgan, berilgan sinf masalalarini yechish uchun ma‟lum 
bir tartibda birlashtirilgan protsessorlar mutanosibligini 
ifodalaydi; 
konveyerli protsessorlar, transport konveyeriga o„xshash, 
ma‟lumotlar oqimiga ishlov berish va buyruqlarni bajarishni 
amalga oshiradi. Bunda har bir so„rov aynan bir manbadan 
foydalanadi. Biror bir manba bo„shaganda, avvalgisining 
bajarilishini kutmasdan, boshqa so„rov tomonidan foydalanilashi 
mumkin. 
MISD sinfiga yagona arxitektura-konveyer (ammo bir shart bilan: 
so„rov bajarilishining har bir bosqichi alohida buyruq hisoblanadi) 
kiritilishi mumkin. 
MIMD sinfiga quyidagi konfiguratsiyalarni kiritish mumkin: 
multi protsessorli tizimlar; 
multiishlovli tizimlar; 
ko„p mashinali hisoblash tizimlari; hisoblash tarmoqlari. 
Hisoblash texnikasi rivojlanishining boshqa yo„nalishlaridan biri 
neyron tarmoqlariga asoslangan neyrokompyutering hisoblanadi. Bunda 
ikki yo„nalishda izlanishlar olib borilmoqda: apparat va dasturiy. 
Neyrokompyuterlarning 
samaradorligi 
juda 
yuqori. 
Texnologiyaning murakkabligi sababli, yuqori qiymatga ega. Ular kichik 
doiradagi foydalanuvchilar tomonidan juda murakkab masalalarni 
yechishda qo„llaniladi. 
Hisoblash texnikasi vositalarining rivojlanishiga qaramasdan 
hozirgi kunda an‟anaviy fonneyman arxitekturali kompyuterlar 
ommaviy bo„lib qolmoqda. Shu sababli shaxsiy kompyuter (ShK) 
qurilmalari ustida bir oz to„xtalib o„tamiz. 

98 
Tizimli blok ShKning asosiy elementi hisoblanadi. U barcha muhim 
bo„g„inlarni joylashtirish uchun mo„ljallangan. Unda kompyuter tashqi 
qurilmalari ishini boshqarish va ulanishlarni amalga oshirish uchun 
kompyuter protsessori, ta‟minot manbai, tezkor xotira, magnitli diskda 
yig„uvchilar, optik (lazerli) diskni o„qish qurilmasi, maxsus elektron 
elementlar va platalar joylashgan. Tizimli bloklar turli ko„rinishlarga va 
o„lchamlarga ega. Bloknotli shaxsiy kompyuterlarda tizimli blok 
klaviatura bilan birlashtirilgan. 

Download 1,73 Mb.