• Ergonomik omillar
  • Axborotlarni taqdim etish va undan foydalanish




    Download 2,13 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet20/104
    Sana07.08.2024
    Hajmi2,13 Mb.
    #269215
    1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   104
    Bog'liq
    Axborot tizimlari nazariy asoslari magistratura mutaxassisliklar (1)

    Axborotlarni taqdim etish va undan foydalanish
    Axborot tizimlarini tadbiq qilishda bajariladigan amallar inson va 
    texnik qurilmalar o„rtasida taqsimlanadi. Inson faoliyati tahlil qilinganda 
    ergonomik (injener-psixologik) va psixologik (sotsial-psixologik) 
    omillar muhim rol o„ynaydi. 
    Ergonomik omillar
    , birinchidan, inson amallari to„plamini ratsional 
    aniqlash, ikkinchidan, insonning texnik vositalar va axborot muhiti bilan 
    bilan ratsional bog„lanishini ta‟minlash imkonini beradi. 
    Psixologik omillar
     
    katta ahamiyatga ega, chunki axborot tizimlarini 
    tadbiq qilish inson faoliyatini tubdan o„zgartiradi. Yangi imkoniyatlarni 
    tadbiq etish natijasida faoliyatni ratsionallashtirish bilan bog„liq ijobiy 
    onlarning yuzaga kelishi bilan birga negativ ko„rinishlar ham yuzaga 
    keladi. Bularga turli omillar sabab bo„lishi mumkin: psixologik to„siq 
    (baryer), funksiyalarning murakkablashishi va boshqa sub‟yektiv omillar 
    (ishni tashkillashtirish shartlari, ish haqi darajasi, malakaning o„zgarishi, 
    www.ziyouz.com kutubxonasi


    24 
    mehnat samaradorligi). 
    Axborot tizimlari muhitida ishlashda inson obyektning o„zini emas, 
    balki uning umumlashtirilgan axborot modelini qabul qiladi. Axborot 
    tizimlarini ishlab chiqish va tadbiq etish jarayonida insonning axborotga 
    zaruratini e‟tiborga olish lozim. Olinayatgan axborot 
    passiv 
    (axborot 
    foydalanuvchiga qat‟iy algoritmda taqdim etiladi) yoki 
    aktiv 
    (foydalanuvchi o„ziga zarur bo„lgan ma‟lumotlarni yaratadi) bo„lishi 
    mumkin. Axborotlarni taqdim etish amalining asosiy vazifasi «inson- 
    kompyuter» tizimida samarali interfeys yaratishdir. Bunda axborotni 
    foydalanuvchi qabul qilishi uchun qulay bo„lgan shakl (forma)ga 
    almashtirish amalga oshiriladi. «Inson-kompyuter» tizimida mavjud 
    bo„lgan interfeyslar ichida ikkita asosiy turni ajratish mumkin: 
    menyu 
    asosida («qara va tanla») va 
    buyruqlar tili 
    asosida («eslab qol va ter»). 

    Download 2,13 Mb.
    1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   104




    Download 2,13 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Axborotlarni taqdim etish va undan foydalanish

    Download 2,13 Mb.
    Pdf ko'rish