6
I-Bob. AXBOROTNI XAVFSIZLIGI, KIBERJINOYATCHILIK VA
AXBOROTGA TAHDIDLAR.
1-Mavzu:Axborotni muhofaza qilish, axborot xavfsizligi va uning zamonaviy
konsepsiyasi.
Tayanch iboralar:
axborot, axborot xavfsizligi, ommaviy axborot, maxfiy
axborot, hujjatlashtirilgan axborot, konfedensial axborot.
Axborot xavfsizligi
– tasodifiy va atayin qilingan hujumlardan himoyalanish.
Axborot xavfsizligi ko‗p qirrali faoliyat sohasi bo‗lib,
unga faqat tizimli va
kompleks yondashuv muvaffaqiyat keltirishi mumkin
O‗zbekiston Respublikasining 2002-yil 12-dekabrdagi №439-II-sonli
«Axborot erkinligi prinsiplari va kafolatlari to‗g‗risida»gi
qonunida axborot va
uning turlari to‗g‗risida quyidagi ta‘riflar keltirilgan:
axborot
– manbalari va taqdim etilish shaklidan qat‘iy nazar shaxslar,
predmetlar, faktlar,
voqealar, hodisalar va jarayonlar to‗g‗risidagi ma‘lumotlar;
axborotni muhofaza etish – axborot borasidagi xavfsizlikka tahdidlarning oldini
olish va ularning oqibatlarini
bartaraf etish choratadbirlari;
ommaviy axborot
– cheklanmagan doiradagi shaxslar uchun mo‗ljallangan
hujjatlashtirilgan axborot, bosma, audio, audiovizual hamda boshqa xabarlar va
materiallar;
hujjatlashtirilgan axborot
– identifikatsiya
qilish imkonini beruvchi
rekvizitlari qo‗yilgan holda moddiy jismda qayd etilgan axborot;
maxfiy axborot
– foydalanilishi qonun hujjatlariga
muvofiq cheklab
qo‗yiladigan hujjatlashtirilgan axborot. Ushbu ta‘rif O‗zbekiston Respublikasi
Vazirlar Mahkamasining «O‗zbekiston Respublikasi Prezidentining «Milliy
axborot resurslarini muhofaza qilishga doir qo‗shimcha
chora-tadbirlar
to‗g‗risida» 2011-yil 8-iyuldagi PQ–1572-son qarorini amalga oshirish chora-
tadbirlari haqida»gi 2011-yil 7-noyabr 296sonli qarorida quyidagicha ifodalangan:
maxfiy axborot
– O‗zbekiston Respublikasi
qonun hujjatlariga muvofiq
foydalanish cheklangan, davlat sirlariga mansub axborot mavjud bo‗lmagan
hujjatlashtirilgan axborot.
