• Replikatsiya jarayonining xususiyatlari
  • Molekulyar replikatsiya mexanizmi




    Download 1,86 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet48/123
    Sana27.05.2024
    Hajmi1,86 Mb.
    #255326
    1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   123
    Bog'liq
    Biokimyo va molekulyar

    Molekulyar replikatsiya mexanizmi 
    Fermentlar (helikaza, topoizomeraza) va DNK bilan bog'langan oqsillar 
    DNKni ochadi, matritsani suyultirilgan holatda ushlab turadi va DNK 
    molekulasini aylantiradi. Replikatsiyaning to'g'riligi bir-birini to'ldiruvchi 
    tayanch juftliklari va DNK-polimeraza faolligi bilan aniqlanadi, bu esa xatoni 
    taniy oladi va tuzatadi. Prokariotlarda replikatsiya bir necha xil DNK -
    polimerazalar tomonidan amalga oshiriladi. DNK polimeraza I RNK 
    primerlarini olib tashlash va tozalangan DNK joylarini takrorlash uchun 
    orqada qolgan ipga ta'sir qiladi. DNK polimeraza III - bu DNK 
    replikatsiyasining asosiy fermenti bo'lib, u orqada qolgan ipni sintez qilish 
    jarayonida etakchi DNK zanjiri va Okazaki bo'laklarini sintez qiladi. Keyin 


    85 
    sintezlangan molekulalar supero'tkazish va DNKni yanada zichlash printsipiga 
    muvofiq buriladi. Sintez energiya iste'mol qiladi. 
    DNK molekulasining zanjirlari ajralib chiqib, replikatsiya vilkasini 
    hosil qiladi va ularning har biri matritsaga aylanadi, uning ustiga yangi 
    qo'shimcha simlar sintez qilinadi. Natijada, ota-ona molekulasiga o'xshash 
    ikkita yangi zanjirli DNK molekulalari hosil bo'ladi. 
    Replikatsiya jarayonining xususiyatlari 

    matritsa - sintez qilingan DNK zanjirining ketma-ketligi bir-birini 
    to'ldiruvchi printsipga muvofiq ona zanjiri ketma -ketligi bilan aniqlanadi; 

    yarim konservativ - replikatsiya natijasida hosil bo'lgan DNK 
    molekulasining bitta zanjiri yangi sintezlanadi, ikkinchisi esa onalik;

    yangi molekulaning 5'-uchidan 3'-uchigacha yo'nalishda boradi; 

    yarim uzluksiz - DNK zanjirlaridan biri doimiy ravishda sintezlanadi, 
    ikkinchisi - alohida qisqa bo'laklar to'plami shaklida (Okazaki fragmentlari);

    replikatsiya boshlanish joylari (inglizcha kelib chiqishi) deb 
    ataladigan ma'lum DNK mintaqalaridan boshlanadi. 

    Download 1,86 Mb.
    1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   123




    Download 1,86 Mb.
    Pdf ko'rish