|
Mavzu: Teri membranalari orqali moddalar almashinuvini tekshirish
|
| bet | 2/5 | | Sana | 18.05.2024 | | Hajmi | 1,53 Mb. | | #241809 |
Bog'liq Biotibbiyot muhandisligiMavzu: Teri membranalari orqali moddalar almashinuvini tekshirish
Uglevodlar almashhiuvinhig buzilishi diagnostikasi klinikada har xil usullar bilan amalga oshiriladi. Ulardan asosiysi qondagi glyukozam aniqlashdir. Glyukozani aniqlash usullaridan spetsifik bo’lmagan X agedorn — Y ensen usulidan boshqalarga nisbatan ko‘proq foydalamladi. Uning yordamida faqat glyukoza emas, balki qondagi barcha qaytariladigan moddalar miqdori aniqlanadi. Haqiqiy glyukozam aniqlash uchun xizmat qhadigan ortotoluidin yoki glyukozoksidaza usuhari ko‘proq tarqalgandh. U glyukozaning glyukozoksidaza fermenti ta’sirida spetsifik oksidlanishiga asoslangan.
U glevodlar almashinuvining holatini, xususan, me’daosti bezining insulin ishlab chiqarish layoqatini baholash uchun qandli yuklama usuli va qand egri chiziqlarini tuzishdan foydalaniladi.
Uglevodlar almashinuvini klinikada tekshirish
Usul shundan iboratki, tekshiruvchi kasaldan ertalab qon oladi, undagi qand miqdori aniqlanadi, shundan so‘ng 50 g (bolalarga 25 g) glyukozadan iborat bolgan qandli yuklama beriladi va birin-ketin 30, 45, 60, 120 va 180 m inutdan keyin qondagi qand aniqlanadi. Sog’lom odam da 3 soatdan keyin m e’yorgacha pasayadigan o‘rtacha giperglikemiya paydo boMadi.
Qandli diabet bilan og‘rigan bemorda nahorgi qondagi miqdori me’yor miqdoridan ortiq 8 ,8 8 m m ol/l (160 mg %) yoki undan ortiq bohadi. Qand yuklam asidan keyin katta raqam lar (250—400 mg %) 13,87—22,2 m m o l/lbilan ajralib turadigan turghm giperglikemiya ro ‘y beradi, u 3 soat davomida dastlabki miqdorga qaytmaydi. Bu usul mazkur kasallikka tashxis qo‘yishga va uning davosini nazorat qilib turishga im kon beradi.
Qon analiz
- Qondagi sutli kislotaning miqdori to‘qimalarning kislorod bilan qanchalik ta’minlanganlik ko‘rsatkichi bo‘lib xizmat qiladi, u uzoq m uddatli jismoniy yuklamadan keyin yoki nafas qisilishi bilan kuzatiladigan kasalliklar (pnevm oniya — o ‘pka yal 1 ig‘ lanishi, toksikozlar, yurak nuqsonlari va boshqalar) da ko‘payadi.
- Qonda pirouzum kislota miqdorini aniqlash m uhim ahamiyatga ega. U ning m iqdori tiam in avitam inozda (beri-beri kasalligi) ko‘payadi.
- Qon va siydikdagi atseton tanachalarining m iqdori uglevod almashinuvining juda m uhim ko‘rsatkichidir. Atsetonuriya va atsetonem iya qandli diabetda, och qolganda, hom iladorlikda, toksikozlarda uchraydi.
- Takrorlash yo’li bilan amalga oshiriladi, ya’ni organizm suyuqligida moddalar konsentratsiyasining barobar taqsimlanishi qobiliyatini aniqlash yo’li bilan tekshiriladi.
- Minerallar almashinuvi Mineral elementlar garchi oziq qimmatiga ega va energiya manbai bolmasa-da, organizm uchun almashtirib bo’lmaydigan moddalarga kiradi. Ca, Mg, P ko‘p miqdorda suyaklar tarkibiga kiradi. Muskullar, miya, buyrakda K miqdori N a ga nisbatan ko‘p.
- Organizmda, masalan, fosfor yoki kalsiy yetishmovchiligida, xuddi raxitda bo’lganidek, ular suyakdan yuvib chiqariladi.
|
| |
