|
Klinikada suv almashinuvini tekshirish
|
| bet | 3/5 | | Sana | 18.05.2024 | | Hajmi | 1,53 Mb. | | #241809 |
Bog'liq Biotibbiyot muhandisligiKlinikada suv almashinuvini tekshirish
- Suv inson organizmining boshqa moddalariga qaraganda miqdoriy jihatdan ko‘p qismini tashkil qiladi. Hayot evolutsiya davomida suvda paydo bo‘lgan va organizmlar suvsiz yashay olmaydi.
- Suv barcha biologik suyuqliklar: qon, limfa, orqa miya suyuqligi, siydik, ovqat hazm qihsh apparati suyuqliklari, hujayra oralig’i suyuqliklari asosini tashkil qiladi. Butun organizmda suv m iqdori gavda og’irligining 2/3 qismini tashkil qiladi va yoshga qarab o‘zgarib boradi. To‘rt oylik embrionlarda suv miqdori 94 %, chaqaloqlarda — 77 %, katta yoshdagilarda esa, 50—60 % ni tashkil etadi. Erkaklar gavdasida suv o ‘rtacha 60 % (50—71 %), ayollarda esa 50 % (40—60 %) bo’ladi. H ar xil to ‘qimalarda suv miqdori turlicha. Biriktimvchi to ‘qima, suyakda suv nisbatan kam.
- Qonda, nerv to ‘qimasi, muskullar va jigarda esa ko‘p bo’ladi.
Suv almashinuvi va uning regulyatsiyasi
Modda va energiya almashinuvining intensivligi umuman organizmning individual xususiyatlariga va xolatiga (jinsi, yoshi, gavda vazni va buyi, ovkatlanish sharoiti, ovkat turi, muskul ishi, endokrin bezlar, nerv sistemasi va ichki organlar - jigar, buyraklar, xazm yulining xolati va boshkalarga), shuningdek tashki muxit sharoitiga (temperatura, barometrik bosim, xavoning namlik darajasi va tarkibi, nur energiyasining ta’siri va shunga uxshashlarga) boglik. Muayyan sharoitda tiyrak organizmda moddalar minimal mikdorda almashinib va energiya minimal mikdorga sarf bulib turadi. Asosiy almashinuv deb shuni aytishadi. Asosiy almashinuvni aniklash uchun tekshiriladigan odam: 1) muskullari tinch turadigan xolatda bulishi (muskullarini bush kuyib yotishi), xayajonlantiruvchi omillar ta’sir etmasligi; 2) och bulishi, ya’ni ovkat egandan 12-16 soat keyin tekshirilishi; 3) “komfort” temperatura - 18-20°, ya’ni sovuk sezilmaydigan, titratmaydigan va organizmni kizitib yubormaydigan sharoitda bulishI kerak. Asosiy almashinuv energiyasining kup kismi nafas muskullari, yurak, jigar, buyraklarning ishlashiga ketadi. Asosiy almashinuvga yarasha energiya sarflanishi tufayli gavda temperaturasi doimiy bir darajada saklanib turadi.
|
| |
