C++ dasturlash tilida o‘zgaruvchi va o‘zgarmas tipli kattaliklar
O‘zgaruvchilar. Har
qanday dasturda, muammoni hal qilish uchun
ma’lumotlar
qayta ishlanadi, ular kompyuter xotirasida saqlanadi. Ushbu
ma’lumotlar turlicha bo‘lishi mumkin:
butun va haqiqiy sonlar; belgilar; satrlar;
massivlar.
Ma’lumot turlari kompyuter xotirasida raqamlar
yoki belgilar uchun joy
ajratadi. Ular u yoki bu qiymat yoziladigan katakchaning o‘lchamini belgilaydi va
shu bilan uning maksimal qiymatini yoki sonning aniqligini anglatadi. Muayyan
turdagi
qiymatni
saqlaydigan
xotira
qismi
o‘zgaruvchi deb ataladi.
O‘zgaruvchining nomi (identifikatori) va qiymati mavjud.
Uning nomi qiymat
saqlanadigan xotira maydoniga murojaat qilish uchun ishlatiladi. Bunda dastur
ishlayotganda o‘zgaruvchining qiymati o‘zgarishi ham mumkin.
Ulardan
foydalanish uchun dastlab e’lon qilish talab etiladi. Uni e’lon qilish quyidagicha
yoziladi:
turi o‘zgaruvchi_nomi;
yoki
tip o‘zgaruvchilar_ro‘yxati;
Identifikatorlar. Identifikatorlar va xizmatchi so‘zlar C++
dasturlash tili
alifbosidagi belgilaridan foydalanib yoziladi.
Identifikator – bu harflar, raqamlar va pastki chiziq belgisidan iborat dasturiy
obyektning nomidir. Identifikatorning birinchi belgisi harf yoki pastki chiziq
bo‘lishi zarur, ammo raqam bo‘lishi mumkin emas. Identifikatorni yozishda bo‘sh
joy (probel)dan foydalanilmaydi. Identifikatordagi katta
va kichik harflar har xil
belgilashlarni anglatadi. Masalan,
ABC, abc, Abc belgilashlar uch xil nom
hisoblanad. Har bir ism (identifikator) funksiya ichida
yozilishi va hech qanday
xizmatchi so‘zlarga mos kelmasligi kerak.
Xizmatchi so‘zlar – bu kompilyator uchun alohida ma’noga ega bo‘lgan
hamda faqat ular til operatorlari, ma’lumotlar turlari va boshqalarda
ishlatiladigan
so‘zlardir. Masalan,
include, cout, cin, int.