Differensiallashgan xizmatlar (Diffserv) arxitekturasi 1998 yili IETF tashkiloti differensiallashgan xizmatlarni (diffserv Working
Group) yaratish bo‗yicha ishchi guruhni shakllantirdi. Diffserv arxitekturaviy
modelini intserv modelining trafikni kafolatli xizmat ko‘rsatish sifati mexanizmi
bilan trafikni kafolatsiz etkazish mexanizmini bog‗lab turuvchi ko‗prik bilan
solishtirishi mumkin. DiffiServ mo‗deli differensialashgan trafikni har xil imtiyozli
sinflarga bo‗lish yo‗li bilan ta‘minlaydi.
DiffServ (5.20 – rasm) yondoshuvining asosiy vazifasi IPv4 paket
sarlovhasidan differensial xizmat (DS)ning xizmat ko‘rsatish turini bayti (Type of
Service-ToS)ni va IPv6 paketning trafik sinfi (Traffic Class) baytini aniqlash
hisoblanadi. Mana shu belgilash har o‗tishda ma‘lumotlar paketining xarakati
to‗g‗risida qaror qabul qilishga bog‗liq, ya‘ni har bir oraliq tugunda.
Differensiallashgan xizmatlar arxitekturasi u xizmat ko‗rsatish sifatiga
qo‗yilgan talablarga bog‗liq holda katta diapazondagi har xil takliflarni o‗zining
mijozlariga berishi uchun xizmatlarni yetkazib berayotganlar foydalanishi mumkin
bo‘lgan boshlang‘ich asosni ta‘minlaydi.
146
5.20 - расм. DiffServ - domenning chegaraviy tugunlari tuzilishi
Mijoz xizmatlarni talab qilingan darajasini aniq bir ilovaning paketi uchun
differensial xizmatning (DSCP) kod maydoning mos keluvchi qiymatini o‘rnatish
orqali tanlash mumkin. Differensial xizmatning kodi xizmatni etkazib beruvchi
(PHB)ning tarmoqda har bir oraliq tugunida paketning xarakati to‘g‘risidagi
echimlarning zanjirini aniqlaydi.
PHB– siyosat bu - qadamma-qadam xizmat ko‗rsatishi siyosati bo‗lib, u
differensiyal xizmatlarning kod maydon (DSCP)ini tegishli qiymati bilan
paketlarga nisbatan tarmoq tugunining xolatini aniqlaydi. Trafik oqimining barcha
paketlariga xizmat ko‗rsatish uchun o‗ziga xos talablari bilan o‘zida har doim
DSCP maydonidagi bitta qiymatni olib yuradi.
Diffeserv – domenni ichidagi barcha tugunlar differensiallashga
xizmatlarlarning kod maydonida saqlanayotgan qiymatga asosan paketga
qo‘llanilishi kerak bo‘lgan PHB – siyosatni aniqladi. Diffeserv domenining
chegaraviy tugunlari diffeserv – domeniga tushayotgan trafikni shakllantirish
muhim funksiyasini bajaradi. Trafikni shakllantirish quyidagi funksiyalarni
bajarilishini o‘z ichiga oladi:
- paketlarni tasniflash (DSCP maydoniga qiymat o‗rnatish);
- trafikni cheklash.
Trafikni shakillanishi diffserv – domenining kirish interfeysiga bajariladi.
147
Shakillanish diffserv – domeniga tushayotgan trafikni boshqarishida muhim
axamiyatga ega. Bunday xolat har bir paket uchun tarmoq unga mos bo‘lgan PHB
– siyosatni aniqlashi mumkin.
5.4 - rasmda differensional xizmatlarning arxitekturasi keltirilgan.
5.4 - jadval.
Differensiallashgan xizmatlarning arxitekturasini funksional bloklari
