• Kiritish-chiqarish
  • Maqsadi 1. Ko’rsatilayotgan hizmatlar sababli qulay interfeys [ilova, foydalanuvchi] kompyuter taqdim etish
  • 2. Kompyuter resurslaridan samarali foydalanishni tashkil etish
  • 3. Hisoblash tizimining apparat va dasturiy ta’minotining ishlashini yengillashtirish.
  • Администрирование
    		•

    Yadro masalalar va resurslarni boshqarish, sinxronlashtirish va o’zaro bog’lanish bo’yicha asos funksiyalarni ta’minlaydi. Komanda protsessori




    Download 3.29 Mb.
    bet2/39
    Sana20.04.2023
    Hajmi3.29 Mb.
    #52853
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   39
    Bog'liq
    Dasturiy ta’minotdir. Operatsion tizim
    University Education, 7-sinf-tarix-fanidan-testlar-3, 6-labaratoriya., 9, KTE, Mo\'minov Sodiqjon, pedagokika4, KT 2-amaliy ish, Kompyuter tarmoqlari va tizimlarini sozlash, boshqarish, 9, The independence of Uzbekistan, Elektr yoritishi. Saidxodjaev A.S (1), Roshid xalifalar hukumronligi davridagi islohotlarning mohiyati.-fayllar.org, 19-Ma\'ruza (1)
    Yadro masalalar va resurslarni boshqarish, sinxronlashtirish va o’zaro bog’lanish bo’yicha asos funksiyalarni ta’minlaydi.
    Komanda protsessori komandalarni qabul qilish va ularga ishlov berish, foydalanuvchi talabi bo’yicha mos xizmatlarni chaqirishni ta’minlaydi.
    Kiritish-chiqarish tizimi tashqi qurilmalar bilan ma’lumotlarni kiritish-chiqarish masalasini ta’minlaydi.
    Fayl tizimi fayl va kataloglar bilan ishlash uchun keng hizmat (servis) imkoniyatlarini beradi.
    Operatsion tizim interfeysi bu –foydalanuvchi aloqa o’rnatadigan qulay qobiq
    Kompyuterni tashkil etuvchi turli hil qurilmalarni boshqarish dasturi. Har bir qurilmaning o’z drayveri mavjud.

    • Buyruq interpretatori(tarjimon) dastur tilidan mashina kodlari tiliga

    Operatsion tizimning maqsadi, tarkibi va funksiyalari

    • Maqsadi

    • 1. Ko’rsatilayotgan hizmatlar sababli qulay interfeys [ilova, foydalanuvchi] kompyuter taqdim etish:

    • 1.1 Dasturiy ta’minot ishlab chiqish vositalari

    • 1.2 Dastur bajarilishini avtomatlashtirish

    • 1.3 Kiritish-chiqarish qurilmalariga kirish uchun yagona interfeys

    • 1.4 Fayllarga kirishni boshqarish

    • 1.5 Umumiy EHM ga va uning resurslariga kirishni boshqarish

    • 1.6 Xatolarni aniqlash va ularni qayta ishlash

    • 1.7 Resurslardan foydalanishni hisobga olish

    • 2. Kompyuter resurslaridan samarali foydalanishni tashkil etish

    • 2.1 Resurslardan foydalanishni rejalashtirish

    • 2.2 Resurslarga bo’lgan talabni qondirish

    • 2.3 Jarayonlarni kuzatish va resurslardan foydalanishni nazorat qilish

    • 2.4 Jarayonlar o’rtasida aynan bir resursni talab qiladigan ziddiyatlarni hal qilish

    • 3. Hisoblash tizimining apparat va dasturiy ta’minotining ishlashini yengillashtirish.

    • 3.1 Rezerv nusxalash, ma’lumotlarni arxivlash, tekshirish, tozalash, disk qurilmalarini birlashtirish va boshqalarni ta’minlaydigan yordamchi dasturlarning ko’pligi (utilitlar)

    Operatsion tizimning tarkibiy qisimlari va funksiyalarining tarkibi

    1. Jarayonlarni boshqarish

    2. Xotirani boshqarish

    3. Fayllarni boshqarish

    4. Tashqi qurilmalarni boshqarish

    5. Ma’lumotlarni himoyalash

    6. Ma’muriyat (Администрирование)

    7. Amaliy dasturlash interfeysi

    8. Foydalanuvchi interfeysi

    Operatsion tizimlarning sinflanishi

    • Bir foydalanuvchili va ko’p foydalanuvchili (bir vaqtning o’zida foydalanadigan foydalanuvchilar soni)

    • Bir vazifali va ko’p vazifali (operatsion tizim boshqaruvida bir vatning o’zida bajariladigan topshiriqlar soni)

    • Bir protsessorli va ko’p protsessorli (foydalanilayotgan dasturlar soni)

    • 8-,16-, 32- yoki 64- razryadli (protsessorning razryadi)

    • Buyruqli (testoviy) va obyektga yo’naltirilgan (grafik) – foydalanuvchi interfeysi turiga ko’ra

    • Tarmoq va local (umumiy apparat va dasturiy resurslardan foydalanish)

    Operatsion tizimlarning sinflanishi
    Vazifasiga ko’ra:

    • Shaxsiy kompyuter uchun;

    • Katta EXMlar uchun;

    • mikrokompyuterlar uchun;

    • minikompyuterlar uchun;

    • meynfreymlar uchun;

    • Smart kartalar uchu

    Tuzulishiga ko’ra:

    • Monolit;

    • Ko’p stahli;

    • klient-server;

    • mikroyadro

    Monolit tizimlar
    Bir birini chaqirishi mumkin bo’lgan protseduralardan iborat, stryktura mavjud emas. Misol sifatida UNIX ni ilk versiyasi.
    Monolit operatsion tizimni oddiy strukturalashtirish:

    • Ilovadan tizim interfeysiga

    • OT moduli

    • Apparatura

    Ko’p sathli tizimlar

    • Sathda xotirani boshqarish;

    • 1-qatlam:

    • Operator-jarayon aloqasi;

    • 2-qatlam:

    • Kiritish-chiqarishni boshqarish;

    • 3-qatlam:

    • Foydalanuvchi dasturlari;

    • 4-qatlam:

    • Operator;

    • 0-sath, uzilish yoki taymer rad etganda, jarayonlarni biridan boshqasiga o’tkazish uchun protsessor vaqtini taqsimlashga doir

    • 6-qatlam

    Klient-server operatsion tizim strukturasi

    • ilova;

    • mikroyadro;

    • jarayonlar server;

    • server xotirasi;

    • fayl server;

    • print server;

    • tarmoq server;

    • apparat.

    2- maruza
    Resurslarni taqsimlash– resurslarni boshqarish va taqsimlash vazifasini bajaradi
    Dasturlarni boshqarish – foydalanuvchi dasturlarini ishga tushirish va kiritish va chiqarish qurilmalarini boshqarish
    yadrosi – asosiy dastur bo’lib, doimiy ishlab turadi.



    Download 3.29 Mb.
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   39




    Download 3.29 Mb.
    Bosh sahifa
    Aloqalar
        Bosh sahifa
    Dərs
    Mühazirə
    Qaydalar
    Referat
    Xülasə
    Yazı


    Yadro masalalar va resurslarni boshqarish, sinxronlashtirish va o’zaro bog’lanish bo’yicha asos funksiyalarni ta’minlaydi. Komanda protsessori

    Download 3.29 Mb.