Infraqizil nurda ishlovchi
qurilma uchun dastur.
13-ma‟ruza
O‟ralboyev X.
Infraqizil nurda ishlovchi qurilmalar
Infraqizil (IR – InfraRed) aloqa keng qo'llaniladigan va
amalga oshirish oson simsiz texnologiya bo'lib, ko'plab foydali
qo‟llanilish sohalariga ega. Kundalik hayotda eng ko'zga
ko'ringan misollar - televizor / video masofadan boshqarish pulti,
harakat sensori va infraqizil termometrlar.
Infraqizil nur nima?
Infraqizil nur - bu atrofimizdagi yorug'likka o'xshash yorug'lik shakli.
IQ nuri va ko'rinadigan yorug'lik o'rtasidagi yagona farq - bu chastota va
to'lqin uzunligi. Infraqizil nur ko'rinadigan yorug'lik doirasidan tashqarida,
shuning uchun odamlar uni ko'ra olmaydi:
IQ yorug'likning bir turi bo'lganligi sababli, IQ aloqasi qabul
qiluvchidan uzatuvchiga to'g'ridan-to'g'ri ko'rish chizig'ini talab qiladi. U WiFi
yoki Bluetooth kabi devorlar yoki boshqa materiallar orqali uzata olmaydi.
Infraqizil uzatgich va qabul qilgich
Oddiy infraqizil aloqa tizimi IQ
uzatuvchi va IQ qabul qilgichni talab
qiladi. Uzatuvchi xuddi oddiy LEDga
o'xshaydi, faqat u ko'rinadigan spektr
o'rniga IQ spektrida yorug'lik chiqaradi.
IQ qabul qiluvchisi fotodiod va
oldindan kuchaytirgich bo'lib, IQ nurini
elektr signaliga aylantiradi. IQ qabul
qiluvchi
diodlar
odatda
quyidagicha
ko'rinadi
Infraqizil signal modulyatsiyasi
IQ nuri quyosh, lampochkalar va issiqlik chiqaradigan boshqa narsalar
tomonidan chiqariladi. Bu shuni anglatadiki, bizning atrofimizdagi juda ko'p IQ
yorug'lik shovqinlari mavjud. Ushbu shovqinning IQ signaliga halaqit
berishining oldini olish uchun signal modulyatsiyasi texnikasi qo'llaniladi.
IQ signal modulyatsiyasida IQ masofadan boshqarish pultidagi kodlovchi
ikkilik signalni modulyatsiyalangan elektr signaliga aylantiradi. Ushbu elektr
signal uzatuvchi LEDga yuboriladi. Uzatuvchi LED modulyatsiyalangan elektr
signalini modulyatsiyalangan IQ yorug'lik signaliga aylantiradi. Keyin IQ qabul
qilgich IQ yorug'lik signalini demodulyatsiya qiladi va ma'lumotni
mikrokontrollerga o'tkazishdan oldin uni ikkilik signalga aylantiradi:
Infraqizil signal modulyatsiyasi
Modulyatsiyalangan IQ signali tashuvchi chastotasi deb
nomlanuvchi yuqori chastotada yoqilgan va o'chirilgan bir qator
IQ yorug'lik impulslaridir. Ko'pgina uzatgichlar tomonidan
ishlatiladigan tashuvchi chastotasi 38 kHz ni tashkil qiladi, chunki
u tabiatda kam uchraydi va shuning uchun atrof-muhit
shovqinidan ajralib turishi mumkin. Shunday qilib, IQ qabul
qiluvchisi 38 kHz signal uzatuvchidan yuborilganligini va
atrofdagi muhitdan olinmaganligini bilib oladi.
Qabul qiluvchi diod IQ nurining barcha chastotalarini
aniqlaydi, lekin u tarmoqli o'tkazuvchi filtrga ega va faqat 38 kHz
chastotada IQ orqali o'tadi. Keyin u modulyatsiyalangan signalni
oldindan kuchaytirgich bilan kuchaytiradi va mikrokontrollerga
yuborishdan oldin uni ikkilik signalga aylantiradi.
Infraqizil uzatgich protokoli
Modulyatsiyalangan IQ signalining ikkilik signalga aylantirilishining
namunasi uzatish protokoli bilan belgilanadi. Ko'p IR uzatish protokollari
mavjud. Sony, Matsushita, NEC va RC5 keng tarqalgan protokollardir.
NEC ( National Electrical Code) protokoli Arduino loyihalarida ham
eng keng tarqalgan turi hisoblanadi.
Mantiqiy “1” 562,5 mks uzunlikdagi 38 kHz infraqizil YUQORI
impulsdan so„ng 1687,5 mks uzunlikdagi LOW pulsdan boshlanadi. Mantiqiy
“0” 562,5 mks uzunlikdagi YUQORI impuls va undan keyin 562,5 mks
uzunlikdagi LOW puls bilan uzatiladi:
Infraqizil qabul qilgichni arduino
platasiga ulanish sxemasi
Dastur kodi
E‟tiboringiz uchun rahmat !
| 