Elektrod qoplamalarining tayyorlanishi va ishlatilish joylari reja kirish

QUTBSIZLANTIRISH.

• Qutblanish jarayoni elektroliz bilan ma‘lum miqdorda modda ajratib olish uchun ortiqcha elektr energiya sarf qilishini talab qiladi. Bu esa zarardir. Shunga ko’ra, qutblanishni yo’qotish yoki juda bo’lmaganda uning ta‘sirini kamaytirishga harakat qilinadi. Elektroliz jarayonida qutblanishni yo’qotish qutbsizlantirish (depolyarizatsiya) deyiladi. Qutblanishni yo’qotish uchun uning sabablarini yo’qotish kerak. Konsentratsiyaviy qutblanish, eritmani shiddatli aralashtirish yo’li bilan yo’qotilishi mumkin, lekin uni butunlay yo’q qilib bo’lmaydi, chunki elektrodlarda hosil bo’lgan diffuzion qatlam bunga yo’l qo’ymaydi. Ortiqcha ionni cho’ktirish yo’li bilan ham konsentratsiyaviy qutblanishdan qutilish mumkin.

AJRALISH POTENSIALI VA AJRALISH KUCHLANISHI

• Elektroliz paytida katodda biror kation eritmadan metall holida ajralib chiqishi uchun u o’z zaryadini berishi kerak, lekin metallar eritmaga ion holida o’tishga intiladi. Metallarning bu tabiati kationning zaryadsizlanishiga qarshilik qiladi. Bu qarshilikni yengish uchun katodga ma‘lum potentsial berish kerak bo’ladi. Shunday qilib, kation zaryadsizlanib katodda ajralishi uchun, ya‘ni elektroliz jarayoni borish uchun edektrodga beriladigan potentsial, ajralib chiqishi kerak bo’lgan shu metallning ma‘lum sharoitda hosil qilinadigan muvozanat bo’lsa ham ko’proq bo’lishi kerak. Kationning zaryadsizlanishi uchun kerak bo’lgan minimum potentsial ajralish potentsiali yoki (agar elektrod erisa) erish potentsiali deyiladi.
• Metallarning hosil qiladigan potentsiali ularning normal potentsiali bilan ifodalanadi. Shuning uchun ham kuchlanishlar qatori ajralish potentsialining minimum miqdorini ifodalaydi.
• Elektroliznig borishi uchun tashqi manbadan beriladigan elektr yurituvchi kuch ma‘lum minimum qiymatdan kam bo’lmasligi kerak. Bunday elektr yurituvchi kuch ajralish kuchlanishi deb ataladi.
• Amalda biror moddaning ajralib chiqishi uchun kerak bo’ladigan ajralish potentsiali ba‘zi sabablarga ko’ra shu moddaning muvozanat potentsialiga nisbatan ko’p bo’ladi. Bu xodisaga elektroddagi o’ta kuchlanish yoki o’ta kuchlanish potentsiali deyiladi.