Электролиз

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA’LIM FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI

• DENOV TADBIRKORLIK VA PEDAGOGIKA INSTITUTI

• MAVZU: OBLIGATSIYALAR BOZORI
• MA’RUZACHI: SHERALIYEV A.
• DENOV -2023

REJA

• Obligatsiya

• Uni chiqargan shaxs va egasi o‘rtasidagi qarz munosabatni tasdiqlovchi qimmatli qog‘ozdir.

• O‘zbekiston Respublikasi “Qimmatli qog‘ozlar bozori to‘g‘risida”gi Qonunga ko‘ra: obligatsiya – obligatsiyani saqlovchining obligatsiyaning nominal qiymatini yoki boshqa mulkiy ekvivalentini obligatsiyani chiqargan shaxsdan obligatsiyada nazarda tutilgan muddatda olishga, obligatsiyaning nominal qiymatidan qayd etilgan foizni olishga bo‘lgan huquqini yohud boshqa mulkiy huquqlarini tasdiqlovchi emissiyaviy qimmatli qog‘oz.

• OBLIGATSIYA – o‘z ichiga ikkita quyidagi asosiy elementni mujassamlashtirgan qarzni ifodalovchi qimmatli qog‘ozdir:

• AKSIYA VA OBLIGATSIYA O‘RTASIDAGI FARQ

• Aksiya ulush munosabatini anglatadigan qimmatli qog‘ozdir.
• Bunda aksiyani sotib olgan investor kompaniya – emitentning mulkdoriga, ya’ni ulushidan kelib chiqqan egasiga aylanadi.

• Obligatsiya qarz majburiyatini anglatadigan qimmatli qog‘ozdir.
• Obligatsiya sotib olgan investor kompaniya-emitentning kreditoriga aylanadi. Bundan tashqari, aktsiyadan farqli o‘laroq, obligatsiyaning muomalad bo‘lish muddati qat’iy belgilangan va muddati kelganda so‘ndiriladi. Obligatsiya aktsiyaga nisbatan afzallikka ega bo‘lib, bu afzallik kompaniya tugatilganda birinchi navbatda obligatsiya bo‘yicha foiz to‘lovlari, so‘ngra aktsiya bo‘yicha devidendlar to‘lanadi; emitent-kompaniya likvidatsiya yoki tugatilishi jarayonida mulkni taqsimlashda aktsiyadorlar kompaniyaning barcha majburiyatlari shu jumladan, obligatsiyalar bo‘yicha qarz majburiyatlarini so‘ndirgandan keyin qolgan mulkdan ulush olishlari mumkin. Obligatsiya qarz instrumenti bo‘lganligi sabali kompaniya emitent boshqaruvida qatnashish huquqini bermaydi.

• 
  
  Download 0.62 Mb.