|
Elektromagnit induksiya qonunlari. Energiyani ishlab chiqarish asoslarini tushuntirish
|
| bet | 1/8 | | Sana | 22.08.2023 | | Hajmi | 0.91 Mb. | | #79215 |
Bog'liq Elektromagnit induksiya qonunlari. Energiyani ishlab chiqarish asoslarini tushuntirish 1-mavzu Tarbiya ijtimoiy-tarixiy jarayon sifatida. Reja Kirish, Kurs ishi mavzu Jahon bozori va uning shakllari Bajardi 221 Bu, 4686 137 3 (1), titul Ibodov, Falsafa tarixida borliq muammosi-fayllar.org, gaFYPrLxnEQWepyVcnojLW4F5L8Z4h5rOhScZz8B, PEDAGOGIK JARAYONDA TARBIYANING MAZMUNI ESSE, 1-seminar-1, Differensial hisobning asosiy teoremalari va uni misollar orqali tushuntirishning metodik asoslari, WEB DIZAYNI HOSIL QILISHDAGI ASOSIY USULLAR, 19, 220-225, 0, 10
Elektromagnit induksiya qonunlari. Energiyani ishlab chiqarish asoslarini tushuntirish
T emir yo’l avtomatika va telemexanika qurilmalarida elektr zanjirlarning ulash va uzilishni amalga oshirishda relelar keng qo’l-laniladi.
Releli harakatlanadigan element yoki rele deb releli chiqish tavsifiga ega (1.1-rasm) elementga ataladi. Uni xususiyati bo’lib, kirish x kattaligi uzluksiz o’zgarishida chiqish y miqdo-rining sakrashsimon o’zgarishi hisoblanadi. Releni boshqa chiqish kattaligi ravon va uzluksiz o’zgaradigan (kuchaytirgich, elektr-dvigatellar, transformatorlar va boshqalar) ele-mentlardan farq qilishligi xuddi ana shu holat bilan belgi-lanadi.
1.1-rasm. Relening
statik tavsifi
Rele yana diskret element deb ham ataladi, chunki uni holati sakrashsimon ya’ni diskret o’z-garadi.
Rele ikki holatga ega. «Uzilgan» holatga y=yuz qiymat, «ulangan» holatga y=yul qiymat to’g’ri keladi. Agar x=0 bo’lsa, unda rele toksizlantirilgan va y=yuz (a-nuqta) x qiymatini orttirish bilan, chiqish y kattaligi ma’lum chegaragacha o’zgarmaydi. Agarda x=xul bo’lsa, rele ishlaydi va uning y kattaligi sakrab o’zgaradi va yul (b nuqta) qiymatga erishadi. x ni yanada orttirsak ham yul ning qiymati o’zgarmaydi. Agarda x kattaligi kamaytirilsa, hamda x=xuz qiymatga (d nuqtaga) yetganida teskari sakrash bo’ladi, rele toksizlanadi va y=yuz (d-nuqtadan f-nuqtaga sakraydi).
Shunday qilib, rele xuz<xul bo’lgani sababli gisterezis xususiyatiga ega ikkilik (ikki holatli) element hisoblanadi. Ba’zi holatlarda amaliyotdagi rele elementlarining releli tavsifi keltirilgandan farq qiladi, bunda tavsif bo’laklar, x va y o’qlariga qat’iy parallel emas yoki qat’iy to’g’ri chiziq emaslar.
Rele zanjiridagi energiya turiga ko’ra, ular elektr, issiqlik, akustik, mexanik va boshqalarga bo’linadi. Elektr rele eng ko’p tarqalgan bo’lib, ishlash prinsipi bo’yicha, elektromagnit, magnitoelektrik, induksion va boshqalarga bo’linadi.
O’zgarmas tokli elektr magnit relesi (1.2-rasm) elektr magnit va kontakt tizimidan iborat. Magnit F oqimini cho’lg’am 6 hosil qiladi va u o’zakda joylashgan bo’ladi. Magnit oqim uchun zanjirni (magnit o’tkazgichni) o’zak 1, yarmo (egar) 2, yakor (langar) 4 va havo tirqishi 5 hosil qiladi. Yarmoda kontakt tizimi 3 va yakor o’rnatiladi. Yakor magnit o’tkazgichning harakatlanuvchi qismi hisoblanadi va kon-taktlarga mexanik ta’sir ko’rsatish uchun xizmat qiladi.
|
| |
