|
Elektron raqamli imzo
|
| Sana | 26.12.2023 | | Hajmi | 20,57 Kb. | | #128481 |
Bog'liq Elektron raqamli imzo
Elektron raqamli imzo
Elektron xujjatlarni tarmok orkali almashishda ularni ishlash va sakdash xarajatlari kamayadi, kidiritp tezlashadi.Ammo, elektron xujjat muallifini va xujjatning uzini autentifikatsiyalash, ya’ni muallifning xakikiyligini va olingan elektron xujjatda uzgarishlarning yukdigini anikdash muammosi paydo buladi.
Elektron xujjatlarni auentifikatsiyalashdan maksad ularni mumkin bulgan jinoyatkorona xarakatlardan ximoyalashdir. Bunday xarakatlarga kuyidagilar kiradi:
faol ushlab solish - tarmokka ulangan buzgunchi xujjatlarni (fayllarni) ushlab koladi va uzgartiradi.
maskarad - abonent S xujjatlarni abonent V ga abonent A nomidan yuboradi;
renegatlik - abonent A abonent V ga xabar yuborgan bulsada, yubormaganman deydi;
almashtirish - abonent V xujjatni uzgartiradi, yoki yangisini sha- killantiradiva uni abonent A dan olganman deydi;
takrorlash - abonent A abonent V ga yuborgan xujjatni abonent S takrorlaydi.
Jinoyatkorona xarakatlarning bu turlari uz faoliyatida kompyuter axborot texnologiyalaridan foydalanuvchi bank va tijorat tuzilmalariga, davlat korxona va tashkilotlariga xususiy shaxslarga ancha- muncha zarar yetkazishi mumkin.
Elektron raqamli imzo metodologiyasi xabar yaxlitligini va xabar muallifining xakikiyligini tekshirish muammosini samarali xal etishga imkon beradi.
Elektron raqamli imzo telekommunikatsiya kanallari orkali uzati- luvchi matnlarni autentifikatsiyalash uchun ishlatiladi. Raqamli imzo ittt- lashi buyicha oddiy kulyozma imzoga uxshash bulib, kuyidagi afzalliklarga ega:
imzo chekilgan matn imzo kuygan shaxsga tegishli ekanligini tasdikdaydi;
bu shaxsga imzo chekilgan matnga boglik majburiyatlaridan tonish imkoniyatini bermaydi;
imzo chekilgan matn yaxlitligini kafolatlaydi.
Elektron raqamli imzo-imzo chekiluvchi matn bilan birga uzatiluvchi kushimcha raqamli xabarning nisbatan katta bulmagan sonidir.
Elektron raqamli imzo
Elektron xujjatlarni tarmok orkali almashishda ularni ishlash va sakdash xarajatlari kamayadi, kidiritp tezlashadi.Ammo, elektron xujjat muallifini va xujjatning uzini autentifikatsiyalash, ya’ni muallifning xakikiyligini va olingan elektron xujjatda uzgarishlarning yukdigini anikdash muammosi paydo buladi.
Elektron xujjatlarni auentifikatsiyalashdan maksad ularni mumkin bulgan jinoyatkorona xarakatlardan ximoyalashdir. Bunday xarakatlarga kuyidagilar kiradi:
faol ushlab solish - tarmokka ulangan buzgunchi xujjatlarni (fayllarni) ushlab koladi va uzgartiradi.
maskarad - abonent S xujjatlarni abonent V ga abonent A nomidan yuboradi;
renegatlik - abonent A abonent V ga xabar yuborgan bulsada, yubormaganman deydi;
almashtirish - abonent V xujjatni uzgartiradi, yoki yangisini sha- killantiradiva uni abonent A dan olganman deydi;
takrorlash - abonent A abonent V ga yuborgan xujjatni abonent S takrorlaydi.
Jinoyatkorona xarakatlarning bu turlari uz faoliyatida kompyuter axborot texnologiyalaridan foydalanuvchi bank va tijorat tuzilmalariga, davlat korxona va tashkilotlariga xususiy shaxslarga ancha- muncha zarar yetkazishi mumkin.
Elektron raqamli imzo metodologiyasi xabar yaxlitligini va xabar muallifining xakikiyligini tekshirish muammosini samarali xal etishga imkon beradi.
Elektron raqamli imzo telekommunikatsiya kanallari orkali uzati- luvchi matnlarni autentifikatsiyalash uchun ishlatiladi. Raqamli imzo ittt- lashi buyicha oddiy kulyozma imzoga uxshash bulib, kuyidagi afzalliklarga ega:
imzo chekilgan matn imzo kuygan shaxsga tegishli ekanligini tasdikdaydi;
bu shaxsga imzo chekilgan matnga boglik majburiyatlaridan tonish imkoniyatini bermaydi;
imzo chekilgan matn yaxlitligini kafolatlaydi.
Elektron raqamli imzo-imzo chekiluvchi matn bilan birga uzatiluvchi kushimcha raqamli xabarning nisbatan katta bulmagan sonidir.
|
| |
