18
spektri. Spektral tahlil. Spektriga ko‘ra yoritgichlarning temperaturasini aniqlash.
Dopler effekti.
Masalalar yechish.
Kerakli formulalar. Astronomik hodisalar mohiyatini tushunish.
QUYOSH SISTEMASI JISMLARINING FIZIK TABIATI
Quyosh eng yaqin yulduz. Quyosh haqida umumiy ma’lumot. Quyosh
fotosferasi va uning tuzilmalari. Quyosh dog‘lari. Quyosh ionlashgan gaz shar.
Quyosh doimiysi va quyosh yorqinligi. Quyosh dog‘lari va mash’allari. Quyoshning
magnit maydon. Quyosh aktivligi.
Quyosh xromosferasi va toji. Quyoshning energiya manbayi. Quyosh aktivligi
va uning yerga ta’siri. Protuberaneslar va xromosfera chaqnashlari.
Quyosh toji va “quyosh shamoli”. Termoyadro reaktsiyalari: proton-proton
skill, uglerod-azot skill. Quyosh aktivligining 11 yillik sikli. Quyosh aktivligining
Yerdagi jarayonlarga ta’siri.
Yer rusumidagi planetalar. Merkuriy va Venera.
Yer va uning tabiiy yo‘ldoshi- Oy. Mars. Yer rusumidagi planetalarning asosiy
xarakteristikalari. Merkuriy va Venerani kosmik apparatlar yordamida tadqiq etish.
Yerning ichki va atmosferasi tuzilishi. Oy-Yerning tabiiy yo‘ldoshi. Mars relefi.
Mars yo‘ldoshlari.
Gigant planetalar, ularning yo‘ldoshlari va halqalari. Yupiter va Saturn.
Saturn halqasi. Uran va Neptun. Gigant planetalarning yo‘ldoshlari.
Asteroidlar va mitti planetalar. Tisius-Bode qonuni. Asteroidlarning yirik
vakillari. Pluton va mitti planetalar.
Kometalar (dumli yulduzlar). Kometalarning kimyoviy tarkibi. Davriy
kometalar va ularning turlari. Quyosh sistemasining kelib chiqishi haqidagi hozirgi
zamon qarashlari.
Gaz-chang bulutlar. Quyosh sistemasi paydo bo‘lishi haqida Kant va Laplas
gipotezalari. Shmidt nazariyasi. Akademik Fesenkov qarashlari.
