|
Fizik jarayonlarni kompyuterda modellashtirish
|
| bet | 69/135 | | Sana | 22.05.2024 | | Hajmi | 15,08 Mb. | | #250347 |
Bog'liq Fizik jarayonlarni kompyuterda modellashtirish2 void main<>
3 {
4 int N;
5 c o u t "Sportchi nechanchi o ‘rinni olgan? ”;
6 c i n>> N ;
7 switch (N)
8{
9 case 1 : c o u t « "Oltin”; break;
10 case 2 ; c o u t « ’’Kumush”; break;
11 case 3 ; c o u t « ’’Bronza”; break;
12 default
13 c o u t « ”Sportchi medal olmagan ”; break;
14 }
15 }
EKUBni hisoblash dasturinin tuzing.
1 # include
2 int main()
3 {
4 int a, b;
5 c o u t « "a va b butun sonlam i kiriting\n
6 cin » a » b ;
7 cout « a « b « ”\n
8 while (a != b) if (a>b) a=a-b; else b=b-a;
9 c o u t « ”E K U B = ”« a « ”\n
10 return 0;
11}
Ushbu dastumi a = 60 va b= 36 uchun bajargan kompyuter
EKUB = 12
ko ‘rinishidagi natijani ekranga chiqaradi.
6 mavzu
Massivlar. Bir va ko’p o’lchamli massivlar
Reja:
Bir o‘lchovli massivlar
Massivlardan satrlarni qayta ishlashda foydalanish
Massivlar. Massiv bu bir turli nomerlangan ma’lumotlar jamlanmasidir. Endi dasturdagi ma'lumot strukturalari bilan tanishishni boshlaymiz. Dasturda ikki asosiy tur ma'lumot strukturalari mavjuddir. Birinchisi statik, ikkinchisi dinamikdir.
Statik deganimizda hotirada egallagan joyi o'zgarmas, dastur boshida beriladigan strukturalarni nazarda tutamiz. Dinamik ma'lumot tiplari dastur davomida o'z hajmini, egallagan hotirasini o'zgartirishi mumkin.
Agar struktura bir hil kattalikdagi tiplardan tuzilgan bo'lsa, uning nomi massiv (array) deyiladi. Massivlar dasturlashda eng ko'p qo'laniladigan ma'lumot tiplaridir. Bundan tashqari strukturalar bir necha farqli tipdagi o'zgaruvchilardan tashkil topgan bo'lishi mumkin. Buni biz klas (Pascalda record) deymiz. Masalan bunday strukturamiz ichida odam ismi va yoshi bo'lishi mumkin.
Bu bo'limda biz massivlar bilan yaqindan tanishib o'tamiz. Bu bo'limdagi massivlarimiz C uslubidagi, pointerlarga (ko'rsatkichlarga) asoslan strukturalardir. Massivlarning boshqa ko'rinishlarini keyingi qismlarda o'tamiz.
Massivlar hotirada ketma-ket joylashgan, bir tipdagi o'zgaruvchilar guruhidir. Alohida bir o'zgaruvchini ko'rsatish uchun massiv nomi va kerakli o'zgaruvchi indeksini yozamiz. C/C++ dagi massivlardagi elementlar indeksi har doim noldan boshlanadi. Tashkiliy, ishlab chiqarish, iqtisodiyotga doir ko‘plab masalalar uchun dastur yozishda bir xil tipdagi va katta sondagi ma’lumotlar bilan ishlashga to‘g‘ri keladi. Masalan, abituriyentlarning familiyalari ro‘yxati, kirish imtihonida ularning olgan baholari, bitta tashkilot xodimlarining oylik maoshlari, yilning har bir kunidagi o‘rtacha harorat va h.k.
Bunday ma’lumotlarni C++ tilida to‘g‘ridan-to‘g‘ri hisobga olish mushkul masala. Mazmuni va tipi bir xil bo‘lgan ma’lumotlardan jadvallar tashkil qilish bunday muammolarni oson hal qilish usullaridan biri hisoblanadi. Jadvalga elementlarni chiziqli va to‘g‘ri to‘rtburchakli ko‘rinishda joylash mumkin.
Elementlari bitta satrga yoki ustunga joylashtirilgan jadvallar chiziqli (yoki bir o‘lchovli) massivlar deb ataladi.
Elementlari bir nechta satr va ustunlarga joylashtirilgan jadvallar to‘g‘ri to‘rtburchakli (yoki ikki bir o‘lchovli) massivlar deb ataladi.
Abituriyentlar ro‘yxatini bir ustunli, bitta talabaning olgan baholarini bitta satrli, guruhdagi talabalarning barcha fanlardan olgan baholarini esa to‘g‘ri to‘rtburchakli jadvalga joylash mumkin. Masalan:
Abdullayeva B
|
|
78
|
82
|
75
|
84
|
87
|
74
|
79
|
|
79
|
73
|
78
|
81
|
Valiyeva A
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
67
|
62
|
71
|
76
|
Komilov A
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
87
|
86
|
87
|
90
|
Murodov K
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
74
|
74
|
77
|
82
|
Soliyev T
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
72
|
75
|
87
|
86
|
Qodirova M
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
78
|
79
|
86
|
79
|
Rasm 10. Massiv elementlarini joylashuvi.
C++ tilida chiziqli jadvallar bilan ishlash uchun bir o‘lchovli va to‘g‘ri to‘rtburchak shaklidagi jadvallar bilan ishlash uchun ikki o‘lchovli massivlar ko‘zda tutilgan. Shuningdek, C++ da o‘lchovi uchdan katta bo‘lgan massivlar bilan ham ishlash imkoniyati ko‘zda tutilgan.
Massivdagi ma’lumotlar uning elementlari deb ataladi. Biror elementga murojaat qilish uchun uning massivda tutgan o‘rnidan (indeksidan) foydalaniladi.
Massivlarning nomi ikki qismdan iborat bo‘lgan hamda bir xil tipdagi o‘zgaruvchilar guruhi (jadvali) deb qaraladi. Nomningbirinchi qismi – massiv nomi bu guruhdagi hamma ma’lumotlar uchun bir xil, ikkinchi qismi esa elementlarning massivda tutgan o‘rnini bildiradi.
|
| |
